درهیچ جای دنیا مکانی خوشبخت و از جهت زیبایی و آسایش همچون خانه وجود ندارد.، به هرجا که سفر کردیم و به هر مکانی که فرود آمدیم ، بهتر از خانه ای که در آن خوشبختی سایه انداخته است نیافتیم .
خانه ی خوشبخت خانه ای است که در آن دشمنی و درگیری وجود ندارد ، نه سخنان طعنه زننده وسخت شنیده می شود و نه انتقادهای تلخ . خانه ای است که افراد خانواده به آن پناه می برند و و در او راحتی و آرامش وآسایش را می یابند.
مسولیت ایجاد خوشبختی محیطی بر دوش والدین قرار می گیرد ولی ما در این بحث خواستیم که ابتدا مشخص کنیم چگونه زن میتواند با زیرکی و دانش و خوش رفتاریش ابتدا شوهر وسپس خانه اش را خوشبخت کند .
۱ – به یاد داشته باش که تو مسئول سعادت همسر و فرزندانت هستی و بدان که اگر شوهر از تو راضی باشد همین تو را وارد بهشت می کند . رسول خدا صلی الله علیه و سلم فرموده :« همانا اگر زنی وفات کرد در حالی که شوهرش از او راضی است پس وارد بهشت می گردد».
۲ – شوهر ت را به عملی بالاتر از توانش وادار نکن رغبات و خواهشات خودت را یکدفعه جمع نکن و ( وبه او نده ) تا به تگنا نیفتدو از تو فرار نکندواگر بر خواهشات زیادت اصرار کنی همه ی آنها را و حتی خود تورا به طور کامل رد می کند بدون هیچ تاسف و پشیمانی. و این گفته عمر بن عبدالعزیر را به خاطر داشته باش که به فرزندش گفت : ” من می ترسم از اینکه مردم را یکدفعه به تمام امور حق وادار کنم و آنها همه ی حق را رد کنند و نپذیرند.” از علی رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودن: « خداوند زنی را که با همسرش صاف و ساده و ظریف است و خود را از دیگران امتناع می کند ، دوست دارد».
۳ – او را مکلف نکن که تمام صفات و فضایل و مکارم را که مایلی در او جمع شوند به یکباره در او حلول کنند چون بسیار نادر و کمیاب است که تمام آن صفات در یک نفر جمع شوند.
۴ – هنگامی که یک مرد با زنی ازدواج می کند تصویر شیرین و جذابش ، را همانطور که در واقع او را می بیند به خود تعلق داده و در ذهن جای می دهد و می خواهد این تصویر صاف و پاک و جذاب و سحر کننده را در طول زندگیش نگهدارد. پس این تصویری که از تو در ذهنش وجود دارد ، بد و زشت نکن. از زیبای و ظرافتت وشادابی صحتت وظرافت ورعنایی حرکاتت و شیرینی سخنانت ( نزد او ) حفاظت کن . با صدای ناهنجار حرف نزن ، الفاظی از سر اجبار و آهسته نزد خود جاری نکن و اگر از این ارزشهای والای زنانه خالی گشتی و یا در چیزی از آنها سستی کردی ، (بدان که ) تصویرت را درنگاه شوهرت بی ارزش کردی و پایین آوردی و از آن تصویر زیبا و جذاب زنانه که هر مردی در مورد زنش می سراید ، دور گشته ای . در وصف پیامبر از زن نیکو کار این گونه آمده است که وی صلی الله علیه و سلم فرمودند : « ………و چون شوهرش به او نگاه کند او را (مرد را ) شاداب می گرداند.».
۵ – دینداریت را حفظ کن . خود را ملزم به حجاب اسلامی کن و در این که شخصی چیزی از جسم تو را ببیند و یا عابری لحظه ای نگاهش به تو بیفتد ، سهل انگاری نکن و همانا همسرت بر تو غیرت دارد و بسیار حریص است به آنکه کسی تو را نبیند جز افرادی که دیدن تو برای آنها حلال است .
مردی با دختری که حجاب و دینداریش او را به تعجب انداخت ، ازدواج کرد . هنگامیکه به زنش در مشاجره ای شنیدنی جواب داد ، آن زمان که خانمش گفته بود { قُل لَّن یصِیبَنَا إِلاَّ مَا کَتَبَ اللّهُ لَنَا } (بگو که بر ما هیچ چیز وارد نمی شود جز آنچه که خداوند برای ما نوشته است ) و آن مرد نیز به او گفت که همیشه همسرش را با همان تصویر پاک و با ارزش متصور می شود ، زنی مومن به خدا ، راضی به قضا و قدرش ، و چنگ زننده به مبادئ با ارزش و افکار پاک . و شاید که شوهرت در تو نیز مانند آن را ببیند ، پس تصویرت را در قلب و ذهنش خراب نکن .
