لوازم خوشبختی، عبارتند از: قلب شکرگزار، زبان ذکرکننده و تن شکیبا.
شکـر وذکـر وصبـر | فیـهـا نعیـم وأجــر |
«در شکر، ذکر و شکیبایی، نعمت و پاداش فراوانی وجود دارد».
اگر تمام علم علما، حکمت حکما و اشعار شاعران را درباره سعادت و خوشبختی، برایت جمع آوری نمایم، سعادت را نخواهی یافت مگر آنکه قاطعانه و با جدیت قصد و اراده نمایی که مزه آن را بچشی و آن را بدست آوری، به جستجوی آن بپردازی و هر آنچه را که مخالف سعادت است، دور بیندازی. «هر کس به سوی من قدم بزند و آرام به سوی من بیاید، من دوان دوان به سوی او میآیم».
یکی از لوازم خوشبختی انسان، این است که اسرار و رازهای خود را پوشیده نگاه دارد و کارهایش را سنجیده انجام دهد.
گفتهاند: به بادیه نشینی، ده دینار دادند تا رازی را که از آن باخبر است، پوشیده نگاه دارد؛ بادیه نشین از پوشیده نگاه داشتن راز به تنگ آمد و نزد صاحب دینارها رفت، پولها را به او بازگرداند و گفت: راز را بر ملا خواهم ساخت؛ چون رازداری، به پایداری و صبر و جدیت نیاز دارد: ﴿لَا تَقۡصُصۡ رُءۡیَاکَ عَلَىٰٓ إِخۡوَتِکَ﴾ [یوسف: ۵] «خوابت را برای برادرانت تعریف نکن».
یکی از نقاط ضعف انسان، این است که اسرارش برای مردم برملا شوند و این، مرضی دیرینه و ریشه دار در بشریت است و انسان، شیفته و دلباخته برملا ساختن اسرار و نقل اخبار میباشد.
ارتباط این قضیه با سعادت، این است که هر کس، اسرار خود را برملا و پخش کند، پشیمان و غمگین خواهد شد.
جاحظ، در مورد رازداری، سخنان گیرایی در رسالههای ادبی خود دارد که علاقمندان، میتوانند به آن مراجعه نمایند.
در قرآن آمده است: ﴿وَلۡیَتَلَطَّفۡ وَلَا یُشۡعِرَنَّ بِکُمۡ أَحَدًا ١٩﴾ [الکهف: ۱۹] «باید با احتیاط برود و کسی متوجه شما نشود».
احتیاط و خویشتنداری، یک اصل و قاعده کلی در رازداری است. بادیه نشینی میگوید: پوشیده نگاه داشتن راز، یعنی زدن گردن.