یکی از خصلتهای ناشایست بنی آدم اینست که بیشتر به جانب منفی یک مسئله مینگرند تا جانب مثبت، ومثلا بجای گفتن نیم لیوان پر از آب است میگوید نیم لیوان خالیست، و در مورد آخرت نیز همینطور، شاید مردم جانب شر یعنی دوزخ را در نظر بگیرند تا جانب خیر یعنی بهشت، ولی نادیده گرفته میشود که خداوند متعال در دنیا اینهمه نعمت به او عطا فرموده، و یک حسنه را به ده برابر و یا صد برابر و یا هفتصد برابر میرساند، و حتی بیشتر، ولی در عوض یک گناه فقط یک گناه است و یا آمرزیده میشود و از صحیفه اعمالش حذف میگردد، خداوند متعال در قرآن میفرماید:
“مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَهِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَهِ فَلَا یُجْزَی إِلَّا مِثْلَهَا و هُم لا یُظلَمون” (الانعام : ۱۶۰).
یعنی: ” هر کس کار نیکی بیاورد، دهچندان آن پاداش دارد (این همان پاداشی است که خدای منان آن را بر خود لازم گردانیده. و گاهی بر دهچندان نیز میافزاید، همانند دانهای که هفت خوشه میرویاند و در هر خوشه صد دانه است. حتی روایاتی آمده است که بر اساس مفاد آن، انجامدهنده بعضی از اعمال نیک، پاداشی بیحساب دریافت میکند بهطوری که نمیتوان آن را به حدومرزی معین محدود کرد) و هر کس کار بدی بیاورد (از کارهای ناشایست) پس جز مانند آن جزا داده نمیشود (بدون آنکه بر آن افزوده شود. پس کیفر کار بد، بدیای همانند آن است در سبکی و سنگینی خود. مثلا کیفر شرک، جاودانگی در آتش است و کیفر گناهی که یک مسلمان انجام میدهد، سزایی همانند آن است. البته این درصورتی است که مرتکب معصیت توبه نکند اما چنانچه توبه کرد، یا ثوابهایش بر گناهانش غلبه کرد، یا خدای منان او را به رحمت خود درپوشانید و با آمرزشخویش بر او بخشید پس در همه این صورتها، بر وی مجازاتی نیست).
و میفرماید: “مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّهٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنْبُلَهٍ مِائَهُ حَبَّهٍ وَاللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ” (البقره : ۲۶۱).
صفت کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند همانند دانهای است که هفت خوشه برویاند که در هر خوشهای صددانه باشد و خداوند برای هر کس که بخواهد چند برابر میکند” (یعنی: باز هفتصد برابر را برای کسانی که آداب انفاق را رعایت کنند) و خداوند گشایشگر (یعنی فضل و بخشش وی گشاده است و از خلقش فراگیرتر و گستردهتر میباشد) داناست (به کسانی که مستحق این فضل و بخشش هستند و نیز به کسانی کهمستحق آن نیستند).
و پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: ” إِنَّ الله کتَبَ الْحسناتِ والسَّیِّئاتِ ثُمَّ بَیَّنَ ذلک: فمَنْ همَّ بِحَسَنهٍ فَلمْ یعْمَلْهَا کتبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَی عِنْدَهُ حسنهً کامِلهً وَإِنْ همَّ بهَا فَعَمِلَهَا کَتَبَهَا اللَّهُ عَشْر حَسَنَاتٍ إِلَی سَبْعِمَائِهِ ضِعْفٍ إِلَی أَضْعَافٍ کثیرهٍ ، وَإِنْ هَمَّ بِسیِّئَهِ فَلَمْ یَعْمَلْهَا کَتَبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ حَسَنَهً کامِلَهً ، وَإِنْ هَمَّ بِها فعَمِلهَا کَتَبَهَا اللَّهُ سَیِّئَهً وَاحِدَهً” (متفقٌ علیه)