نذر

حکم شرعی در مورد نذر چیست؟ آیا وفا نکردن به نذرگناه است؟
علیک السلام
الحمدلله؛
 
حکم نذر این است که از نظر شرعی نذر کردن مکروه است، پیامبر اکرم صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ از نذر کردن نهی فرمود:[ إِنَّهُ لَا یَأْتِی بِخَیْرٍ، إِنَّمَا یُسْتَخْرَجُ بِهِ مِنْ الْبَخِیلِ][۱]
 
(نذر هیچ خیری به همراه را نمی آورد، بلکه به وسیلهء آن از بخیل مالش بیرون آورده می شود)
 
بعضی از مردم وقتی مریض می شوند یا ضرر می کنند یا مورد آزار قرار می گیرند؛ نذر می کنند که اگر از بیماری بهبود یابند یا سود کنند، صدقه ای می دهند، یا گوسفندی ذبح می کنند، و معتقدند که بدون این نذر خداوند آنها را شفا نمی دهد، یا سود نمی برند. بنابراین پیامبر صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ خبر داد که خداوند به وسیلهء نذر چیزی را که مقدر نموده تغییر نمی دهد، اما فرد نذر کننده بخیلی است که جز با نذر انفاق نمی کند.
 
اگر نذر در مورد عبادتی همچون نماز، روزه، صدقه یا اعتکاف باشد، وفا به آن و انجام دادن آن لازم است.
 
 اگر نذر در مورد گناهی باشد همچون قتل، زنا، ویا نوشیدن شراب و یا گرفتن مال دیگران به زور و امثال آن، انجام دادن آن لازم نیست و باید فرد نذر کننده کفارهء یمین بدهد که غذا دادن به ده نفر مستمند…..،  
 
اگر نذر کار جایزی همچون خوردن، نوشیدن، پوشیدن لباس، سفر و سخن عادی و امثال آن بود فرد نذر کننده مختار است که نذرش را ادا کند و یا کفاره بدهد.  
 
اگر نذر بر طاعتی بود مانند: طعام دادن، ذبح گوسفندی و امثال آن، نذر به مصرف مستمندان برسد.
 
 اگر نذر عمل صالح بدنی و یا مالی مانند جهاد، حج و عمره بود، باید آن را انجام دهد، اگر نذرش را مخصوص محلی مانند مساجد، خرید کتاب و پروژه های خیریه کرد، باید همان کار را بکند و جایز نیست نذر را در بخش دیگری غیر از آنچه نذر کرده است انجام دهد.
 
شیخ ابن جبرین – فتاوی المرأه.ص۱۴۸،
 
[۱]  بخاری (۶۶۰۹،۶۶۰۸) و مسلم (۱۶۴۰،۱۶۳۹) و اللفظ له فی أحد مواضعه.