شبهه تجسیم در نزد شیخ الاسلام ابن تیمیه(۱)

نویسنده: مجاهد دین

شبهه رافضی:

ابن تیمیه آورده است: ابن عباس از رسول الله نقل می کند که: رأیت ربّی عزّ وجلّ،  وفرده جعد قطط، فی روضه خضرا…خداوند را به صورت نوجوانى دیدم که هنوز موى صورتش در نیامده، سرش پرمو، پیچ پیچ (فرفرى) …بیان التلبیس الجهمیه ج۷ص ۲۹۰

ابو یعلى از ابن عباس نقل کرده که پیامبر گرامى(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود: «رأیت ربی عز وجل، شاب أمرد جعد قطط، علیه حلیه حمراء». خداوند را به صورت نوجوانى دیدم که هنوز موى صورتش در نیامده، سرش پرمو، پیچ پیچ (فرفرى) و داراى زیور و آلات سرخ بود.

ابو یعلى در کتاب دیگرش گفته: ابوزرعه دمشقى این روایت را صحیح شمرده و أحمد بن حنبل گفته: «هذا حدیث رواه الکبّر عن الکبّر، عن الصحابه عن النبی(صلى الله علیه وآله وسلم) ، فمن شک فی ذلک أو فی شیء منه فهو جهمیّ لا تقبل شهادته ولا یسلّم علیه، ولا یُعاد فی مرضه!!! این حدیث را بزرگان از بزرگان از صحابه روایت کرده اند و هر کس در صحت این روایت شک نماید او جهمى و شهادت او پذیرفته نیست، سلام نباید به او داد و به هنگام مریضى از وى نباید عیادت کرد ((طبقات الحنابله: ج۳ ص۸۱ ج ۸۲، ط ج مکتبه العبیکان، مکه المکرمه ج جامعه أم القرى.إبطال التأویلات لأبی یعلى: ج۱ ص۱۴۱، ط۱ ج مکتبه دار الإمام الذهبی الکویت، ۱۴۱۰ هـ.، إبطال التأویلات: ج۱ ص۱۴۵)). حال شما قضاوت کنید که پیروان مکتبی که خدا را دارای جسم وموی فر فری میداند موحدند یا شیعیانی که خدا را منزه از هر نوع جسمانیتی می دانند؟

پاسخگو: مجاهد دین

روافض کذاب رفته اند و تنها یک روایت از کتابی هشت جلدی آورده اسند و حکم صادر می‌کنند؛ در حالی که از اسم کتاب پیداست که این کتاب هدفش بیان تلبیس جهمیه و پاسخ به شبهاتشان است

از این دست روایات را ده ها مورد در این کتاب می‌بینیم که یک دسته دیدن را با لفظ فی المنام یعنی در خواب مقید کرده اند و دستۀ دیگر روایات، بدون ذکر فی المنام هستند

ابن تیمیه در بیان تلبیس جهمیه جلد ۷ صفحه ۱۵۷ می‌گوید

أهل قبلتنا من الصحابه والتابعین ومن بعدهم إلى من شاهدنا من العلماء من أهل عصرنا لم یختلفوا ولم یرتابوا ولم یشکوا أن جمیع المؤمنین یرون خالفهم یوم القیامه عیانًا وإنما اختلف العلماء هل رأى النبی صلى الله علیه وسلم خالقه عز وجل قبل نزول المنیه بالنبی صلى الله علیه وسلم لا أنهم قد اختلفوا فی رؤیه المؤمنین خالقهم یوم القیامه فتفهموا المسألتین لا تغالطوا فاصدوا عن سواء السبیل ونحن نذکر من ذلک ما یسره الله تعالى والذی علیه أکثر أهل السنه والحدیث إثبات رؤیه محمد صلى الله علیه وسلم ربه لکن اختلفوا هل یقال رآه بعین رأسه أو یقال رآه بقلبه أو یقال رآه ولا یقال بعینه ولا بقلبه على ثلاثه أقوال

