لفظ «ولی» در ده‌ها آیه‌ی قرآن

لفظ «ولی» در ده‌ها آیه‌ی قرآن آمده که هیچ ارتباطی با امامت یا خلافت ندارند؛ از جمله فرموده‌ی خداوند متعال راجع به زکریا علیه السلام:

﴿فَهَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا۵﴾ [مریم: ۵].

«پس از نزد خویش وارثى به من ببخش‏».

و مانند این آیه:

﴿فَإِنْ کَانَ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفِیهًا أَوْ ضَعِیفًا أَوْ لَا یَسْتَطِیعُ أَنْ یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهُ بِالْعَدْلِ﴾ [البقره: ۲۸۲].

«اگر کسى که وام بر عهده اوست، کم خرد یا ناتوان باشد یا خود نتواند املا کند، باید ولی و سرپرست او عادلانه املا کند».

همچنین مانند این آیه:

﴿وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا فَلَا یُسْرِفْ فِی الْقَتْلِ﴾ [الإسراء: ۳۳].

«و آن کس که مظلوم کشته شده، براى ولیش سلطه (و حق قصاص) قرار دادیم اما در قتل اسراف نکند».

یکی دیگر از این آیات، فرموده‌ی خداوند متعال راجع به اشراف زادگان قوم صالح علیه السلام می‌باشد که قصد داشتند شبانه حضرت صالح علیه السلام را به قتل برسانند، می‌فرماید:

﴿لَنُبَیِّتَنَّهُ وَأَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِیِّهِ مَا شَهِدْنَا مَهْلِکَ أَهْلِهِ﴾ [النمل: ۴۹].

«(آن نجیب‌زادگان و اشراف‌زادگان قوم صالح قسم یاد کردند) که شبانه صالح و خانواده‌اش را به قتل می‌رسانیم آن گاه به ولی او می‌گوییم: ما در قتلگاه آنان نبودیم (و قاتل صالح و خانواده‌اش را نمی‌شناسیم)».

و در اینجا به طور قطع منظور از «ولیه»، «امامه» نیست، چون صالح علیه السلام پیامبر بوده؛ پس او از تمامی جهات امام بوده است. دیگر آیاتی که کلمه‌ی «ولی» در آن‌ها به کار رفته و در هیچ کدام به معنی امامت یا جانشینی نیامده است، عبارتند از:

﴿وَکَفَى بِاللَّهِ وَلِیًّا وَکَفَى بِاللَّهِ نَصِیرًا۴۵﴾ [النساء: ۴۵].

«و کافى است که خدا دوست و ولىِّ شما باشد و کافى است که خدا یاور شما باشد».

﴿وَمَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِیًّا مُرْشِدًا١٧﴾ [الکهف: ۱۷].

«و خدا هر کس را (به سبب عمل بدش) گمراه کند، دوست راهنمایی برای او نمی‌یابی (که او را هدایت کند)».

﴿وَمَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِینًا١١٩﴾ [النساء:۱۱۹].

«هر کس که به‏جاى خدا شیطان را دوست گیرد، به زیانى آشکار دچار شده است‏».

-﴿وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ﴾ [الإسراء: ۱۱۱].

«و نه شریکى در حکومت دارد، و نه بخاطر ضعف و ذلّت، (حامى و) سرپرستى براى اوست!.

﴿اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا﴾ [البقره: ۲۵۷].

«خداوند کار ساز مؤمنان است‏».

پس چه چیزی «ولیکم» را در این آیه جدای از دیگر آیات، «امامکم» قرار داده است؟!