الله تعالی میفرماید: ﴿وَإِن طَآئِفَتَانِ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ٱقۡتَتَلُواْ فَأَصۡلِحُواْ بَیۡنَهُمَاۖ فَإِنۢ بَغَتۡ إِحۡدَىٰهُمَا عَلَى ٱلۡأُخۡرَىٰ فَقَٰتِلُواْ ٱلَّتِی تَبۡغِی حَتَّىٰ تَفِیٓءَ إِلَىٰٓ أَمۡرِ ٱللَّهِۚ فَإِن فَآءَتۡ فَأَصۡلِحُواْ بَیۡنَهُمَا بِٱلۡعَدۡلِ وَأَقۡسِطُوٓاْۖ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِینَ ٩ إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَهٞ فَأَصۡلِحُواْ بَیۡنَ أَخَوَیۡکُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّکُمۡ تُرۡحَمُونَ ١٠﴾ [الحجرات: ۹-۱۰]. «هرگاه دو طائفه از مسلمانان با هم جنگیدند در میان آنها صلح برقرار سازید. اگر یکی از دو گروه در حق دیگری ستم روا داشت با آن دستهای که ستم میکند بجنگید تا زمانی که به سوی فرمان خدا برمی گردد و حکمش را میپذیرد، هرگاه بازگشت و فرمان الله را پذیرا شد، در میانشان دادگرانه صلح برقرار سازید چرا که خداوند عادلان را دوست دارد.
تنها مؤمنان برادر یکدیگرند، پس میان برادران صلح و آشتی برپا دارید تقوای خداوند را داشته باشید تا مورد رحم قرار گیرید» در این دو آیه الله تعالی ایمان را برای کسانی که مرتکب جنگ با مؤمنان میشوند و دستهای بر دسته دیگر طغیان میکنند ثابت میکند و این (گناه جنگ با اهل ایمان) از جمله گناهان کبیره است با این حال خداوند آنها را برادر قرار میدهد و خداوند به اهل ایمان امر میکند که بین کسانی که در ایمان، برادر ایشان هستند صلح و آشتی برقرار سازند.
و از سنت آنچه است که مسلم از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت میکند که رسول الله صلی الله علیه وسلم میفرماید: «یُدْخِلُ اللَّهُ أَهْلَ الْجَنَّهِ الْجَنَّهَ یُدْخِلُ مَنْ یَشَاءُ بِرَحْمَتِهِ وَیُدْخِلُ أَهْلَ النَّارِ النَّارَ ثُمَّ یَقُولُ انْظُرُوا مَنْ وَجَدْتُمْ فِی قَلْبِهِ مِثْقَالَ حَبَّهٍ مِنْ خَرْدَلٍ مِنْ إِیمَانٍ فَأَخْرِجُوهُ»[۱] «اهل بهشت داخل بهشت میشوند، هرکس را خداوند بخواهد به رحمت خود داخل میکند و اهل آتش داخل آتش میشوند. سپس الله تعالی میفرماید: بنگرید هرکس به اندازه دانه خردلی ایمان در قلبش وجود دارد از آن خارجش کنید».
این حدیث بر همیشگی نبودن مرتکب گناه کبیره در آتش دلالت دارد آنجا که هرکس در قلبش کمترین چیزی از ایمان در قلبش باشد از آن خارج میشود همچنین حدیث بر تفاوت اهل ایمان بر حسب اعمالشان و اینکه آن زیاد و کم میشود به اندازه آنچه مؤمن از واجبات ترک میکند یا از حرامها مرتکب میشود دلالت مینماید.
[۱] صحیح مسلم کتاب الإیمان باب الشفاعه وإخراج الموحدین من النار حدیث رقم ۱۸۴٫