آنها می گویند: حدیث حضرت عایشه که بیانگر سحر شدن رسول الله است، با قرآن تناقض دارد و به عبارتی سخن مشرکان را تأیید می کند که گمان می کردند پیامبرسحر شده است، اما قرآن آنها را در این گفتار تکذیب کرده است.
در جواب این شبهه باید گفت: اگر کمی دقت کنیم این حدیث نه تنها با قرآن در تناقض نیست بلکه موافق با قرآن است. به عنوان مثال:
زمانی که ساحران عصاهای خود را بر زمین انداختند حضرت موسی با وجود این که از پیامبران اولی العزم بود، خیال کرد که این عصاها در جنب و جوش و حرکت هستند و این سحر جادوگران در موسی اثر کرد و موسی دچار ترس شد چنانچه قرآن می گوید: «فَأَوْجَسَ فِی نَفْسِهِ خِیفَهً مُّوسَى» (طه: ۶۷). (در این هنگام موسی در درون خود احساس اندکی هراس کرد) پس قرآن کریم به صراحت می گوید که سحر در پیامبران اثر می کند.
تذکر: اگر گفته شود: آیا سحر عقل پیامبررا هم تحت تاثیر قرار داده است؟ در جواب می گوییم: خیر نمی توان چنین ادعایی کرد که سحر بر عقل پیامبر هم تاثیر گذاشته است. چون تاثیر سحر به این اندازه نبوده که وحی، تبلیغ و عمل به آن را تحت تاثیر قرار داده باشد زیرا قرآن می گوید که پیامبردر این خصوص معصوم بوده است.
اما منظور مشرکان از این که می گفتند: «إِن تَتَّبِعُونَ إِلاَّ رَجُلاً مَّسْحُورا»ً (الإسراء/ ۴۷). «شما جز از مرد جادو شده ای پیروی نمی کنید» این بود که: تمام اعمال و گفتار پیامبرناشی از دیوانگی و خیال است و او در حقیقت پیامبر نیست و به او وحی نمی شود و قرآن هم از جانب پروردگار او نیست بلکه ناشی از خیال و سحر است. (فنون السحر/ ص۱۴)
پس با توجه به این توضیحات این سخن منکرین: “اگر بپذیریم که پیامبر جادو شده است تصدیق سخن مشرکین و ظالمین است” سخنی مردود است و سحری که رسول الله توسط فرد یهودی شده با سخن ظالمین بی ربطی است.
آنها می گویند: سحر کار شیطان است و شیطان بر بندگان الله قدرت ندارد.
در جواب می گوییم: الله متعال خطاب به شیطان می فرماید: «إِنَّ عِبَادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطَانٌ»(الحجر: ۴۲). (بی گمان تو هیچ گونه تسلّط و قدرتی بر بندگان من نداری) و شیطان در جواب می گوید: «وَلأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ إِلاَّ عِبَادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ»(ص/۸۲). «همه آنان را گمراه خواهم کرد مگر بندگان مخلص تو از ایشان را».
پس شیطان بندگان الله را می تواند منحرف و گمره سازد و سحر هم تاثیرگذار است.
اما در مورد این که آیا شیطان جسم و بدن بنده صالحی را تحت تاثیر قرار می دهد؟ باید گفت: هیچ آیه ای وجود ندارد که ثابت کند شیطان نمی تواند جسم و بدن شخص صالحی را تحت تاثیر قرار دهد بلکه بالعکس در قرآن آیاتی وجود دارد که بر امکان وقوع چنین تاثیراتی دلالت می کند. به عنوان مثال:
ایوب پیامبر این چنین دعا می کند: «أَنِّی مَسَّنِیَ الشَّیْطَانُ بِنُصْبٍ وَعَذَابٍ» (ص/ ۴۱). (اهریمن مرا دچار رنج و درد کرده است)
و یا گفته حضرت موسی پس از این که مرد قبطی را کشت، فرمود: «هَذَا مِنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ» (القصص: ۱۵). (این از عمل شیطان بود)
و یا زمانی که جادوگران عصا و طناب های خود را انداختند، سحر آنها روی حضرت موسی تاثیر گذاشت و ایشان خیال کردند که عصاهای آنها مار شده است چنانچه الله متعال می فرماید: «فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِیُّهُمْ یُخَیَّلُ إِلَیْهِ مِن سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَى» (طه: ۶۶). (موسی چنان به نظرش رسید که بر اثر جادوی ایشان بناگاه طنابها و عصاهای آنان مار شده اند و می خزند و تند راه می روند).
پس سحر که کار شیطان است می تواند بر روی بندگان الله و افراد صالح تاثیر گذار باشد.
نویسنده: امید خزاعی