خداوند با مردم با فضل خود رفتار می کند.شخص نیکوکار در بهشت قرار می گیرد و در بهشت چیزهایی وجود دارد که هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و در قلب هیچ انسانی خطور نکرده است.
اما در دوزخ عذاب دردناکی است٬ دوزخیان از آب داغ و جوشان آب داده می شوند و از (غسلین) خونابه و زردابه غذا داده می شوند٬ در دوزخ هم عذاب معنوی است و هم عذاب جسمی:
(وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْجَنَّهِ أَصْحَابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ مَا وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقًّا ۖ قَالُوا نَعَمْ ۚ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ) (الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَیَبْغُونَهَا عِوَجًا وَهُمْ بِالْآخِرَهِ کَافِرُونَ)
واهل بهشت, اهل دوزخ را صدا می زنند که: «آنچه را که پروردگارمان به ما وعده داده بود, (همه را) حق یافتیم, پس آیا شما (نیز) آنچه را پروردگارتان به شما وعده داده بود؛ حق یافتید؟!». گویند: «آری». پس ندا دهنده ای در میان آنها ندا دهد که: «لعنت خدا بر ستمکاران باد, (همان) کسانی که (مردم را) از راه خدا باز میداشتند, وآن را کج می طلبیدند, و(نیز) آنها به آخرت کافر بودند».
اگر کیفر روحی و جسمی باهم نباشد٬ این کیفر ناقص خواهد بود.زیرا قرآن کریم انسان را شامل روح و جسم می داند٬ و این جسم و خواهشات نفسانی است که انسان را به سوی شر می کشاند٬ و چون انسان از خواهشات نفسانی خود را باز می دارد٬ پس لازم است که در عوض آن پاداشی دریافت کند.اگر گفته شود که جزا فقط جنبه روحی دارد.پس جزای جسم که مسلط بر روح است چه می شود؟لذا ضرورت دارد که نتیجه اعمال شامل جسم نیز باشد.والبته که عدالت در جزا این معنی را اقتضا می کند…
دعوت پروردگارتان را اجابت کنید و آخرت را به یاد داشته باشید وانگهی اعتقاد داشته باشید که سعادت آخرت با عمل به دست نمی آید بلکه در اول و آخر لطف خدا دستگیر است.این فضل خداست که به هر کس بخواهد می بخشد…والله اعلم.