ممنوعات احرام و کفاره آنها

بعضی از مردم گمان می کنند که هرگاه یکی از محظورات احرام را مرتکب شدند، بر او واجب است که حیوانی ذبح کند، یا سه روز روزه بگیرد، یا شش نفر مسکین را طعام دهد، و مختار است که یکی از این سه مورد را (بعنوان کفاره) انجام دهد، آیا این صحیح است؟

 

الحمدلله،

اگر کسی در احرام قرار گرفت، چه احرام حج باشد یا عمره، انجام یکسری اعمال بر او حرام می شود، از قبیل : تراشیدن مو، گرفتن ناخن، پوشاندن سر، پوشیدن لباس دوخته شده توسط مردها، پوشیدن نقاب یا دستکش توسط زنان، استفاده از عطر و مواد خوشبو در بدن یا لباس، شکار کردن، عقد نکاح، جماع با همسر یا عشق بازی با او .

حال اگر کسی یکی از این موارد را انجام دهد، ممکن است چند حالت در مورد او وجود داشته باشد :

(اول : از روی فراموشی یا جهل یا اجبار یا در حالت خواب انجام داده باشد، در اینحالت هیچ چیزی بر او (بعنوان کفاره) لازم نیست.

دوم : از روی عمد انجام داده باشد، اما عذر مشروعی داشته است، در اینحالت گناهی بر او نیست، ولی می بایست (بعنوان کفاره عملش) فدیه بدهد، که ذکر خواهد شد.

سوم : از روی عمد انجام داده باشد و عذر (مشروعی) نداشته باشد، در اینحالت او گناهکار است، و فدیه او بر چند قسم است :

قسم اول : (عمل محظوری که مرتکب شده) فدیه ندارد، که این شامل عقد نکاح می شود.

قسم دوم : باید یک شتر بعنوان فدیه ذبح کند، و این برای جماع در حج قبل از تحلل اول است.

قسم سوم : یا سه روز را روزه بگیرد، حال اگر خواست پشت سر هم روزه باشد و اگر خواست بصورت جدا جدا روزه بگیرد، و یا گوسفندی را ذبح کند که برای قربانی مناسب باشد، و یا بجای یک گوسفند یک هفتم شتر یا گاو را بخرد، و گوشت آنرا بین فقراء توزیع نماید، و نباید خودش هیچ چیزی از آن بخورد، و یا شش نفر مسکین را طعام دهد و به هر نفر نصف صاع (۱٫۵ کیلو) از خوراک رایج بدهد.

و او در بین این سه مورد مخیر است، البته (این فدیه) مخصوص این موارد است : تراشیدن (یا کندن) مو، و گرفتن ناخن، یا خوشبو کردن خویش، و یا عشق بازی و معاشقه با همسر (بوسیدن، ملاعبت و لمس با شهوت و ..)، و پوشیدن دستکش و نقاب، یا لباس دوخته شده، و پوشیدن سر.

قسم چهارم : محظوراتی که مرتکب آنها محکوم به جزای مثل می‌شود و آن شکار کردن است؛ اگر برای شکار مثلی باشد، بین سه چیز مخیر است :

۱- یا مثل را ذبح کند، و گوشت آنرا بین فقرای حرم توزیع کند.

۲- ببیند ارزش و قیمت مثل معادل چند است، سپس به همان قیمت طعام بخرد و بین مساکین توزیع کند، به هر مسکین نصف صاع بدهد.

۳- بجای طعام دادن هر مسکین یک روز روزه بگیرد.

و اگر برای شکا مثلی نباشد، در آنچه بین دو چیز مخیر است :

۱- ببیند ارزش و قیمت شکار معادل چند است، سپس به همان قیمت طعام بخرد و بین مساکین توزیع کند، به هر مسکین نصف صاع بدهد

۲- بجای طعام دادن هر مسکین یک روز روزه بگیرد).

نگاه : فتاوی الشیخ ابن عثیمین ۲۲/۲۰۵-۲۰۶٫