وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
حکم سوگند به غیرالله چیست؟ آیا سوگند به غیر الله شرک است یا خیر؟
الحمدلله
سوگند به غیر الله شرک و حرام است، برابر است که سوگند به پادشاه یا پیامبر صلی الله علیه وسلم یا ولی و یا هر مخلوقی از مخلوقات باشد.
چون ابن عمر رضی الله عنهما روایت می‌کند که:
پیامبر صلی الله علیه وسلم عمربن خطاب رضی الله عنه را در حالی در لشکر یافت که به پدرش‌سوگند می‌خورد، پیامبر صلی الله علیه وسلم آنان را صدا‌کرد و فرمود:
«أَلَا إِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ یَنْهَاکُمْ أَنْ تَحْلِفُوا بِآبَائِکُمْ، فَمَنْ کَانَ حَالِفًا فَلْیَحْلِفْ بِاللَّهِ أَوْ لِیَصْمُتْ».
بخاری (۲۶۷۹)، مسلم (۱۶۴۶).
(هان! بدانیدکه الله تعالی شما را از سوگند به پدران‌تان نهی‌می‌کند لذا هر کسی که می‌خواهد سوگند یاد کند به نام الله سوگند یاد کند یا سکوت نماید).
در روایتی دیگر عبدالله‌بن‌عمر رضی الله عنهما روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:
«مَن کان حالفًا فلا یَحلِف إلّا بالله».
(هرکس می‌خواهد سوگند یادکند فقط به نام الله سوگند یادکند،) راوی می‌گوید: قریش به نام پدرانشان سوگند یاد می‌کردند. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:
« لاتَحلِفُوا بآبائکم».
( به نام پدران‌تان سوگند یاد نکنید).
بخاری (۳۸۳۶) مسلم (۱۶۴۶).
لذا پیامبر صلی الله علیه وسلم از سوگند به غیر الله نهی کرده است و اصل در صیغه‌های نهی، تحریم است.
از پیامبر صلی الله علیه وسلم ثابت است که سوگند به غیر الله را شرک دانسته است.
احمد با سند صحیح روایت می‌کندکه عمربن خطاب رضی الله عنه گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود:
هرکس به چیزی غیر از الله‌سوگند یاد کند، قطعاً شرک ورزیده است.
( عبدالرزاق در مصنف خود ۱۵۹۲۶).
درحدیثی از ابن عمررضی الله عنه به روایت و تحسین ترمذی و تصحیح حاکم آمده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود:
«من حلف بشیء دُونَ اللهِ فَقَد أشرَک».
(هرکس به غیر الله سوگند یاد کند، قطعاً کفر یا شرک ورزیده است).
( ترمذی (۱۵۳۵) و گوید: حدیث حسن است).
علما این را بر شرک اصغر حمل‌کرده و گفته‌اند:
این، کفر و یا کمتر از کفر اکبراست. که‌فاعل‌‌آن از دین خارج می‌گردد. پس سوگند به غیر الله از بزرگ‌ترین‌گناهان‌است. و به همین جهت ابن مسعود می‌گوید: اگر به نام‌الله‌سوگند به دروغ یادکنم برایم از سوگند‌راست به غیر الله محبوب‌تر است!
و روایت ابو هریره رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه وسلم این موضوع را تأیید می‌کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود:
« مَنْ حَلَفَ مِنْکُمْ فَقَالَ فِی حَلِفِهِ: بِاللَّاتِ وَالْعُزَّی فَلْیَقُلْ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَمَنْ قَالَ لأخیهِ تَعَالَ أُقَامِرْکَ فَلْیَتَصَدَّقْ».
رواه مسلم و غیره.
(هرکس به لات و عزی سوگند یاد کند باید «لا اله الا الله» بگوید، و هرکس به دوستش بگوید: بیا قمار بازی‌کنیم، باید صدقه بدهد.)
بخاری (۴۸۶۰) مسلم (۱۶۴۸).
پیامبر صلی الله علیه وسلم هرمسلمانی را که با لات و عزی‌سوگندیاد‌کند دستور داده است لا اله الا الله بگوید (یعنی: تجدید ایمان‌کند).
زیرا سوگند به غیر الله با کمال توحید منافات دارد و در این کار به وسیله سوگندکه مخصوص الله است به غیر الله تعظیم شده است.
آن‌چه در احادیث در مورد سوگند به پدران آمده است قبل از نهی و بر اساس عادات جاهلی عرب قبل از اسلام بوده است.