شراب، قمار، انصاب و ازلام

 

خداوند می فرماید:

« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ * إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَهَ وَالْبَغْضَاء فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَهِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ» المائده: ٩٠ – ٩١

(‏ای مؤمنان! میخوارگی و قماربازی و بتان (سنگیی که در کنار آنها قربانی می‌کنید) و تیرها (و سنگها و اوراقی که برای بخت‌آزمائی و غیبگوئی به کار می‌برید، همه و همه از لحاظ معنوی) پلیدند و (ناشی از تزیین و تلقین) عمل شیطان می‌باشند . پس از (این کارهای) پلید دوری کنید تا این که رستگار شوید. ‏ اهریمن می‌خواهد از طریق میخوارگی و قماربازی در میان شما دشمنانگی و کینه‌توزی ایجاد کند و شما را از یاد خدا و خواندن نماز باز دارد . پس آیا (از این دو چیزی که پلیدند، و دشمنانگی و کینه‌توزی می‌پراکنند، و بندگان را از یاد خدا غافل می‌کنند، و ایشان را از همه عبادات، به ویژه نماز که مهمترین آنها است، باز می‌دارند) دست می‌کشید و بس می‌کنید؟! ‏) . ‏

«خمر»: تمام مسکرات و مخدرات؛ «میسر»: قمار؛ «انصاب»: هر آن چیز که نصب شود تا آن را عبادت کنند، خواه سنگی باشد یا درختی، ‌بتی یا قبری؛ و «ازلام» جام هائی بودند که بوسیله آنها شانس و قسمت را معلوم می کردند، ‌یعنی بوسیله آنها می خواستند قسمت خود را معلوم کنند .

مثلاً روی بعضی از جامها یا تیرها یا سنگها می‌نوشتند: ‌«امرنی ربی» پروردگار مرا امر کرده است. و روی بعضی دیگر می‌نوشتند: «نهانی ربی» پروردگار مرا منع کرده است. هرگاه کسی میخواست به مسافرت برود یا ازدواج کند، دستش را در ظرفی که این سنگها یا جام ها در ‌آن بودند، داخل می کرد، ‌اگر فنجان یا سنگی بیرون می آمد که در آن نوشته بود «خدا امر کرده است» آنگاه آن شخص برای ازدواج اقدام می کرد یا به سفرش ادامه می داد و اگر سنگ یا فنجانی بیرون می آمد که در آن نوشته بود « خدا مرا از این کار منع کرده است»، آنگاه آن شخص کارش را ترک می کرد.

شیطان بنی‌آدم را برای انجام این چهار عمل تشویق می کرد، ‌زیرا اینها در واقع از اعمال گمراه کننده بودند و به نتائج بسیار خطرناکی منجر می شدند، ‌شراب عقل و هوش را از بین می برد و آنگاه که عقل و درک از دست برود، انسان مرتکب محرمات شده و فرامین الهی را ترک می کند و به مهلکات روی می آورد و به بندگان خدا اذیت و آزار می رساند.

ابن کثیر در تفسیر خود از عثمان بن عفان رضی الله عنه نقل کرده است که‌ فرمود: از شراب بپرهیزید زیرا شراب منبع و مرکز تمام بدی ها است .

ابن کثیر در ادامه می گوید: در امت های گذشته مردی بود که از مردم عزلت گزید و به عبادت پرداخت. زن بدکاری با وی آشنا شد و کنیز خود را نزد آن مرد عابد فرستاد تا او را در جریانی گواه قرار دهد. مرد عابد همراه با کنیز وارد منزل شد، هر دری را که کنیز برای وارد شدن عابد باز می کرد دوباره آن را قفل می زد. در پایان به اطاقی رسیدند که زن بسیار خوب صورتی در آنجا نشسته بود و کنار او یک پسر و یک شیشه شراب نیز گذاشته بود.

زن زیبا گفت: بخدا قسم من تو را برای شاهد و گواهی نخواسته ام، بلکه منظورم این بوده تا اینکه با من عمل جنسی را انجام بدهی یا اینکه این پسر را به قتل برسانی یا از این شراب بنوشی. خلاصه اینکه زن یک جام شراب را به او نوشانید و گفت: بیشتر بیاورید، همواره می نوشید، می نوشید تا اینکه عمل بد را با این زن انجام داد و غلام را نیز کشت. آری، ‌شراب و ایمان هرگز یک جا جمع نمی شوند، مگر اینکه یکی آن دیگری را از خود می راند . (بیهقی و ابن کثیر آن را صحیح قرار داده است .)

ابن جریر، ‌این منذر، ابن ابی حاتم، ابو الشیخ و ابن مردویه، از ابن سعد روایت می کنند: ‌مردی از انصار مدینه برای بعضی اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم دعوت ناهاری را تدارک دید، هنوز حرمت شراب نازل نشده بود، بر سر سفره ناهار شراب نیز بود، مهمانان بعد از تناول غذا شراب را نیز خوردند وقتی بیهوش شدند در حالت مستی در برابر همدیگر فخر و مباهات می کردند و به جنگ پرداختند. سعد بن ابی وقاص در این جنگ مورد اصابت استخوانی قرار گرفت که ‌بینی اش چنان زخمی شد که تا دم وفات اثر زخم روی آن باقی بود.

