جمع بین دو نماز (۱)

اسلام، دین کامل و بدون افراط و تفریط می باشد. الله متعال دین اسلام را به عنوان دین کامل قرار داد و با نزول قرآن برای بشر برنامه ای کامل فرستاده است؛ بر همین اساس اسلام دین رحمت و آسانی می باشد و این یکی از محاسن و ویژگی های منحصر به فرد اسلام می باشد. به عنوان مثال الله متعال برای این که مکلفین در سفر دچار مشقت نشوند این رخصت و اجازه را داده است که دو نماز را با هم جمع کند و دو نماز را در یک وقت بخوانند که در اصطلاح فقهی به این عمل (جمع بین الصلاتین) می گویند.

همان طور که شخص مکلف در سفر می تواند نمازش را قصر کند (یعنی چهار رکعت را دو رکعت بخواند) و نمازهای سنت را ترک کند، همچنین می تواند دو نماز را در یک وقت بخواند.

حکم جمع بین دو نماز:

رسول الله صلی الله علیه و سلم غالبا در سفر نمازها را در وقت شان می خوانده است و گاهی اوقات هم بین دو نماز جمع می کرده است. به این ترتیب جمع بین دو نماز سنت می باشد.

از ابن عباس روایت است: « کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه وسلم یَجْمَعُ بَیْنَ صَلاهِ الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ إِذَا کَانَ عَلَى ظَهْرِ سَیْرٍ، وَیَجْمَعُ بَیْنَ الْمَغْرِبِ وَالْعِشَاءِ.»: (رسول الله صلى الله علیه وسلم در سفر، نمازهای ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا را با هم می خواند). (صحیح بخارى/ش۱۱۰۷).

لازم به ذکر است که برخی علما و فقها به جمع حقیقی معتقد نیستند و گفته اند جمع به صورت صوری بوده است. یعنی رسول الله دو نماز را در یک وقت نخوانده بلکه به عنوان مثال: نماز ظهر را به تأخیر انداخته و آن را در آخر وقت خوانده است و با کمی مکث وقت عصر داخل شده و نماز عصر را در اول وقت خوانده است اما جمهور علما معتقدند که جمع حقیقی بوده و رسول الله دو نماز را در یک وقت خوانده است که إن شاء الله در مقاله ای جداگانه به بررسی حقیقی یا صوری بودن جمع بین دو نماز خواهیم پراخت.

نویسنده: امید خزاعی