موارد اتّفاقی در بین کتاب‌های آسمانی

موارد اتّفاقی در بین کتاب‌های آسمانی

کتاب­های آسمانی در امور متعدّدی با هم هماهنگ هستند؛ از جمله:

1. وحدت خاستگاه: منبع تمامی آن‎ها یکی است و از جانب الله تعالی نازل شده­اند؛
2. وحدت هدف: مقصد تمامی کتاب‌های آسمانی یکی بوده و به پرستش الله یگانه و دین اسلام فرامی­خوانند. اسلام دین تمامی پیامبران bبوده و بر این اساس، هدف اصلی آنان دعوت به دین اسلام و پرستش الله بی­همتاست؛
3. مسائل اعتقادی: این کتاب­ها شامل ایمان به امور غیبی و مسائل اعتقادی؛ مانند ایمان به رسولان، قیامت و رستاخیز و ایمان به روز آخرت و سایر موارد است؛

بنابراین مسائل اعتقادی از اخباری هستند که منسوخ نمی­گردند.[۱]

4. قواعد عمومی: کتاب­های آسمانی قوانین عمومی را اثبات و تعیین می­نماید؛ قوانینی که فراگیری و وجود آن‎ها برای بشر ضروری است؛ مانند قانون پاداش و مجازات، زیرا انسان بر اساس عمل خویش محاسبه می­گردد؛ بر اثر گناهانش، مجازات می­شود، ولی به سبب جرم دیگران، مورد مؤاخذه قرار نمی­گیرد. همچنین بر اثر تلاش و نیکی­هایش، پاداش می­گیرد و تلاش دیگران فایده­ای برای او ندارد.

از دیگر قواعد عمومی، تشویق به تزکیۀ نفس و بیان اینکه رستگاری حقیقی تنها با تزکیۀ نفس بر اثر فرمانبرداری از الله متعال و پرستش او و ترجیح­دادن آخرت بر دنیا حاصل می­شود.

همچنین اینکه بندگان صالح [خلافت و جانشینی در] زمین را به ارث می­برند و مستحقّ این مورد هستند و عاقبت نهایی از آنِ تقوا و تقواپیشگان است.

5. عدالت و داد: تمامی پیامبران معیار عدالت و برابری را بر پا داشتند؛
6. مبارزه با فساد و انحراف: همۀ رسالت­ها بر این موضوع موافق بودند؛ فرقی نمی­کند که فساد اعتقادی، اخلاقی، انحراف از فطرت سالم، تجاوز بر بشر، کم­کردن پیمانه و ترازو یا… باشد؛
7. دعوت به اخلاق پسندیده: تمامی کتاب­های آسمانی مردم را به اخلاق والا فرا خواندند؛ همچون بخشش فرد خطاکار، صبر بر اذیّت، گفتن سخن خوب، نیکی به والدین، وفای به عهد، صلۀ رحم، مهمان­نوازی، فروتنی، مهربانی به مساکین و سایر اخلاق پسندیده؛
8. بسیاری از عبادات: تعداد زیادی از عبادت­هایی که انجام می­دهیم، پیامبران دیگر و پیروانشان نیز به آن‎ها عمل می­کردند؛ مثل نماز، زکات، روزه و حج.[۲]

[۱]– نک: دعوه التّوحید، صص ۱۹۹- ۲۰۲ و صص ۲۱۸- ۲۲۰٫

[۲]– نک: الرّسل والرّسالات، صص ۲۳۵- ۲۴۹٫