پنجاه و هشتمین پایه از پایه‌های ایمان: نیکی‌کردن به مُلک یمین

زیرا الله تعالی می­فرماید: ﴿۞وَٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَلَا تُشۡرِکُواْ بِهِۦ شَیۡ‍ٔٗاۖ وَبِٱلۡوَٰلِدَیۡنِ إِحۡسَٰنٗا وَبِذِی ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡیَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰکِینِ وَٱلۡجَارِ ذِی ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡجَارِ ٱلۡجُنُبِ وَٱلصَّاحِبِ بِٱلۡجَنۢبِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِیلِ وَمَا مَلَکَتۡ أَیۡمَٰنُکُمۡ﴾ [النساء: ۳۶]. «و الله را بپرستید، و چیزی را با او شریک مگردانید. و به پدر و مادر نیکی کنید، و (نیز) به خویشاوندان و یتیمان و بی‌نوا یان و همسایه خویشاوند و همسایه بیگانه و همنشین و در راه ماندگان و بردگانی که مالک آن‌ها هستید، (نیکی کنید) بی‌گمان الله کسی را که متکبر و فخر فروش است؛ دوست نمی‌دارد». حدیث معرور بن سوید رضی الله عنه که گفت: «لَقِیتُ أَبَا ذَرٍّ بِالرَّبَذَهِ وَعَلَیْهِ حُلَّهٌ وَعَلَى غُلَامِهِ حُلَّهٌ فَسَأَلْتُهُ عَنْ ذَلِکَ فَقَالَ: إِنِّی سَابَبْتُ رَجُلًا فَعَیَّرْتُهُ بِأُمِّهِ فَقَالَ لِی النَّبِیُّ ج : یَا أَبَا ذَرٍّ !أَعَیَّرْتَهُ بِأُمِّهِ إِنَّکَ امْرُؤٌ فِیکَ جَاهِلِیَّهٌ، إِخْوَانُکُمْ خَوَلُکُمْ جَعَلَهُمْ اللَّهُ تَحْتَ أَیْدِیکُمْ فَمَنْ کَانَ أَخُوهُ تَحْتَ یَدِهِ فَلْیُطْعِمْهُ مِمَّا یَأْکُلُ وَلْیُلْبِسْهُ مِمَّا یَلْبَسُ وَلَا تُکَلِّفُوهُمْ مَا یَغْلِبُهُمْ فَإِنْ کَلَّفْتُمُوهُمْ فَأَعِینُوهُمْ»[۱]. «ابوذر را در در سختی دیدم ربذه دیدم که بر او جامۀ دوتکه بود و بر غلامش هم جامۀ دو تکه بود؛ از او دربارۀ آن سوال کردم و گفت: روزی با غلامم درگیر شدم و او را (بخاطر اینکه مادرش کنیزی بود) تحقیر نمودم. رسول الله  صلی الله علیه وسلم فرمود: ای ابوذر آیا این غلام را به خاطر مادرش تحقیر نمودی؟ معلوم است که عادات جاهلیت هنوز در تو وجود دارد. غلامان و زیردستان برادران شما هستند. خداوند آنان را در اختیار شما قرار داده‌است. هر کسی که غلام و یا خدمت­گذاری دارد، باید از همان غذا و لباسی‌که خودش استفاده می­کند به او نیز بدهد و [علاوه بر این] به آنان دستور ندهید کاری را که از توان‌شان خارج است انجام دهند. اگر کاری به آنان واگذار کردید به آنان کمک کنید».

[۱]– صحیح بخاری: ۳۰- ۲۵۴۵- ۶۰۵۰؛ صحیح مسلم: ۴۴۰۳- ۴۴۰۵؛ سنن ابوداود: ۵۱۵۷- ۵۱۵۸؛ صححه آلبانی.