۶ – در شبانگاه قبل از اینکه همسرت به خانه بیاید خود را آرایش کن تا تو را در بهترین حالت ببیند . لباس زیبا و شایسته بر تن کن و از عطرها و … آنچه را دوست دارد استفاده کن از جواهراتی که به تو هدیه کرده ، بر سینه ات قرار بده چون دوست دارد اثر هدیه اش را بر تو ببیند و همانگونه باش که داری به دیدار یکی از دوستانت و قوم و خویشانت می روی .
۷ – (وقتی شوهرت در خانه است ) خود را به کارهای خانه به جای شوهر ، مشغول نکن چون تمام اعمال و کارهای نظافت وپاکی و نظم و ترتیب ، هنگامیکه به خانه می آید خسته کننده و ملال آور به نظر می آیند . پس تو را یا فقط در آشپزخانه می بیند و یا فقط در لباس نظافت و کار ! در زمان غیابش به این کارها بپرداز.
۸ – به بهترین وجه خانه را مرتب کن هر چند وقت یکبار نشیمنگاه را تغییر بده . دستکاریهای هنرمندانه ات را زمان پاک کردن تابلوها و قطعه های تزیینی و عیره ، انجام بده .
۹ – بر عواطف ملتهبه و سوزان و بر احساسات ناشی از عشق سرکش و رویاهای بیداری ، که قبل از ازدواج با آنها زندگی می کردی ، حسرت مبر ، چون اینها بعد از ازدواج آرام می شوند و به احساسات و عواطف آرام و لطیف تبدیل می گردند .
۱۰ – اگر مرد در روابط زناشوئی حرف اول را می زند پس تو مسئول موفقیت و توافق و انسجام در ازدواج هستی و هر زمان که به دانش و فرهنگ و پُست و مقامی رسیدی ، برای شوهرت فروتن باش و به او پناه ببر ودر نظرات با او درگیر مشو و در مشاجرات و گفتگوهایت به تبادل مؤثر افکار با زوجت توجه کن چون رد و بدل کردن نظرات ثمر بخش بهتر است از یک سویه ویک طرفه کردنی که باعث نابودی شود .
۱۱ – دائم این احساس را در همسرت ایجاد کن که تو در احساساتش و خوشیها و غمها و شعوراتش با او مشارکت می کنی . کاری کن که احساس کند در بهشتی آرام و راخت زندگی می کند تا با فراغ خاطر به کار و نوآوری و تولید چیزهای بپردازد که زندگیش را اجتماعی ثمر بخش می کند.
۱۲ – سخن شیرین و مفید و لبخند درخشان و نورانی و شوخی های زنده کننده و خوبریی دلپذیر را تجربه کن و از غم واندوه وسخنان بیهوده و پوچ و از بدرویی و اخم کردن و از غمگین بودن و اضطراب دوری کن .
۱۳ – مهارت و چیرگی و برتری خودت بر زنان دیگر را به شوهرت نشان بده که این تمسک همسرت را به تو و افتخارش را نسبت به ویژگیهای شخصی تو زیاد خواهد کرد خصوصاً آن زمانی که با مهارت هر چه برایش انجام می دهی .
۱۴ – وقت خود را در مکالمات تلفنی با دوستانت و یا با خواندن مجله های بی ارزشی که از اخبار بازیگران زن و مرد و یا خوانندگان زن ومرد و یا با خواندن داستانهای عاشقانه و روابط عشقی و همراه با اوهام ، ضایع و تلف نکن . (متاسفانه ) در روزگار ما این نوع مجلات زیادند و زیادند زنانی که بیشتر وقتشان را در خواندن آن مجلات بی ارزش و بی مایه می گذرانند . از میان مجلات آنهایی را که به ذهن و عقل و دلت سود می رسانند و آنهایی را که فرهنگ تو را می افزایند و تو را در حل مشکلات خانگی و فرزندان کمک می کنند ، اختیار کن .
۱۵ – از برنامه های تلویزیون آنهایی را که به تو فایده می رسانند و باعث افزایش فرهنگ و مهارت تو می شوند ، انتخاب کن و وقت خود را در سریالهای بی ارزش و و فیلمهای پست ضایع نکن .
