آیات مختلفی از قرآن کریم از جمله آیات زیر عیسی را بنده و آفریدهی خدا معرفی کردهاند که هیچ سهمی از الوهیت و ربوبیت خدا ندارد:
الف- ﴿مَّا ٱلۡمَسِیحُ ٱبۡنُ مَرۡیَمَ إِلَّا رَسُولٞ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِ ٱلرُّسُلُ وَأُمُّهُۥ صِدِّیقَهٞۖ کَانَا یَأۡکُلَانِ ٱلطَّعَامَۗ﴾ [المائده: ۷۵].
«مسیح پسر مریم پیامبری بیش نبود که پیش از او نیز پیامبرانی (آمدهاند و) رفتهاند، و مادرش زن بسیار راستگوئی است. هم عیسی و هم مادرش (چون انسان بودند) غذا میخوردند».
یعنی عیسی خود مانند تمام پیامبران قبل از خود پیامبری بوده که خداوند آیات و معجزاتی را به او دادهاست همچنانکه به دیگر پیامبران داده است، و اگر او را بدون پدر آفریده، آدم را بدون پدر و مادر آفریده است، و مادرش هم مانند زنان راستگو و درستکار که به پیامبران پیشین ایمان آوردهاند، زنی راستگو و درستکار بوده است. سپس در نفی الوهیتی که به عیسی و مادرش نسبت داده شده، خداوند میفرماید که آنان هر دوغذا میخورند و بدیهی است کسی که غذا بخورد نمیتواند سهمی از ربوبیت و الوهیت داشته باشد[۱].
ب- ﴿إِنۡ هُوَ إِلَّا عَبۡدٌ أَنۡعَمۡنَا عَلَیۡهِ وَجَعَلۡنَٰهُ مَثَلٗا لِّبَنِیٓ إِسۡرَٰٓءِیلَ ۵٩﴾ [الزخرف: ۵۹].
«عیسی بندهای بیش نیست که نعمت خود را بر او ارزانی داشتیم (و او را همچون آدم بدون سبب آفریدیم و بدو شرافت و کرامت نبوت را دادیم) و او را نمونه و الگو (و عبرتی) برای بنیاسرائیل قرار دادیم»[۲].
ج- ﴿قَالَ إِنِّی عَبۡدُ ٱللَّهِ…﴾ [مریم: ۳۰].
«(عیسی) گفت: بدرستی که من بندهی خدایم …».
حضرت عیسی بعد از آنکه متولد شد و مادرش او را به میان بنیاسرائیل برد، اولین سخنی که بر زبان آورد این بود که من بندهی خدایم، و نگفت من پسر خدایم آنگونه که مسیحیان دربارهی او ادعا میکنند، چون این سخن باطلی است و حضرت عیسی علیه السلام به جز سخن حق چیز دیگری را بر زبان نمیآورد.
د- ﴿لَّن یَسۡتَنکِفَ ٱلۡمَسِیحُ أَن یَکُونَ عَبۡدٗا لِّلَّهِ وَلَا ٱلۡمَلَٰٓئِکَهُ ٱلۡمُقَرَّبُونَۚ وَمَن یَسۡتَنکِفۡ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَیَسۡتَکۡبِرۡ فَسَیَحۡشُرُهُمۡ إِلَیۡهِ جَمِیعٗا ١٧٢﴾ [النساء: ۱۷۲].
«هرگز مسیح ابائی ندارد از اینکه بندهای برای خدا باشد (همانطور که) فرشتگان مقرب نیز از بندگی او ابائی ندارند، و هر کس از عبادت خدا امتناع ورزد و خود را بزرگ پندارد، خداوند همگی آنان را (در روز قیامت) در پیشگاه خود گرد میآورد (و عادلانه درمیان آنان قضاوت میکند)»[۳].
[۱]– تفسیر زمخشری، ج ۱، ص ۶۶۵-۶۶۴٫ تفسیر شوکانی: ج ۲، ص ۶۴٫
[۲]– تفسیر زمخشری: ج ۴، ص ۲۶۱٫
[۳]– تفسیر ابن کثیر: ج ۱، ص ۵۹۱٫