حدیث نزول

حدیث نزول، این گفته رسول صلى الله علیه و سلم است که می‌فرمود:

«یَنْزِلُ رَبُّنَا إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا حِینَ یَبْقَى ثُلُثُ اللَّیْلِ الآخِرُ یَقُولُ مَنْ یَدْعُونِى فَأَسْتَجِیبَ لَهُ مَنْ یَسْأَلُنِى فَأُعْطِیَهُ مَنْ یَسْتَغْفِرُنِى فَأَغْفِرَ لَهُ»

(معنی): «پروردگارا ماه هر شب در ثلث آخر شب به آسمان دنیا نزول می‌کند. سپس می‌گوید:

چه کسی مرا می‌خواهد تا او را اجابت کنم.

چه کسی از من مسیٔلت می‌کند تا به او بدهم.

چه کسی از من بخشایش می‌طلبد تا اورا ببخشم»

معنی نزول نزد اهل سنت این است که خداوند سبحان خودش آن گونه که لایق جلالش باشد نزول حقیقی می‌کند، و کیفیت آن را هیچ کس نمی‌داند بجز خود او.

و معنای نزول نزد کسانی که این حدیث را تاویل می‌کنند، ((نزول امر او)) است.

که ما این مسیٔله را رد کرده، و این گونه پاسخ می‌گوییم:

این تاویل خلاف ظاهر نص، و خلاف اجماع سلف است.

امر خداوند همه وقت نازل می‌شود، و خاص به ثلث آخر شب نیست.

امر نمی‌تواند سخن بگوید و اظهار کند: ((چه کسی مرا می‌خواند تا او را اجابت کنم. . .))

و نزول خداوند سبحانه و تعالی با علو او هیچ منافاتی ندارد.

چون الله سبحانه و تعالی به هیچ یک از مخلوقاتش شباهتی ندارد،

و نزول او را نمی‌توان به نزول مخلوقاتش قیاس کرد.