کسانی که روزهای نخستین دعوت محمدی، پرچم هدایت الهی را به دوش گرفتند، بردگان و فقرا و بینوایان بودند و بر عکس، بیشتر کسانی که با جنبش مقدس ایمانی، به مخالفت برخاستند، افراد سرمایه دار و سرشناس بودند: ﴿وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَیۡهِمۡ ءَایَٰتُنَا بَیِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ لِلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ أَیُّ ٱلۡفَرِیقَیۡنِ خَیۡرٞ مَّقَامٗا وَأَحۡسَنُ نَدِیّٗا ٧٣﴾ [مریم: ۷۳] «و هرگاه آیات روشنگر ما، بر آنها خوانده میشود، کافران به مؤمنان میگویند: کدام یک از دو گروه، جایگاه بهتری دارند؟».
﴿وَقَالُواْ نَحۡنُ أَکۡثَرُ أَمۡوَٰلٗا وَأَوۡلَٰدٗا وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِینَ ٣۵﴾ [سبأ: ۳۵] «و گفتند: ما، فرزندان و اموال بیشتری داریم و ما، عذاب نخواهیم شد».
﴿أَهَٰٓؤُلَآءِ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَیۡهِم مِّنۢ بَیۡنِنَآۗ أَلَیۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِٱلشَّٰکِرِینَ ۵٣﴾ [الأنعام: ۵۳] «آیا اینها هستند کسانی که خداوند از میان ما بر آنان منت میگذارد؟. آیا خداوند سپاسگزاران را بهتر نمیشناسد؟»
﴿وَقَالَ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ لِلَّذِینَ ءَامَنُواْ لَوۡ کَانَ خَیۡرٗا مَّا سَبَقُونَآ إِلَیۡهِۚ﴾ [الأحقاف: ۱۱] «و کافران به مؤمنان گفتند: اگر (ایمان و دین) چیز خوبی بود، آنها در آن از ما پیشی نمیگرفتند».
﴿قَالَ ٱلَّذِینَ ٱسۡتَکۡبَرُوٓاْ إِنَّا بِٱلَّذِیٓ ءَامَنتُم بِهِۦ کَٰفِرُونَ ٧۶﴾ [الأعراف: ۷۶] «مستکبران گفتند: ما به آنچه شما بدان ایمان آوردهاید، کافریم».
﴿وَقَالُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنَ ٱلۡقَرۡیَتَیۡنِ عَظِیمٍ ٣١﴾ [الزخرف: ۳۱] «و کافران گفتند: چرا این قرآن بر یکی از مردان بزرگ دو شهر (مکه و طائف) نازل نشده است»؟
﴿أَهُمۡ یَقۡسِمُونَ رَحۡمَتَ رَبِّکَۚ﴾ [الزخرف: ۳۲] «آیا آنها، رحمت پروردگارت را تقسیم میکنند»؟
شعری از عنتره به یادم آمد که به ما میگوید: ارزش انسان، به کارهای خوب و نجابت اوست، نه به نژاد و اصالتش. وی میگوید:
إن کنت عبداً فإنی سیـد کرماً | أو أسود اللون إنی أبیض الخلق |
«اگر برده باشم، بدانید که در سخاوتمندی، آقا و سرورم و اگر رنگ من سیاه باشد، بدانید که اخلاق و رفتارم سفید است».