[ مشرکان غیر از خدا، معبودهایی را برگرفتهاند که چیزی را خلق نمیکنند و بلکه خودشان مخلوقی بیش نیستند، و مالک سود و زیانی برای خود نبوده و بر مرگ و زندگی و رستاخیز، اختیار و قدرتی ندارند ] … [ آن کسانی را که به غیر از خدا به فریاد میخوانید و پرستش میکنید، هرگز نمیتوانند مگسی را خلق کنند، اگر چه همگان (برای آفرینش آن) دست به دست هم دهند، و حتّی اگر مگس چیزی را از آنها ببرد، نمیتوانند آن را از او پس بگیرند و برهانند. هم طالب (که مگس ناچیز است) و هم مطلوب (که معبودان دروغین هستند) درمانده و ناتوانند! ] … [ بگو: کسانی را فریاد بخوانید که به جز خدا (مدعو غیبی) میپندارید. آنها در آسمانها و زمین به اندازه ذرّهای چیزی و قدرتی ندارند، و در آسمانها و زمین کمترین شراکتی (در خلقت و مالکیّت و تدبیر و ادارهاش) نداشته و خداوند در میانشان (نماینده و واسطه و) یاور و پشتیبانی ندارد ]… [ (ای پیامبر! به مشرکان) بگو: کسانی را که به جز خدا (به هنگام بلا) به فریاد میخوانید، (خواهید دید که) نه توانایی دفع زیان و رفع بلا از شما دارند و نه میتوانند آن را دگرگون سازند (و ناخوشیها را به خوشیها و برعکس…تبدیل کنند) ] … [ بگو: آیا چیزی غیر از خدا را بخوانیم که نه سودی به حال ما دارند و نه زیانی؟! و آیا پس از آن که خداوند ما را هدایت بخشیده است، به عقب بازگشت کنیم (و دوباره مشرک شویم)، همچون کسی که شیاطین او را در بیابانها ویلان و سرگردان به دنبال خود کشند؟! ] … [ و کسانی را غیر از خدا میپرستند که مالک کمترین رزق و روزی در آسمانها و زمین برای آنان نیستند و نمیتوانند و نخواهند توانست. پس برای خدا شبیه و نظیر قرار ندهید. بیگمان خداوند میداند و شما نمیدانید ]… [ بگو: ای مردم! اگر درباره دین و آیین من در شک و تردید هستید (بدانید که) من آن کسانی را که به غیر از خدا میپرستید، نمیپرستم و لکن خداوندی را میپرستم که شما را میمیراند و به من دستور داده شده است که از زمره مؤمنان باشم، و اینکه به دینی رو آور که خالی از هر گونه شرک و انحرافی است (و کاملاً با فطرت موافق است) و از زمره مشرکین مباش! و به جای خدا، کسی و چیزی را به فریاد و کمک مخوان که به تو نه سودی میرساند و نه زیانی. اگر چنین کنی (و دعا و عبادت خود را متوجّه غیر خدا بسازی)، از ستمکاران و مشرکان خواهی شد. اگر خدا ضرری به تو برساند، هیچ کس جز او نمیتواند آن را برطرف گرداند، و اگر بخواهد خیری به تو برساند، هیچ کس نمیتواند فضل و لطفش را از تو برگرداند. خداوند فضل و لطفش را شامل هر کس از بندگانش که بخواهد، میکند و او دارای مغفرت و مهر فراوان است ].
اسلام میگوید: به جز خدا، هیچ احدی اختیار چیزی را در دست ندارد. تولّد، پرورش، حیات، مرگ، تندرستی، مرض، شفا، تنگدستی، توانگری، هدایت، عزّت، ذلّت، استجابت، و…همه و همه چیز به دست خداست و بس:
[بگو: پروردگارا! ای مالک همه چیز! تو هر که را که بخواهی، حکومت و دارایی میبخشی و از هر کس که بخواهی حکومت و دارایی را بازپس میگیری، و هر کس را بخواهی عزّت و قدرت میدهی و هر کس را بخواهی، خوار و ذلیل میداری. خیر و خوبی در دست توست و بیگمان تو بر هر چیزی قادر و توانایی. (بخشی از) شب را جزو روز میگردانی (و بدین سبب شبها کوتاه و روزها دراز میشوند) و (بخشی از) روز را جزو شب میگردانی (و لذا روزها کوتاه و شبها دراز میشوند) و زنده را از مرده و مرده را از زنده پدید میآوری، و به هر کس که بخواهی بدون حساب روزی میبخشی ] … [ بلکه تمام کارها و امور در دست خداست ] … [ کسی که مرا آفریده است و همو مرا هدایت میکند. اوست که مرا میخوراند و مینوشاند و هنگامی که بیمار شوم، اوست که مرا شفا میدهد، و آن کسی که مرا میمیراند و سپس زنده میگرداند. اوست که امیدوارم در روز جزا و سزا گناهم را بیامرزد ] … [ خداوند هر رحمتی را برای مردم بگشاید، کسی نمیتواند (درِ آن را ببندد و) از آن جلوگیری کند، و خداوند هر چیزی را که بازدارد و از آن جلوگیری کند، کسی جز او نمیتواند آن رها روان سازد، و او توانا و کاربجاست ] … [ مالکیّت و حاکمیّت آسمانها و زمین، از آنِ خداست و هر چه را بخواهد، میآفریند. به هر کس که بخواهد، دخترانی میبخشد و به هر کس که بخواهد، پسرانی عطا میکند و یا اینکه هم پسران را میدهد و هم دختران را، و (یا) هر کس را بخواهد، عقیم و نازا میکند. او بس آگاه و تواناست ] …
