سلسله مطالب برخورد و رفتار پیامبر صلی الله علیه وسلم با خانواده و نزدیکان و اطرافیانش (۶)

پیامبر صلی الله علیه وسلم- این روش را با همسرانش ترک نکرد، حتی در شبی که با همسر جدیدش ازدواج می کرد، از انس بن مالک رضی الله عنه روایت است که گفت:
«بُنِیَ عَلَى النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بِزَیْنَبَ بِنْتِ جَحْشٍ، بِخُبْزٍ وَلَحْمٍ، فَأُرْسِلْتُ عَلَى الطَّعَامِ دَاعِیًا، فَیَجِیءُ قَوْمٌ، فَیَأْکُلُونَ وَیَخْرُجُونَ، ثُمَّ یَجِیءُ قَوْمٌ، فَیَأْکُلُونَ وَیَخْرُجُونَ، فَدَعَوْتُ حَتَّى مَا أَجِدُ أَحَدًا أَدْعُو، فَقُلْتُ: یَا نَبِیَّ اللَّهِ، مَا أَجِدُ أَحَدًا أَدْعُوهُ، قَالَ: ارْفَعُوا طَعَامَکُمْ…فَخَرَجَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فَانْطَلَقَ إِلَى حُجْرَهِ عَائِشَهَ فَقَالَ: السَّلَامُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ وَرَحْمَهُ اللَّه،ِ فَقَالَتْ: وَعَلَیْکَ السَّلَامُ وَرَحْمَهُ اللَّهِ کَیْفَ وَجَدْتَ أَهْلَکَ بَارَکَ اللَّهُ لَکَ؛ فَتَقَرَّى حُجَرَ نِسَائِهِ کُلِّهِنَّ، یَقُولُ لَهُنَّ کَمَا یَقُولُ لِعَائِشَهَ، وَیَقُلْنَ لَهُ کَمَا قَالَتْ عَائِشَهُ»[ بخاری: ۴۷۹۲؛ مسلم: ۱۴۲۸].
(زینب دختر جحش به ازدواج پیامبر صلی الله علیه وسلم در آمد، و نان و گوشت بعنوان ولیمه و غذای عروسی آماده شده بود، من بعنوان دعوت کننده برای غذا فرستاده شدم، گروهی می آمدند و می خوردند و سپس خارج می شدند، و گروه دیگر می آمدند و می خوردند و سپس خارج می شدند، همه را دعوت کردم تا وقتی کسی دیگر را نیافتم که دعوت کنم، پس گفتم: ای رسول الله، کسی دیگر را نمی یابم دعوت کنم، فرمود: غذا را بردارید….پیامبر صلی الله علیه وسلم خارج شده و بسوی خانه عایشه رفت، و فرمود: «سلام و رحمت الله بر شما ای اهل خانه» پاسخ داد: و همچنین سلام و رحمت الله بر شما باد، خانواده (جدیدتان) چگونه است، الله برایت برکت بیندازد، و به خانه تک تک همسرانش رفت و همانگونه که به عایشه گفته بود به آنان گفت، و آنان مانند عایشه پاسخ می دادند).

«پس سرکشی رسول الله به خانه های همسرانش، بخاطر احوال پرسی، و دلجویی از آنان، و پی بردن به آنچه در دلشان؛ در مورد ازدواجش بود؛ بدین خاطر آنان با لطف و نرمی پاسخ دادند: خانواده (جدیدتان) چگونه است؟!
و صادر شدن چنین سخنی از آنان اوایلی که هووی جدیدی بر سر آنان می آید؛ دالّ بر قدرت عقل (و فهم و درک بالا) و صبر، و معاشرت نیک آنان است، وگرنه این موضع (عصبانیت و) سبک عقلی برای هوو ها است، اما آنان پاکانی برای پاک بودند».

و در روایتی دیگر آمده: نزد تک تک همسرانش می رفت و بر آنان سلام می کرد: «سَلاَمٌ عَلَیْکُمْ کَیْفَ أَنْتُمْ یَا أَهْلَ الْبَیْتِ» فَیَقُولُونَ بِخَیْرٍ یَا رَسُولَ اللَّهِ کَیْفَ وَجَدْتَ أَهْلَکَ فَیَقُولُ «بِخَیْرٍ…» [مسلم: ۱۴۲۸].
(سلام بر شما، چگونه هستید ای اهل بیت؟ می گفتند: خوب هستیم ای رسول الله، خانواده (جدیدت) چگونه است؟ می فرمود: «خوب است…»).

امام نووی می فرماید: «این حدیث دلالت بر این دارد که مستحب است انسان وقتی به خانه می رود بر همسر و اهل خانه اش سلام کند، و این مسأله ای است که بسیاری از خودبین ها از آن تکبر می ورزند.

و از آن جمله: احوال پرسی مرد از خانواده اش، چه بسا زن نیازی دارد که شرم می کند بگوید، و وقتی از او بپرسد، راحت تر نیاز خود را بیان می کند».

مقاله پیشنهادی

روش حج رسول الله صلی الله علیه وسلم

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ رضی الله عنهما قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه …