الله متعال میفرماید: ﴿وَمَن یُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ یَهۡدِ قَلۡبَهُۥۚ وَٱللَّهُ بِکُلِّ شَیۡءٍ عَلِیمٞ﴾ التغابن: ۱۱٫
«و هرکس به الله ایمان بیاورد، (الله) قلبِ او را هدایت میکند. و الله، به همه چیز داناست».
علقمه در تفسیر این آیه گفته است: یعنی وقتی مصیبتی به او میرسد، او بلافاصله متوجه میشود که آن مصیبت از سوی الله می باشد و راضی و تسلیم میگردد.
و از ابوهریره روایت است که رسول الله ص فرمود:
«اثْنَتَانِ فِی النَّاسِ هُمَا بِهِمْ کُفْرٌ: الطَّعْنُ فِی النَّسَبِ وَالنِّیَاحَهُ عَلَى الْمَیِّتِ».
(روایت مسلم).
یعنی: «دو رفتار در میان مردم رواج دارد که هر دو، از خصلتهای کفر و جاهلی است: طعنه زدن در نسب و نوحهگری بر مُرده».
همچنین از ابن مسعود روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:
«لَیْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الخُدُودَ، وَشَقَّ الجُیُوبَ، وَدَعَا بِدَعْوَى الجَاهِلِیَّهِ».
(بخاری و مسلم).
یعنی: «هرکه در هنگام مصیبت بر گونههایش بزند و گریبان چاک کند و مانند دوران جاهلیت آه و واویلا سر دهد- و سخن جاهلی بر زبان بیاورد، از ما نیست».
و از انس روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بعبْدِهِ خَیْراً عجَّلَ لَهُ الْعُقُوبهَ فی الدُّنْیَا، وإِذَا أَرَادَ اللَّه بِعبدِهِ الشَّرَّ أمسَکَ عنْهُ بذَنْبِهِ حتَّى یُوافِیَ بهِ یَومَ الْقِیامهِ».
یعنی: «هرگاه الله برای بندهاش ارادهی خیر کند، عقوبت یا نتیجهی اعمال بدش را در دنیا بهتعجیل میاندازد و اگر نسبت به بندهاش ارادهی بد نماید، او را در گناهش رها میکند تا در روز قیامت به حسابش برسد».
همچنین رسولالله ص فرمود: «إِنَّ عِظَمَ الْجزاءِ مَعَ عِظَمِ الْبلاء، وإِنَّ اللَّه تعالى إِذَا أَحَبَّ قَوماً ابتلاهُم، فَمنْ رضِیَ فلَهُ الرضَا، ومَنْ سَخِطَ فَلَهُ السُّخْطُ».
ترمذی، این حدیث را روایت کرده و آن را حَسَن دانسته است.
یعنی: «هرچه مصیبت بزرگتر باشد، پاداش آن بزرگتر (بیشتر) است.
و الله متعال، کسانی را که دوست دارد، به سختیها گرفتار میکند؛ کسی که (به مشیت الاهی) راضی باشد، دستآوردش رضایت خداست و هرکس ناخشنود باشد، نتیجهاش خشم خدا خواهد بود».