عدم درک حق و ابتلای به نفاق:

برخی از تارکانِ سنت، ناآگاه و بخشی دیگر، منافق‌اند. بعضی هم، شنونده و گوش به فرمان منافقین‌اند و از آنان پیروی می‌کنند. هر کدام از این گروه‌ها فتنه‌ای‌ هستند بر دیگری.

-(گاهاً در مسایل اجتهادیِ تفسیرِ قرآن کریم، میان علما اختلافاتی رخ می‌دهد و گاهی این تنازع میان ناآگاهان و جهال، منافقینِ دورُو یا شنوندگانِ این دورُویان به وقوع می‌پیوندد. الله  جل جلاله به ما خبر داده است که در میانمان کسانی‌‌اند که به نفعِ منافقین گوش می‌کنند.. چه بسیار اوقات که «حق» در میانِ نآگاهانِ بی‌سواد و میان تحریف‌کنندگان که شاخه‌ای از نفاق در آنان است، پایمال می‌گردد.. یا که هر دو گروه، گمراه می‌شوند و یا در برخی اوقات سخن اینان برای نامبردگان قبلی به فتنه مبدّل می‌شود. به گونه‌ای که گمان می‌کنند نهایتِ علم دین همان است که بی‌سوادانِ اُمّی می‌گویند. با این رویکرد در دو طرفِ اندیشه‌‌ای که با هم در تضاد‌ است، قرار می‌گیرند. یا بر عکس گروهی از آن بی‌سوادان، دنباله‌روی بخشی از انحرافاتِ تحریف‌کنندگان گشته و در پیِ آن دیانت‌ها دگرگون می‌شود. لیکن الله  جل جلاله این دین را محفوظ داشته است)^[۱].

 

[۱]– همان: ج ۲۵ ص ۱۲۸ – ۱۳۱.