واقعاً انصاف و مروّت اعراب جاهلی بیش از انصاف مردم امروزی است!! آنان فقط خوبی و نجات و فریادرسی را به معبودان خیالی خود نسبت میدادند، امّا مردم امروزی، بدی و گرفتاری و بیماری و آفت و مصیبت و ورشکستگی و…را به خدای ـ سبحان ـ نسبت میدهند و در مقابل، خوبیها را به شرکاء پوشالی خود نسبت میدهند! مثلاً میگویند: خداوند، فلان کس را مریض کرد، امّا پس از تندرستی میگویند: فلان مرده و صاحب فلان ضریح او را شفا داد!! خداوند، به فلان کس فرزندی نداده است، امّا پس از اعطای فرزند میگویند: صاحب فلان قبر، به او فرزندی بخشیده است!! اگر کسی فلج شود یا تصادف کند، و یا به حوادث دیگر بمیرد، میگویند: خداوند او را فلج کرد! خدا خواسته که او تصادف کند! این خواست خدا بوده که بمیرد! ولی اگر از همان بیماری شفا پیدا کند و یا از خطری نجات یابد، آنگاه میگویند: او متوسّل به فلان موجود یا فلان بنده مقرّب خدا شد، و او را از این خطرات نجات داد! لذا نام او را بابرکت میدانیم؛ چرا که جهان هستی به خاطر او آفریده شده و اگر وجود او نبود، بهشت و جهنّم، دنیا و آخرت، و خلاصه جهانی هم در کار نبود!! پس ما نام مبارک و مقدّسش را نوشته و به بازوی فرزندانمان میبندیم و این طلسم باعث میشود که او را از هر خطری، از جنّزدگی، از زخم چشم و…گرفتاریهای احتمالی دیگر نجات خواهد داد و ارواح خبیثه را از او دور میسازند!!
اگر چنانچه نام خدا به تنهایی برده شود و با نامشان همراه نشود، به خدا ایمان نخواهند داشت و شور و هیجانی به آنها دست نخواهد داد، امّا زمانی که نام و ذکر خدا با یکی از آنها همراه شود، آنگاه به او ایمان میآورند و شادمان میشوند! و این است که نام خدا را با نامهای دیگر ـ در ذکر ـ برابر دانسته و بر در و دیوار مساجد و… در یک ردیف نوشته و میخوانند!
واقعاً بسیار عجیب است! خدا را به فریاد میخوانند و عهد میبندند که اگر آنها را نجات دهد و حاجتشان را برآورده سازد، دیگر تنها او را سپاس خواهند گفت و کسی را با او همراه و شریک نخواهند ساخت. امّا همین که نجات مییابند و خواستهشان عملی میشود، میگویند: این از طرف فلان مرده است! خداوند به خاطر آنها ما را نجات داد! خداوند به آنها فرزند میبخشد، میگویند: این از جانب فلان صاحب قبر است! چنانچه قرآن به همین موضوع چنین اشاره میکند:
[ او آن کسی است که شما را از یک جنس آفرید و همسران شما را از جنس خودتان ساخت تا شوهران در کنار همسران بیاسایند. هنگامی که شوهران با همسران آمیزش جنسی میکنند، همسران بار سبکی (به نام جنین) برمیدارند و به آسانی با آن روزگار را به سر میبرند. امّا هنگامی که بار آنان سنگین میشود، شوهران و همسران، خدایشان را به فریاد میخوانند و چنین دعا میکنند: اگر فرزند سالمی به ما عطا کنی، از زمره سپاسگزاران خواهیم بود. امّا وقتی که خداوند فرزند سالمی بدانان داد، در اعطای آن کسانی را (از قبیل: مردهها و صاحبان قبور) انباز و شریک خدا میسازند، و خدا بسی بالاتر از آن است که همانند معبودان شود. آیا چیزهایی را شریک خدا میسازند که نمیتوانند چیزی را خلق کنند و بلکه خودشان هم آفریده میشوند؟! شرکاء و معبودانشان نه میتوانند ایشان را یاری دهند و نه میتوانند خویشتن را کمک نمایند! شما اگر معبودانتان را به فریاد خوانید تا شما را هدایت کنند و راه را به شما نشان دهند، پاسخ شما را نمیتوانند بدهند و خواستهتان را نمیتوانند برآورده سازند. برایتان یکسان است، خواه آنان را به فریاد بخوانید و خواه خاموش باشید و نخوانید. به راستی کسانی را که به غیر از خدا به فریاد میخوانید، بندگانی مثل خودتان هستند. پس آنها را بخوانید، اگر راست میگویید باید به شما پاسخ دهند! ] …