مراد ازوسیله
مفهوم شرک از اسمش مشخص و هویدا است، یعنی اینکه غیر از الله را با الله در عبادت شریک کنی، مانند فریادرسی و کمک طلبیدن از بت و غیره و یا نذر یا نماز یا روزه و یا قربانی برای آنان مثلاً ذبح و قربانی برای بدوی یا عیدروس یا نماز خواندن برای فلان و طلب فریادرسی از پیامبر صلی الله علیه وسلم یا شیخ عبدالقادر یا عیدروس در یمن و غیر از اینها از مرده های که حاظر نیستند همه اینها به عنوان شرک تلقی می شود.
و به همین شیوه به فریاد خواندن ستاره یا جن و استغاثه به آنان یا طلب مدد از آنان و یا هرکدام از این نوع عبادات برای جمادات (بی جانان) یا اموات و غائبین انجام شود، شریک قائل شدن به الله عزوجل خواهد بود. الله تعالی می فرماید:
{وَلَوْ أَشْرَکُواْ لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا کَانُواْ یَعْمَلُونَ} انعام/۸۸٫
ترجمه: واگر، شرک هم آورده بودند اعمالی را که انجام داده بودند نابود می گردید.
{وَلَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْکَ وَإِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَلَتَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ} زمر/۶۵٫
ترجمه: به تو و پیامبران پیش از تو وحی شده است که اگر شرک بیاورید اعمالتان ناچیز گردد و خود از زیان کنندگان خواهید بود.
اما وسیله ذکر شده در آیه {یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَهَ وَجَاهِدُواْ فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ}.
منظور تقرب به خدا به وسیله طاعت و عبادت است، و این معنی هم نزد تمام اهل علم مورد تایید می باشد. نمازخواندن تقرب به خداست پس وسیله است و ذبح و قربانی وسیله است، روزه و صدقه دادن و ذکر خدا و قرائت قرآن وسیله می باشند.
و این معنی صحیح قول الله تعالی است که می فرماید:
{یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَهَ وَجَاهِدُواْ فِی سَبِیلِه}.
یعنی با طاعت و عبادت قصد نزدیک شدن به الله را داشته باشد، همچنین علمای تفسیر مانند ابن کثیر و ابن جریر و البغوی و غیر اینها هم، این را گفته اند.
یعنی طلب نزدیک شده به خدا را کنید هر کجا که هستید با چیزی که الله به آن مشروعیت داده است از نماز و روزه و صدقات و عبادات دیگر، و مانند این در آیه ی دیگری تصریح شده است الله می فرماید:
{أُولَئِکَ الَّذِینَ یَدْعُونَ یَبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِیلَهَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ وَیَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَیَخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّکَ کَانَ مَحْذُوراً } اسراء/۵۷٫
ترجمه: پیامبران و صالحانی که آنان به فریاد می خوانند ، برای تقرب جستن به پروردگارشان، آنچه از کارهای شایسته که انسان را به خدا نزدیک می کند، انجام می دهند و به رحمت خدا امیدوارند و از عذاب او می ترسند، بی گمان باید از عذاب پروردگارت بر حذر بود.
پیامبران و پیروانشان با وسائلی که خدا برایشان اجازه داده است به خدا تقرب می جستند مانند جهاد ،روزه ،نماز، ذکر و تلاوت قرآن و عبادت های دیگر.
اما گمان بعضی از مردم که وسیله تعلق به اموات با فریادرسی و کمک طلبیدن از اولیاء و صالحان می باشد، گمانی باطل و نادرستی است و این اعتقاد مشرکین می باشد الله تعالی در مورد آنان می فرماید:
{وَیَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ یَضُرُّهُمْ وَلاَ یَنفَعُهُمْ وَیَقُولُونَ هَـؤُلاء شُفَعَاؤُنَا عِندَ اللّهِ} یونس/۱۸٫
ترجمه: اینان غیر از خدا ، چیزهائی را میپرستند که نه بدیشان زیان میرسانند و نه سودی عائدشان میسازند ، و میگویند : اینها میانجیهای ما در نزد خدایند ( و در آخرت رستگارمان مینمایند !
والله هم گفته آنان را رد می کند و می فرماید:
{قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللّهَ بِمَا لاَ یَعْلَمُ فِی السَّمَاوَاتِ وَلاَ فِی الأَرْضِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ} یونس/۱۸٫
ترجمه: بگو : آیا خدا را از وجود چیزهائی ( به نام بتان و انبازهای یزدان ) باخبر میسازید که خداوند در آسمانها و زمین سراغی از آنها ندارد ؟ مگر شما بتها را نماینده خدا نمیدانید ؟ آیا ممکن است خدا اگر نمایندهای میداشت از بودن آن بیخبر میگشت ، ولی شما باخبر از آن میشدید ؟ !
خداوند منزّه ( از هرگونه انبازی ) و فراتر از آن چیزهائی است که مشرکان انبازشان میدانند .