دیدگاه اهل سنت در مورد علمای مسلمانی که اجتهاد یا تأویل می‌کنند:

اهل سنت و جماعت وقتی بزرگانِ اهل بدعت را تا بعد از اقامه‌ی حجّت و رفع شبهات، شتاب‌زده کافر و فاسق نمی‌خوانند و از این کار پرهیز می‌کنند، هرگز علمای مسلمان را به سبب خطا یا تأویلی که نموده‌اند، کافر، فاسق و حتی گناهکار، نمی‌دانند. خصوصاً در مسایلی که از ظنّیات است و در آن اختلاف وجود دارد.

– (علمای مسلمانی که در امور دنیا به سبب اجتهاد خویش دچار خطا می‌گردند، به مجرّد خطای لفظی، آنان را کافر نمی‌‌خوانیم.. چرا که میدان دادن به جهّال در تکفیر نمودنِ علمای اسلام، از ناپسندترین کارها است. اصل چنین رویکردی (تکفیر) از خوارج و روافض که فکر می‌کردند علمای مسلمان در مسایل دینی خطا کرده‌اند، پدیدار گشت.

اهل سنت و جماعت اتفاق نظر دارند که تکفیر علمای مسلمان به صِرفِ خطا، جایز نیست؛ بلکه به استثنای فرمایش رسول الله  صلی الله علیه وسلم، سخن هر کس قابل قبول و رد شدن است. چنین نیست که هرگاه بخشی از گفتار شخصی به سبب خطایی که مرتکب شده است رد شود، وی را کافر یا فاسق و یا حتی گناهکار خواند… پُر واضح است وقتی علمای مسلمانی را که در بابِ عصمت پیامبران سخن گفته‌اند، نباید تکفیر کرد، عدم تکفیر این علما در صورت اثبات خطای غیر عمد، از مهمترین هدفهای شریعت اسلامی است… حال چه برسد که بخواهیم علما را در مورد مسایل ظنی تکفیر کنیم!! یا بدتر از آن بخواهیم جمهورِ علمای مسلمان یا تمام سلف و علمای مشهور را بدون حجت و مدرک، کافر بخوانیم)[۱]!!.

 

[۱]– همان: ج ۳۵ ص ۱۰۰- ۱۰۴.

مقاله پیشنهادی

نشانه‌های مرگ

مرگ انسان با افتادن و شل شدن دو طرف گیج‌گاه، کج شدن بینی، افتادن دست‌ها، …