فهم نصوص بر مبنای فهم صحابه رضی الله عنهم (۲)

ب) اقوال سلف این امت و علمای آن:
حذیفه بن یمان می گوید: «ای قاریان، تقوای الهی را پیشه کنید، راه و روش کسانِ پیش از خود را در پیش گیرید. به خدا سوگند اگر بر این راه استقامت و پایداری ورزید گوی سبقت را از همگان می ربایید و اگر آن را رها کنید و به چپ و راست منحرف شوید، قطعاً به گمراهی دور و درازی گرفتار خواهید شد».
و عباد بن عوام می گوید: «شریک بن عبدالله حدود پنجاه سال نزد ما آمد، پس به او گفتم: ای ابوعبدالله، گروهی از معتزلیان نزد ما هستند که احادیث صفات را انکار می کنند. عباد می گوید: پس حدود ده حدیث در این مورد روایت کرده و سپس گفت: ما دین مان را از تابعین از اصحاب رسول الله صلی الله علیه و سلم می گیریم. اما آنها دین شان را از چه کسی می گیرند؟»
امام شافعی در «الرساله» می گوید: «آنها (صحابه) در علم و عقل و دین و فضل و هر سببی که به وسیله ی آن علم کسب می شود یا هدایت درک می شود، نسبت به ما در مقام بالاتری قرار دارند و دیدگاه و رای و نظر آنها برای ما بهتر است از رای و نظر ما برای خودمان».
و امام احمد می گوید: «اصول اهل سنت نزد ما عبارت است از: تمسک به راه و روش اصحاب رسول الله صلی الله علیه و سلم و اقتدا به آنها و ترک بدعت…»
و ابن تیمیه می گوید: «سبب اساسی گرفتار شدن گمراهان به این تحریف، اعراض و روی گردانی آنها از فهم کتاب الله بر مبنای فهم صحابه و تابعین می باشد. و مخالفت آنها با آنچه بر این مهم دلالت می کند آن هم با تمسک به آنچه با آن در تناقض است، سبب این گمراهی و تحریف شده است».
و امام اصولی ابو اسحاق شاطبی می گوید: «راه و روش (سنت) صحابه راه و روشی است که بر مبنای آن عمل می شود و به آن مراجعه می شود و امور ذیل بر این مهم دلالت می کند:
ستایش خداوند متعال از آنها: «کُنتُمْ خَیْرَ أُمَّهٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتَابِ لَکَانَ خَیْراً لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَکْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ» (آل عمران: ۱۱۰) «شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شده‌اید: امر به معروف می‌کنید و نهی از منکر می‌نمائید و به الله ایمان دارید. و اگر اهل کتاب ایمان می‌آوردند، قطعاً برای شان بهتر بود، برخی از آنان مؤمنند و بیشتر آنان فاسق و نافرمانند».