پیراهن حضرت یوسف علیه السلام

چرا حضرت یعقوب با پیراهن شفا پیدا کرد مفهون حال آیه چیست؟

پاسخ:

الحمدلله،

در واقع دعا عبادت است، چنانکه خداوند تبارک و تعالی دعا را عبادت نامیده فرمودند: {وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتـَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ} (الغافر : ۶۰).
“پروردگار شما میگوید: مرا بخوانید تا بپذیرم. کسانی که خود را بزرگتر از آن میدانند که مرا بخوانند، خوار و پست داخل دوزخ خواهند گشت”.

در این آیه، خداوند متعال دعا را به عبادت تفسیر نمودند، بلکه بطور صریح و واضح در حدیثی که امام احمد وأبوداود وترمذی ونسائی وابن ماجه وابن أبی حاتم وابن جریر وابن حبان وحاکم از رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت کرده اند که فرمودند: ” إنَّ الدعاء هو العباده “”، یعنی: ” دعا همان عبادت است “، بنابراین کسی که از شخص مرده و یا قبر و یا غائبی دعا کند، مرتکب شرک اکب میشود، زیرا این اشخاص نمیتوانند کوجکترین نفعی را برسانند و یا کمترین ضرری را از سؤال کننده دفع کنند.

اما در مورد توسل مشروع و جایز، بشرح زیر میباشند:

۱- تـوسل به ذات خدای تعالی جایز است، مانند اینکه بگوئی: یا الله.
۲- توسل به یکی از اسماء الله: یا رحمن، یا رحیم، یا حی، یا قیوم .
۳- توسل به صفات باریتعالی: اللهم برحمتک أستغیث خدایا به رحمت تو دادرسی و استغاثه میکنم (فریاد رسی میکنم) و مانند اینها.
۴- توسل به دعای مرد صالحی که زنده است و وجود دارد، مثلاً میگوئیم: ای شیخ برایم دعا کن، و ماننـد این، چنانکه صحابـه رضی الله عنهم از رسول الله صلی الله علیه و سلم طلب باران میکردند .
۵- توسل به عمل نیک و صالح: مانند قصه اصحاب غاری که صخره ای درِ غار را بر روی آنها بست، و خدا را با اعمال صالحی که انجام داده بودند دعا کردند، خداوند مشکل آنها را بر طرف کرد و از غار بیرون آمدند.
و ممکن است بگوئی: خدایا به دوستی و محبت من به پیامبرت، و توحیدم به تو، و طاعتم، به تو و رسولت، این چیز را به من بده.
اما سؤال کردن و طلب تو به مقام پیامبر، و ولی، یا سوگندت به یکی از اینها، بدعتی است که تو را بسوی شرک میکشاند، و اگر هم تو را به شرک نکشاند، این نوع طلب حرام است، زیرا در اینجا سؤال کننده (طلب کننده) فقط از خداوند کمک خواسته است.

اما در مورد شفا یافتن چشمان یعقوب پس از دریافت قمیص یوسف، این از معجزات و کرامات یوسف علیه السلام بود که برای وی رخ داد، و خداوند متعال که از چندین کیلومتر قبل از رسیدن قمیص به یعقوب علیه السلام بوی پیراهن یوسف علیه السلام را به مشامش رساند تا همّ و غمّ و اندوه که سبب از بین رفتن چشمانش شده بود از بین برود و شفا یابد، بنابراین قمیص یوسف علیه السلام بشارت و معجزه بود و شفا یافتن چشمان یعقوب علیه السلام به اذن خداوند متعال بود.

و تبرک به ذات پیامبر صلی الله علیه و سلم و یا به آثار پیامبر صلی الله علیه و سلم در حیاتش و یا بعد از مماتش جائز است، زیرا صحابه از آثار پیامبر صلی الله علیه و سلم در حیاتش تبرک میجستند، اما امروزه اثری از پیامبر صلی الله علیه و سلم باقی نمانده است، و اینکه میگویند در یکی از موزه های ترکیه موی پیامبر صلی الله علیه و سلم موجود است، بر صحت آنکه موی پیامبر صلی الله علیه و سلم باشد دلیلی نیست، بنابراین در حیات پیامبر صلی الله علیه و سلم اصحاب وی از آثارش تبرک میجستند، و حتی بعد از وفاتش تا زمانیکه آثارش مانند مو و غیره موجود بود، اما امروزه نمیشود ثابت کرد که اثری از پیامبر صلی الله علیه و سلم بجای مانده است، و این تبرک فقط خاص پیامبر صلی الله علیه و سلم است، و تبرک جستن بر آثار صالحین چه زنده و چه مرده جائز نیست، و اگر جائز بود، صحابه از ابوبکر رضی الله عنه که افضلترین بشر بعد از انبیاء میباشد تبرک میجستند ولی هیچیک از صحابه از خلفاء راشدین و یا سایر بزرگان صحابه تبرک نجسته است، و این دلیل بر این است که میدانستند که تبرک جستن فقط از پیامبر صلی الله علیه و سلم جائز بوده و نه از دیگران، لذا به کسی بعد از پیامبر صلی الله علیه و سلم تبرک نمیجستند.

بنابراین اگر کسی به آثار صالحین و یا قبر آنها تبرک بجوید و اعتقاد داشته باشد که آنها حاجات را بر آورده میکنند و یا اعتقاد داشته باشد که آنها نزد خداوند شفاعت خواهند کرد و یا معتقد باشد که نفعی را جلب میکنند و یا ضرری را دفع میکنند، این مسئله شرک میشود، ولی اگر چنین اعتقادی نداشته باشند و فقط از آنها تبرک بجویند بدعت است.

والله اعلم

مقاله پیشنهادی

علم چگونه از بین می‌رود؟

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: أَلَا أُحَدِّثُکمْ حَدِیثًا سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم …