الف) تعریف: علمی است که به وسیلهی آن حال راوی و مروی[۱] از جهت قبول و رد شناخته میشود.[۲]
ب) فوائد آن: پی بردن و دانستن اینکه کدام راوی و روایت مقبول و مردود است.
[۱]– مروی؛ یعنی آنچه که روایت شده است، خود متن روایت یا حدیث را گویند، و راوی روایت کنندهی آن است.
[۲]– یا میتوان گفت: علم به قواعد و قوانینی که بوسیلهی آنها؛ احوال سند و متن حدیث از جهت قبول یا رد شناخته میشود. یعنی شناخت احوال سند و متن حدیث براساس این قواعد، حدیثی را مقبول و صالح قرار میدهد؛ هرگاه این احوال دارای شرایط قبول باشد. و حدیثی را مردود قرار میدهد؛ هرگاه دارای ایرادات و طعنهایی باشد که منجر شود تا از عمل به آن اجتناب شود. (نگاه کنید به: لمحات فی أصول الحدیث؛ دکتر محمد ادیب صالح، ص ۱۱).