مختصر یعنی مسلمانان از صحابه و تابعین و بعد از آنان هیچ کدام نه اختلاف کردند نه پشیمان شدند و نه شک کرده اند که جمیع مومنان در قیامت خالقشان را می‌بینند؛ اما اختلاف کرده اند که آیا پیامبر صلی الله علیه وسلم در معراج، خداوند را با چشم سر دیده یا با قلبش دیده و یا نه با چشم سر دیده و نه با قلب، که توضیح فراوانی در این باره می‌دهد

ابن تیمیه می‌گوید که پیامبر صلی الله علیه وسلم خداوند در را بهترین شکل (أحسن الصوره) دیده است، و این دیدن در خواب ( فی المنام) بوده و در مدینه ( بعد هجرت و بعد از اسراء و معراج) رخ داده است.

در صفحه ۲۲۷ تا ۲۳۰ از جلد هفت بیان تلبیس جهمیه می‌گوید

عبد الله بن أحمد بن حنبل قال رأیت أبی یصحح هذه الأحادیث ویذهب إلیها وجمعها وحدثناها وروى بإسناده عن عبد الوهاب الوراق قال سمعت أسود بن سالم یقول فی هذه الأحادیث التی جاءت فی الرؤیه قال نحلف علیها بالطلاق والعتاق أنها حق قلت قد جعل أحمد حدیث قتاده عن عکرمه عن ابن عباس الذی فیه فی صوره شاب أمرد له وفره هو الحدیث المشهور عن ابن عائش الذی أرسله وأسنده الذی فیه وضع الکف بین کتفیه عن معاذ وفیه التصریح بأنه کان فی المنام بالمدینه فإن معاذًا لم یصل خلف النبی صلى الله علیه وسلم إلا بالمدینه وحدیث أم الطفیل المتقدم أیضًا یصرح بأنه کان فی المنام وحدیث ثوبان مثل حدیث معاذ فیه أنه تأخر عن صلاه الصبح وثوبان لم یصل خلفه إلا بالمدینه مع أن السیاقین سواء وهذه الأحادیث کلها ترجع إلى هذه الأحادیث الأربعه حدیث أم الطفیل وحدیث ابن عائش عن معاذ وحدیث ثوبان وحدیث

ابن عباس وقد ذکر الإمام أحمد رحمه الله أن أصلها حدیث واحد وإن کان لم یذکر حدیث ثوبان إما أنه لم یبلغه أو بلغه وذلک حدیث قائم بنفسه وکلها فیها ما یُبَیِّن أن ذلک کان فی المنام وأنه کان بالمدینه إلا حدیث عکرمه عن ابن عباس وقد جعل أحمد أصلهما واحدًا وکذلک قال العلماء قال القاضی أبو یعلى بعد أن ذکر حدیث ابن عباس بطرقه وألفاظه مفتتحًا له بحدیث حماد بن سلمه عن قتاده عن عکرمه وذکر حدیث الحکم بن أبان عن عکرمه وذکر حدیث أم الطفیل ثم قال واعلم أنها رؤیا منام لأن أم الطفیل قد صرحت بذلک فی خبرها وحدیث ابن عباس أکثر ألفاظه مطلقه قال وقد نقل فی بعضها صریح بذکر المنام فیما حدثنا أبو القاسم عبد العزیز قال أخبرنی أبو بکر أحمد بن جعفر بن مالک فی الإجازه قال وقرأته على أبی قال حدثنا عبد الله بن أحمد بن حنبل قال حدثنی أبی قال حدثنا عبد الرزاق قال حدثنا معمر عن أیوب عن أبی قلابه عن ابن عباس أن النبی صلى الله علیه وسلم قال أتانی ربی اللیله فی أحسن صوره یعنی فی المنام فقال لی یامحمد أتدری فیم یختصم الملأ العلى…

مقاله پیشنهادی

شبهه مخالفان حدیث و آیه «در کتاب هیچ چیز را فرو نگذاشته‌ایم»

یکی دیگر از شبه‌هایی که مطرح می‌کنند فهم آن‌ها از فرموده‌‌ی خداوند و این آیه …