اعتکاف سنتی مؤکده، و طریقه ی گرامی پیامبر صلى الله علیه است. پیامبر خدا صلى الله علیه وسلم تا هنگام وفات خویش بدان پایبند بودند؛ براساس حدیثی که در صحیح مسلم و سایر کتب حدیث از حضرت عایشه رضی الله عنها در مورد آن روایت شده و همسران آن حضرت پس از ایشان اعتکاف نموده اند.
آنگونه که یاران آن حضرت صلى الله علیه وسلم در عصر ایشان و بعد از آن اعتکاف نموده، و بر همین اساس نیز دانشمندان و عابدان و پارسایان و جویندگان آخرت عمل کرده اند.
اعتکاف مطابق سنت، ماندن روح و بدن انسان در جوار پروردگار بزرگ و منان و در نوعی خلوت گزینی مطابق شریعت می باشد برای رهایی دادن نفس خویش از پلیدی های کالای فانی، و لذت زودگذر این دنیا. و غوطه ور شدن روح در ملکوت پاک و در جستجوی نزدیکی به محبوب خویش پادشاه جهانیان و در تمنای نفحات مبارک است.
اعتکاف مسنون خلوتی راستین با خداوند و تفکر در نشانه ها و نعمت و بخشش های اوست. و در عین حال اعتراف به ربوبیت و الاهیت و بزرگی آن ذات بی همتا و گردن نهادن به به تمام حقوق وی و ستایش اوست با نهایت زیبایی و سپاس.
اعتکاف مسنون بلندشدن و مشغول شدن به ذکر و تلاوت قرآن، و زنده داشتن ساعاتی از شب در عین پاکی و نیکویی کردار و گفتار می باشد.
و بزرگان دین سنت اعتکاف را پس از آنکه سالیان بسیار ترک گشته و به دست فراموشی سپرده شده بود، دوباره زنده نمودند.
لیکن چیزی نمانده بود اعتکاف، و هدف والای آن نزد برخی ها، از چارچوب دین خارج گشته، در نتیجه این موارد از منافع آن کاسته شده و فوایدش محدود گردد. از جمله آن ها:
ریا و شهرت طلبی:
همه ی ما می دانیم که ریا و شهرت طلبی جزو مواردی هستند که اعمال را باطل می نمایند. و این دو یک نوع شرک خفی هستند که پیامبر ما صلی الله علیه و سلم ما را از ان برحذر داشته است.
چه بسیار از ما که بدون انکه نیازی باشد اعتکاف خویش را آشکار می سازد. درحالیکه این عمل نیک شایسته است که حداقل در پنهان داشتن آن از دیگران تلاش شود.
زیاده گویی:
گاهی افراد زیادی برای اعتکاف گردآمده و ممکن است برخی همدیگر را بشناسند، آنوقت است که نزد هم نشسته و پیرامون مسائلی با هم کمکش و بگومگو نمایند تا وقت بگذرد. ولی در این حالت هرکدام از آنان از خلوت با خویشتن و تقرب به پروردگار و نیز روی آوردن به عبادت وی، که از اهداف بزرگ اعتکاف می باشند، بی بهره می گردند.
پرداختن به گفتگو با تلفن همراه:
عجیب تر از مورد قبلی، برقرای ارتباط های تلفن همراه می باشد. فرد معتکف با همه ی دوستان و آشنایانش تماس گرفته و به پرس و جو و گفتگو در مورد مسائل کوچک و بزرگ و بااهمیت و بی ارزش پرداخته، شوخی و لطیفه گفته و مزه می پراکنند. این کجا و داستان حضرت عایشه رضی الله عنها، که در صحیح مسلم روایت شده است، کجا که: زمانی که ایشان رضی الله عنها در حال اعتکاف بودند وقتی برای ضرورتی وارد خانه می شد و فرد بیماری آنجا بود، از کنار وی می گذشت و حتی حالش را نمی پرسید.
خواننده ی گرامی! به اعتکاف به نحوی مطابق با سنت، و نه برخلاف آن، روی آورید. شاید که از نجات یافتگان گردید. به یاری خدا، موفق و پیروز باشید.
نویسنده: ریاض بن محمد المسیمیری
ترجمه: مسعود