یکی دیگر از اصحاب که قبل از نازل شدن حرمت شراب شراب نوشیده و در حالت مستی برای مردم امامت می‌کرد، او قرائت را وارونه خواند:« قل یا ایها الکافرون اعبد ما تعبدون) یعنی: و ای کافران عبادت می کنم آنچه  شما عبادت می کنید .

آنگاه خداوند آیه زیر را نازل فرمود:

« لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَهَ وَأَنتُمْ سُکَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ ». النساء: ۴٣

(ای کسانی که ایمان آورده‌اید! در حالی که مست هستید به نماز نایستید تا آن گاه که می‌دانید چه می‌گوئید).

مشاهده شده است زمانی که انسانهای مغرور و سرکش شراب را می نوشند، کارهائی مانند کارهای دیوانگان انجام می دهند، طوری که‌ بزرگ و کوچک آنها را مورد مسخره قرار می دهند، در پیاده روها خود را دراز می کشند و عابرین آنها را زیر قدم لِه می کنند .

قمار نیز مانند شراب بیماری مهلک و خطر ناکی است، اگر در روح و روان انسان ریشه دواند، نجات و شفاء از آن بسیار دشوار است، قمار مؤثرترین روشی است برای تضییع وقت و مال، قمار کینه ها را بر می انگیزد و آدمی را به حرام وا می دارد .

شیطان انسان را به نصب و اقامه معبودی غیر از خدا دعوت می نماید تا به عنوان اِله عبادت شود. لازم به‌ ذکر است که‌ عبادت انصاب در عصرهای گذشته‌ و عصر امروز رایج بوده‌ و می‌باشد. شیاطین از این بت ها جدا نمی شوند و گاهی اوقات کسانی که بت ها را معبود قرار داده اند، ‌مورد خطاب خود قرار می دهند و چیزهائی را به آنها نشان می دهند که عبادت گزاران بت ها، ‌به بت ها اعتماد کنند و نیازهای خود را از آنها بخواهند و در مصیبت ها از آنها یاری جویند و در جنگ ها از آنها استعانت کنند، تا از این‌رو بنام آنان ذبح کنند و هدیه بدهند و دور آنها برقصند و جشن برگزار کنند و محفل میلاد بگیرند.  او بسیاری را از این طریق گمراه کرده است. ابراهیم علیه السلام در حالی که از خداوند طلب می‌نمود، چنین می‌گفت:

« وَاجْنُبْنِی وَبَنِیَّ أَن نَّعْبُدَ الأَصْنَامَ * رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ کَثِیرًا مِّنَ النَّاسِ ». إبراهیم:٣۵- ٣۶

(و مرا و فرزندانم را از پرستش بتها دور نگاهدار. پروردگارا! این بتها بسیاری از مردم را گمراه ساخته‌اند).

قبر پرستان همواره میان مسلمانان وجود داشته اند. آنها قبر ها را در دعاهای خود محور قرار داده و نیازهای خود را با اهل قبور مطرح نموده و خواستار برآوردن آنها شده اند و به نام آنها حیوانات را ذبح می کنند و امروز بدعت جدیدی که شیطان بخاطر آن بنی آدم را مورد استهزاء قرار داده، ‌رواج پیدا کرده است؛ و آن عبارت است از در نظر گرفتن «سرباز گمنام». می گویند: این سرّ و رمز سرباز جنگجو و جهادگر است و بوسیله نثارگان دسته گل و هدایا از وی تجلیل می شود و هرگاه کسی بخواهد به کشوری برود که در آن سرباز گمنام هست، به کنار آن بت (سرباز گمنام) می رود و هدایایی را به عنوان یاد بود و تجلیل تقدیم می دارد. لازم به‌ ذکر است که‌ همه‌ این حرکت ها مشمول عبادت انصاب هستند. حرکتی که از اعمال شیطانی است.

 

فال‌گیری:

آگاهی از امورات آینده از جمله علم غیب است که سوای خداوند کسی این علم را ندارد. اینجاست که رسول الله صلی الله علیه وسلم درباره مسافرت، ‌ازدواج و هر امری که جوانب مفید و مضر آن برای ما روشن نیستند، استحاره را مشروع قرار داده است. از خداوند متعال خواهانیم که بهترین امور را برای ما برگزیند.

پیامبر صلی الله علیه وسلم معلوم کردن امور پنهان توسط فال را باطل گرداند، ‌زیرا تیر و خدنگها نمی دانند که خیر و صلاح در چه اموری است، لذا مشورت کردن با آنها حکایت از نقصان عقل دارد و نشانی از فقدان علم می‌باشد.

راندن پرنده نیز مانند فالگیری است، کسی که قصد سفر داشت و از خانه خود بیرون می رفت، پس اگر از کنار پرنده رد می شد، پرنده را به حرکت و پرواز در می آورد، اگر آن پرنده به سمت چپ پرواز می کرد، آن سفر را میمون و مبارک تلقی می کرد، همه این گونه حرکت ها نشانی از گمراهی هستند.