۱۶ – همسرت را برای فعالیتهای ورزشی و بدنی بیرون از خانه تشویق کن و اگر توانستی و ممکن بود و یا فرصتی ایجاد شد با در تعطیلات پایان هفته و در هوای آزاد راه برو .
۱۷ – زمانهی مناسبی را جهت بیان مشکلات خانواده و گفتگو برای حل آنها بر گزین ، چون حل مشکلات هنگام صبح و قبل از رفتن همسرت سر کار به دلیل کمی وقت ، مشکل می شود و هنگام باز گشت او از کا در زمان عصر به دلیل خستگی و کوفتگی ، به گفتگو جهت حل هیچ مشکلی اقدام نکن شاید که شب بهترین فرصت برای گفتگو در مورد مشکلات و تلاش جهت حل آنها باشد . در حضور بچه ها به گفتگو در مورد مشکلاتشان نپرداز تا آنها احساس نکند که بار سنگین و وبالی بر (گردن ) تو و شوهرت هستند و آنها دلیل اختلاف بین والدین می باشند.
۱۸ – به مجرد ورود شوهرت به منزل ، جهت شکایت از اموری بی ارزش از قبیل دادو فریاد بچه ها ، نشتاب و از شوهرت طلب مکن که نقش پلیسی را برای آنها بازی کند که بر متهم خشم می گیرد و یا وا را محاکمه کرده و می زند.
۱۹ – در مقابل بچه ها از راه و روش همسرت انتقاد نکن و الفاظ نا مناسب که ممکن است بچه ها آنها را بعداً تکرار کنند مانند « غول آمد » یا « عامل وباعث بدبختی و نگرانی » استفاده نکن . بعضی از زنان هنگامیکه فرزندشان در یادگیری تنبلی می کند به او می گویند : ” تو اصلاً در زندگیت موفق نمی شوی تو هم مانند پدرت تنبل و شکست خورده ای ” و هرگاه که همسرش مریض می شود از اهمیت دادن به بیماریش می کاهد و هرگاه شوهرش با جدیت برایش داستانی روایت می کند ، می گوید: ” آن را قبلاً شنیده ام ” و امور مانند آن که به ظاهر بی ارزش و خرد هستند اما در ناحیه و ضمیر خود بسیاری از دردها را برای زوج حمل می کنند .
۲۰ – از افراط در تعصب و عتاب بسیار بر حذر باش و از اعمالی که باعث شعله ور شدن غیرت و تعصب همسرت و خیس شدن و مخدوش افکارش می شود دوری کن . عبدالله بن جعفر بن ابی طالب دخترش را وصیت کرد وگفت : « از تعصب بر حذر باش چون کلید جدایی است و از کثرت عتاب نیز دوری کن چون باعث ورود کینه می شود .
۲۱ – بر حذر باش از آنکه بخواهی به عشق همسرت نسبت به مادر و پدرش حسادت کرده و از آن بکاهی . پس جگونه می توانیم قبول کنیم از زن مسلمان که زندگیش را با حسادت و تعصب نسبت به محبت همسرش به اهلش آغاز کند در صورتی که این حب فطری است و خداوند آن را بر مسلمانها واجب کرده است و عشق همسرش برای او از نزدیک یا دور ، چیزی دست نیافتنی است .و چگونه می توانیم از زن مسلمان قبول کنیم که به همسرش محی کند تا زندگیش را با معصیت به خداوند متعال و پیامبرش صلی الله علیه و سلم وسرپیچی از آنها در قبال اهلش ، با او شروع کند و (از او بخواهد تا ) از والدینش نا فرمانی کند و ارتباط صمیمی خود را با آنها و اهلش به خاطر رضای زنش قطع کند ؟
و این همان چیزی است که رسول خدا صلی الله علیه و سلم از آمدن آن در آینده و تغییر حال مسلمانان و اخلاق آنها خبر داده است و خبر داده که در آن زمان « مرد از زیش اطاعت می کند و از مادرش نافرمانی می کند به دوست نیکی و به پدر ستم می کند » .
۲۲ – مشکلات خانگی را به اهلت منتقل نکن که باعث بر افروخته شدن آنها بر ضد همسرت می شوی بلکه سعی کن مشکلات را با همکاری شوهرت حل کنی . اگر از او غنی تر بودی و یا از جهت اصل و نسب از و یا فرهنگ و علم از او بالاتر بودی ، او را خوار و علیل و کوچک به حساب نیاور که کوچک شمردن زوج و کم شمردن منزلتش و برتری دادن زن بر شوهر مجاز نمی باشد . رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرماید : « خداوند تبارک و تعالی به زنی که از همسرش تشکر نمی کند در حالی که به او نیازمند است ، نگاه نمی کند».
