ریا شرک است

هنگامی که خداوند متعال از اولین تا آخرین (انسان و جن) را در روز قیامت جمع می نماید؛ در آن روز که هیچ شک و تردیدی ( در فرارسیدن و آمدن آن روز) نیست؛ ندا دهنده ای ندا می دهد: هر آن کسی که در عملش شرکی برای خداوند قرار داده است؛ پس امروز پاداشش را از نزد غیر خدا درخواست نماید. بی شک و بی گمان که خداوند متعال بی نیازترین شریکان از شرک است.(ترمذی ۳۱۵۴)
از ابو سعید خدری روایت شده که فرمود : ما به همراه رسول خدا بیرون رفتیم و درباره ی مسیح دجال گفتگو و بحث می نمودیم. پس رسول خدا فرمود:
آیا شما را آگاه نکنم و به شما خبر ندهم از چیزی (بسیار خطرناک و ترسناک) که بر آن برای شما بیشتر از فتنه ی مسیح دجال می ترسم؟ ما هم گفتیم: بله ای رسول خدا (ما از این خطر آگاه و باخبر بفرما). پیامبر فرمود: آن شرک خفی( پنهان) است که شخصی می ایستد و نماز می خواند و درحالی که کسی او را نگاه کند، نمازش را مزین می نماید( بعنی ظاهر ارکان نماز را آراسته تر و بهتر انجام می دهد و قیام و سجودش را طولانی می کند).(سنن ابن ماجه۴۲۰۴).
از ابی هریره روایت شده که گفت: از رسول خدا شنیدم که می فرمود:
اولین کسی که در روز قیامت محاکمه می گردد مردی می باشد که شهید شده است. او را می آوردند و خداوند متعال نعمت های خدد را به او نشان می دهد و او هم نعمت ها را می شناسد. خداوند متعال می فرماید: در مقابل این نعمت ها چه کرده ای؟ آن شخص شهید می گوید: در راه تو جنگیدم تا شهید شدم. می فرماید: دروغ گفتی، زیرا تو جنگیدی تا گفته شود او با جرات است و گفته شد: در مورد وی دستور صادر می گردد و با سر و روی بر زمین کشیده شده و به دوزخ انداخته می شود. و( پس از این مرد شهید آن کسی که مورد محاکمه قرار می گیرد) مردی است که علم آموخته و به مردم یاد داده است و قرآن خوانده است. او را می آورند و خداوند متعال نعمت های خود را به او می شناسانند و می فرماید: در برابر این نعمت ها چه کردی؟ (آن شخص در جواب) می گوید: علم آموختم و آم را تعلیم دادم و برای رضایت تو قرآن خواندم. خداوند می فرماید: دروغ گفتی، زیرا علم آموختی تا گفته شود: عالمی. و قرآن خواندی تا گفته شود، قاری هستی. و گفته شد در مورد وی دستور و حکم صادر می شود و با سر و روی کشیده می شود و در دوزخ انداخته می شود. و (پس از این دو شخص کسی که مورد محاکمه قرار می گیرد) کسی است که خداوند به وی رزق و روزی فراوان و وسیع و انواع مال و دارایی بخشیده است. او را می آورند و آم معمت ها به او شناسانده می شود و او نیز آن نعمت ها را می شناسد. خداوند متعال می فرماید: در ماقبا آن نعمت ها چه کردی؟ آن شخص می گوید: در راهی که تو دوست داستی صرف شد و آن را به خاطر تو خرج و صرف نمودم. خداوند متعال می فرماید: دروغ گفتی؛ زیرا این کار را کردی تا گفته شود: جوانمرد و سخی و بخشنده است. و گفته شد در مورد وی حکم و دستور صادر می شود و با سر و صورت کشیده می شود و به دوزخ انداخته می گردد.

شرح:

تظاهر کردن، ظاهر سازی و حالت پارسا و متقی ساختگی به خود گرفتن در طاعات و عبادات و آراستن ظاهری عبادات برای انسانها، ریا است. رسول خدا ریا را شرک برشمرده اند و امت و پیروانش را از آن بر حذر دانسته اند؛ چون نهان و مخفی بودن ریا بر بسیاری از کسانی که دچار ریا می شوند پوشیده است و در عین حال بازهم دچار ریا می شوند؛ به همین دلیل رسول خدا پیروانش را از ریا برحذر دانسته اند. زیرا که ریا اعمال را فاسد و تباه می گرداند و از بین برنده و باطل کننده و بی نتیجه کننده ی اعمال است.

فوائد:

۱٫ ترس رسول خدا از صحابه بر دچار شدن به ریا؛ هشدار و اخطار است برای افرادی غیر از اصحاب به اینکه با جدیت بسیار از ریا بر حذر باشند و مراقب باشند که در انجام اعمال و طاعات و عبادات دچار ریا نگردند.
۲٫ تهدید نمودن سخت و شدید برای ریا کاران.
۳٫ عمل شخص ریا کار مردود و باطل و غیر مقبول است.
۴٫ شخص نیکوکار و پارسا هم احتمال دارد دچار ریا گردد و در آن واقع گردد و خود متوجه
آن نگردد. لذا اخلاص در نیت برای خداوند داشتن باید مورد توجه باشد تا دچار ریا نگردد.
الدروس الیومیه من السنن و الاحکام الشرعیه. تالیف: راشد بن حسین عبدالکریم.