آیا معاویه رضی الله عنه بر قبر یحیی علیه السلام مسجد بنا کرد؟

شنیده ام که معاویه (رضی الله عنه) که از طرف سیدنا عمر (رضی الله عنه) حاکم شام بود بر قبر یحیی ( علیه السلام ) مسجد بنا نمود و این مسجد الان هم وجود دارد.

آیا این عمل معاویه (رضی الله عنه)  یعنی ساختن مسجد برروی قبر صحیح است ؟ و چرا صحابه (رضی الله عنهم اجمعین ) به این عمل ایشان اعتراض نکردند ؟

الحمدلله،

این ادعا دروغ محض است!

نکته ای که باید توجه داشت اینست که قبر یحیی علیه السلام مشخص نیست، و این ادعای بعضی از اهل قبور است که با آبادانی قبری در مسجد جامع اموی دمشق آنرا به پیامبر خدا علیه السلام نسبت می دهند.

شیخ الاسلام ابن تیمیه می گوید: «این مکانهای مشهور قطعا دروغ و کذب هستند، مثل مکانی که در دمشق به محل دفن ابی بن کعب رضی الله عنه نسبت داده شده، و مکانی که به محل دفن اویس قرنی منتسب است و نیز مکانی که در مصر به محل دفن حسین رضی الله عنه نسبت داده می شود و مکانهای دیگری که در شام و عراق و مصر و دیگر سرزمینها و ذکر آنها به درازا خواهد کشید، حتی بعضی از علما از جمله عبدالعزیز الکنانی فرموده اند که: تمامی این قبوری که به انبیاء نسبت داده شده هیچکدام صحیح نیستند بجز قبر پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم. و البته اشخاص دیگری غیر از او (عبدالعزیز کنانی) قبر خلیل رضی الله عنه را نیز ثابت می دانند.

و اما مکان دفن علی رضی الله عنه ؛ عامه ی علما گفته اند که این مکان (مکانی که امروزه در نجف به محل دفن علی رضی الله عنه منتسب است) قبر او نیست، بلکه گفته شده آن قبر مغیره بن شعبه است، زیرا بعد از حدود سیصد سال از شهادت علی رضی الله عنه در امارت بنی بویه ..جمهور اهل معرفت گفته اند: علی رضی الله عنه در قصر امارتی در شهر کوفه و یا نزدیک آن دفن شده است.. و همینطور قبر معاویه که در دمشق است، و در مورد آنهم گفته شده: آن قبر معاویه نیست و بلکه قبر او همجوار دیوار مسجد دمشق است که به آن قبر هود گفته می شود. و اصل اینست که عامه ی این قبور و مکانها ساختگی و تقلبی هستند و نمی توان بطور قطع حکم به درستی آنها داد مگر در تعداد کمی از آنها و آنهم بعد از تحقیق و بررسی زیاد، و این امر (یعنی نامشخص بودن صاحبان آن قبور) بدان دلیل است که اساسا شناخت آنها و ساختن مقبره و مسجد بر آن قبور جزو شریعت اسلام نیست..». “مجموع الفتاوى” (۲۷/۴۴۷).

همچنین هیچ دلیل و سند صحیحی وجود ندارد که آن قبری که امروزه در جامع اموی دمشق به نام قبر یحیی علیه السلام منتسب شده، آنرا تایید کند، چنانچه بعضی از قبوریون چنین ادعایی دارند!

علامه البانی رحمه الله می گوید: «و ما بطور قاطع گفته ی آنها را باطل می دانیم، و (قاطعانه می گوییم که) هیچیک از صحابه و تابعین حتی یک قبر را در مسجد اموی و یا حتی غیر آنجا ندیده اند، بلکه نهایت آنچه که بعضی روایات از زید ابن ارقم بن واقد آمده که آنها (صحابه) در اثنای عملیاتی، سوراخ و شکافی را که در آن صندوقی بود یافتند که در داخل صندوق سبدی بود که سر یحیی بن زکریا علیهما السلام بود!.. که این روایت را ابوالحسن ربعی در کتاب “فضائل الشام” (۳۳) آورده و ابن عساکر نیز از طریق او (ربعی) در تاریخش (۲ ق ۹ / ۱۰) آورده اند ولی اسناد این روایت بسیار ضعیف است، چرا که در سند آن شخصی بنام ابراهیم بن هشام غسانی وجود دارد که ابوحاتم و ابوزرعه وی را دروغگو دانسته اند و ذهبی گفته: او متروک الحدیث است.

و با این وجود ما مطمئن هستیم که در مسجد هیچ قبری وجود نداشت، تا اواخر قرن دوم هجری؛ چنانکه ربعی و ابن عساکر از ولید ابن مسلم روایت می کنند که از او سوال شد: در مورد سر یحیی بن زکریا چه چیزی به تو رسیده؟ گفت: به من گفته شده که : سپس با دستش به سوی ستون چهارم از رکن شرقی اشاره می کند، و این (اشاره ی ولید) بر این دلالت دارد که که در آنجا قبری وجود نداشته یعنی در زمان ولید بن مسلم که در سال ۱۹۴ قمری فوت کرده است.

از طرفی ادعای اینکه آن سر همان سر یحیی علیه السلام باشد قابل اثبات نیست، و برای همین مورخین اختلاف بسیار زیادی در این خصوص داشته اند و بیشتر آنها اقرار کرده اند که در مسجد اموی دمشق نیست..». ‏”تحذیر الساجد من اتخاذ القبور مساجد” ص ۶۳‏.

لذا اگر برای محققین و علما و مورخین محل قبر یحیی علیه السلام مشخص و معلوم نباشد، چطور می توان بدون ذکر سند و صرفا با سخنی بی اساس و یا مستند به روایات دروغین ادعا نمود که قبر یحیی علیه السلام در فلان مکان است و معاویه رضی الله عنه بر آن مسجد ساخت؟!!

در حالیکه این مقابر و مساجد بعدها و قرنهایی پس از عصر صحابه و تابعین و توسط مبتدعین و قبوریون بنا شد، همانطور که قرنها بعد از عصر صحابه و تابعین بر قبر پیامبر صلی الله علیه وسلم مزار و گنبد بنا کردند..

اما قبرپرستان روزگار ما از هر روایت دروغ و ادعای باطلی استفاده می کنند تا اعمال خرافی خود را که با روح و ذات اسلام در تضاد است را توجیه کنند و عوام الناس را که از بسیاری از حقایق شرعی و تاریخی بی خبرند را در دام شبهات بیاندازند و برای خود طرفدار و پیروان دست و پا کنند.

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلى آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلى یوم الدین

مقاله پیشنهادی

نزول عیسی بن مریم علیهما السلام

بعد از خارج شدن دجال و به فساد پرداختن در زمین، الله، عیسی بن مریم …