۲۳ – شوهرت را از معاشرتهای زناشوئی منع نکن . رسول خدا صلی الله علیه وسلم می فرماید : « هرگاه مرد ، زنش را به همبستر شدن دعوت کرد و او نیامد و شوهر با ناراحتی شب را گذراند ، ملائکه آن زن را تا صبح لعنت می کنند ».
و بدان که اولین حق زوج بر زوجه اش ،اطاعت زن از اوست رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرمایند : « اگر قرار بود که دستور دهم تا شخصی ،شخص دیگری را سجده کند ، به زن دستور می دادم تا شوهرش را سجده کند » و حتی روزه ی نفلی هم بدون اجازه ی شوهرت نگیر . رسول خدا صلی الله علیه وسلم می فرماید : « بر زن حلال نیست که روزه بگیرد ( منظور روزه ی غیر رمضان است ) در حالی که زوجش شاهد اوست ، مگر با اجازه اش و در خانه اش اجازه ای ندارد مگر با اجازه ی او (شوهر )».
۲۴ – فضل و بزرگی همسرت را بر خودت فراموش نکن که رسول خدا فراموش کردن فضل شوهر را یکی از دلایل ورود زن به آتش بیان کرده و آن را کفر نامیده است . از ابن عباس رضی الله عنهما روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودند : « آتش به من نشان داده شد درآن هنگام بیشتر اهل آن زنان ناشکر و کافر بودند » گفته شد : آیا به خدا کفر ورزیدند ؟ فرمود : « به زوج خود کفران ورزیدند و کفران نیکی کردند اگر به یکی از آنها به اندازه ی دنیا نیکی می کردی سپس می گفتی از تو چه دیده (آن زن ) به تو می گوید : ذره ای خیر از تو ندیده ام » .
۲۵ – از اموال شوهرت چیزی را انفاق نکن مگر با اجازه ی خود او و بعد اطمینان از رضای او .رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرماید : « هیچ زنی ، چیزی از خانه شوهرش انفاق نکند مگر با اجازه ی او » گفته شد : ای رسول خدا حتی غذا؟ فرمود : « آن که از برترین اموال است ».
۲۶- و هرگاه همسرت در تنگنا ( مادی ) قرار گرفت از مالت به او صدقه بده و اگر مالی نداشتی ،پس بر دشواری و سختی زندگی صبر کن تا خداوند برای شما گشادگی . راه چاره ای فرستد .
۲۷ – و اگر از مادران کارگر و مشغول به کار هستی پس فکر نکن که تمام چیزی که همسر و فرزندانت نیاز دارن ، تنها مال وثروت است پس مادر ، در عوض کوتاهیش در انجام مهمات انسانی ، به آنها مال فراوان سرازیر کند . و بسیلر دور باد از تو این فکر که شیر مصنوعی را با شیر خدادادی و طبیعی مادر یکسان کنی و یا مهربانی خدمتکار زن و کنیزک را با مهربانی مادر یکی بدانی و یا غذای خدمتکار زن کافر را با غذای پاک رن و تربیت مربی نادان را با تربیت مادر آگاه و دانا یکسان کنی .
۲۸ – از کار شوهرت اعلام بیزاری نکن . از بدترین چیزهایی که بعضی زنان آن را بوجود می آورند اعلام بیزاری از از کار همسرشان است واین وع اعلان باعش بوجود آمدن بدبختی و عادت کردن به شکایت و متهم کردن زوج به عدم توجه به زوجه و سستی در او می شود درنتیجه با عصبانیت به خانه ی مادرش پناه می برد.
۲۹ – به یاد داشته باش زوجی که آماده است تا رفتنش (سر کار ) را کسی ببیند (در پی زنی است که ) او اولین کسی است که از خوابش بیدار می شود سپس بعد از آن تمام کسانی را که در آن خانه هستند بیدار می کند و برایشان غذا آماده می سازد و با کودکان در پوشیدن لباسهایشان همکاری می کند. واز زنی که عادت کرده تا نیمی از روز و تا زمان آمدن خورشید در کبد آسمان ، بخوابد ، خشنود نمی گردد.
۳۰ – بدان که خانه ی پر از حب و سلامتی و درود و قدر دانی متقابل و احترام همراه با غذایی که از مقدار کمی نان و آب تشکیل شده بهتر است از خانه ای که پر از انواع گوشتهای قربانی و غذاهای اشتها آور است و درر عین حال پر از بدبختی و دشمنی می باشد .
ترجمه: منیر