حکم ازدواج موقت وچگونگی راه یافتن آن به فقه اسلامی را توضیح دهید‎

الحمدلله،

متعه  یعنی  ازدواج  موقت  و  ازدواج  غیردائمی  است  بگونه‌ای ‌که ‌کسی  با  زنی  ازدواج ‌کند  بمدت  یک  روز یا  یک  هفته  یا  یک  ماه  و امثال  آن‌.  آن  را  بدین  جهت  متعه  نام  نهاده‌اند  چون  مرد  به  وسیله  آن‌،  برای  لذت  و  تمتع  موقت  و  مدت  محدودی‌،  به ازدواج  اقدام  می‌کند  و  هدف  از آن  فقط  لذت  و  تمتع  است‌.

باتفاق  نظر  پیشوایان  مذاهب  فقهی  اهل  تسنن‌،  ازدواج  موقت  و متعه  حرام  است‌.  و  می‌گویند:  هرگاه ‌کسی  بدینصورت‌،  صیغه  عقد  را  جاری ‌کرد، نکاح  او  باطل  است  و  بدینگونه  بر  ابطال  آن  استدلال  کرده‌اند:

۱-احکامی  که  قرآن  برای  ازدواج ‌گفته  است‌،  و  بدان  تعلق  می‌گیرد،  در  ازدواج  موقت  نیست  مانند  طلاق‌،  و  عده‌،  وارث‌،  پس  مانند  دیگر  نکاحهای  باطل  اینهم  باطل  می‌باشد.

۲-‌در  احادیث  نبوی‌،  به  حرمت  آن  تصریح  شده  است‌.  سَبُرَۀ  جهنی ‌گوید:  ما  در  فتح  مکه  همراه  پیامبر صلی الله علیه و سلم    بودیم  و  پیامبر صلی الله علیه و سلم   به  ما  اجازه  داد  تا  از متعه  زنان  استفاده  کنیم‌.  ولی  پیامبر صلی الله علیه و سلم    از  مکه  بیرون  نرفت  تا  اینکه  آن  را  مجددا  تحریم ‌کرد.  و  در  روایتی  ابن  ماجه‌ گوید:  پیامبر صلی الله علیه و سلم   متعه  را  تحریم  فرمود  وگفت‌:”  یا أیها الناس إنی کنت أذنت لکم فی الاستمتاع، ألا وان الله قد حرمها إلى یوم القیامه  [ای  مردم  من  ازدواج  موقت  و  متعه  را  برای  شما  اجازه  داده  بودم‌،  هان  آگاه  باشید،  بتحقیق  خداوند  آن  را  تا  روز  قیامت  و  برای  همیشه  تحریم  فرمود]”‌.  از  علی  بن  ابیطالب  روایت  شده  است‌ که گفت:  پیامبر صلی الله علیه و سلم  در روز جنگ  خیبر  از نکاح  متعه  و گوشت  خران  اهلی  نهی ‌کرد.{ ‌شیخ  الطایفه  شیخ  طوسی  در  “‌استبصار”  می‌فرماید:  “‌عن  زید  بن  علی  عن  ابائه  عن  علی  علیهم  السلام  قال‌:  حرم  رسول  الله‌(‌‌صلی الله علیه وسلم‌‌)  لحوم  الحمر  الاهلیه  و  نکاح  المتعه  (‌زید  بن  علی  از  پدرانش  از  علی  بن  ابیطالب  روایت‌ کرده  است ‌که گفت‌:  پیامبر(‌صلی الله علیه وسلم‌) ‌گوشت  خران   اهلی  و  نکاح  متعه  را  تحریم  فرمودند)‌.  سپس‌ گوید  بنظر  من  باید  این  روایت  امام  را  حمل بر  تقیه‌ کرد،  چون  با  مذهب  عامه  -‌اهل  سنت  موافقت  دارد.  ر.ک‌.  استبصار  ج  ۳/۱۴۲  شماره  حدیث  ۵۱۱  –  ۵  چاپ  سوم  تهران‌.}

–  “‌در  تکمله  المجموع  شرح  مهذب  امام  ابواسحاق  شیرازی  در  فقه  شافعی  ج ۱۶/۲۵۰  آمده  است‌:  محمد  بن  الحنفیه  از  پدرش  علی  بن  ابیطالب  روایت  کرده  است ‌که  پیامبر صلی الله علیه و سلم  “نهی   عن  نکاح  المتعه  وعن  لحوم  الحمر  ا‌لاهلیه  زمن  ‌خیبر”  بروایت  احمد  و  بخاری و  مسلم‌.  عبدالله  بن  مسعود گفت‌:  ما  همراه  پیامبر صلی الله علیه و سلم بجنگ  رفته  بودیم  و  زنان  ما  همراه  ما  نبودند،‌ گفتیم‌:  آیا  خود  را  اخته ‌کنیم‌؟  پیامبر ما  را  از آن  بازداشت  و  برای  ما  رخصت  داد که  برای  مدت  محدودی  زنان  را  با  دادن  جامه‌ای  بعنوان  مهریه  ازدواج ‌کنیم‌“‌.  بروایت  احمد  و  بخاری  و  مسلم‌.  قرطبی  در  تفسیر  بزرگ  خود گوید:  علما  اختلاف  دارند  در  اینکه  چند  بار  نکاح  متعه  مباح  و  حرام  شده  است  از  سخن  عبدالله  مسعود که ‌گفت‌:  ما  به  پیامبر صلی الله علیه و سلم گفتیم‌:  آیا  خود  را  اخته‌ کنیم‌؟  برمی‌آید که  متعه  حرام  بوده  است  اگر  حرام  نمی‌بود  این  تقاضا  موردی  نداشت‌،  این  بود  که  پیامبر صلی الله علیه و سلم در  حین  جنگ  بدان  رخصت  دادند  سپس  روز خیبر از آن  نهی‌ کردند  و  بعداً  در  جنگ  فتح  مکه‌،  دوباره  اجازه  دادند،  سپس  برای  همیشه  آن  را  حرام‌ کردند.  (تفسیر  قرطبی‌ج  ۳/‌۱۳۰  –  ۱۳۱).

همچنین برای جواب مفصل این سوال می توانید به سایت فتاوی مراجعه کنید و در سایت جستجو نمایید یا به قسمت “گروهبندی فتاوی” مراجعه نمایید.

والله اعلم

مقاله پیشنهادی

علم چگونه از بین می‌رود؟

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: أَلَا أُحَدِّثُکمْ حَدِیثًا سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم …