وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
تلاش محدّثان برای حفاظت حدیث
در اواخر دوران صحابه ، گروهی پیدا شدند که قصد دروغبستن و افترا علیه رسول الله داشتند علی‌رغم اینکه پیامبر rدر این باره، هشدار داده و مردم را از این کار بر حذر داشته بودند.[۱] مشهورترین جعل‌کنندگان حدیث، گروهی از ملحدان بودند که با پنهاننمودن اهداف خویش، اسلام را پذیرفتند و قصد فاسدکردن اعتقاد و ایجاد تردید در اسلام داشتند.
و گروهی دیگر نیز: ﴿مِنَ ٱلَّذِینَ فَرَّقُواْ دِینَهُمۡ وَکَانُواْ شِیَعٗاۖ﴾ [الرّوم: ۳۲]؛ «از کسانی که دین خود را قطعه‌قطعه کردند، و فرقهفرقه شدند»؛ قصد حمایت و جانبداری از حاکمان و قبایل و سرزمین‌شان را داشتند.
گروه سوم؛ یعنی قصّهپردازان با کثرت روایات و بیان حکایات عجیب که باعث تحریک اشخاص و دلها می‌شد، به دنبال شهرت بودند.
امّا محدّثان به محض احساس این خطر، با بطلان و ردّ منشأ اصلی آن، با این موارد برخورد و مبارزه کردند تا حدیث نبوی از هر نوع تباهی و تیرگی حفظ شود و چشمهای صاف و پاک برای جویندگانش باقی بماند.
آنان بدین منظور، قوانینی را وضع نموده و شیوههایی را در پیش گرفتند که باعث حفاظت سنّت شد و احادیث پیامبر rتازه و سالم باقی ماند و نسلهای مختلف آنها را همچون روزی که صاحب رسالت این احادیث را بر زبان آوردند، انتقال دادند.
[۱]– مانند این حدیث رسول الله rکه فرمودند: «مَنْ کَذَبَ عَلَیَّ مُتَعَمِّدًا فَلْیَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّار»؛ «هر کس از روی عمد، بر من دروغ بندد، باید که جایگاهش را از آتش آماده کند [قطعاً جایگاهش دوزخ است]». صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۱۲۲۹؛ صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۳٫