بدعت و شرح حدیث هفتاد و سه گروه

شرح حدیث هفتاد و سه گروه

پرسش:هدف پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم از این که درباره‌ی امت می‌فرماید: تمام گروه‌ها به جز یک گروه، وارد جهنم می‌‌شوند، چیست؟

آن گروه کدام است؟ آیا تمام آن هفتاد و دو گروه به حکم مشرک بودن وارد جهنم می‌شوند؟

وقتی می‌گویند: امت پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم آیا این اصطلاح به پیروان و غیر پیروانش اطلاق می‌شود یا فقط پیروانش؟

الحمدلله

منظور از کلمه‌ی (امت) در حدیث فوق، امت اجابت (کسانی که به شهادتین اعتراف کرده‌اند) است. و سپس به هفتاد و سه گروه تقسیم شده‌اند
و از این‌ها هفتاد و دو گروه منحرف و مبتدع و نوپیدا هستند. البته بدعت‌شان در حدی است که آنان را از دایره‌ی اسلام خارج نمی‌گرداند؛ ولی به خاطر انحراف و بدعت به عذاب الهی گرفتار می‌شوند،
بجز کسانی که عفو و مغفرت الهی شامل حال‌شان شود و سرانجام به بهشت داخل می‌شوند

و تنها گروه نجات یافته، اهل سنت و جماعت است که به سنت رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم  و راه و روش اصحاب پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم پایبند‌ و استوارند و کسانی هستند که رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم  در معرفی آنان ‌می‌فرماید:

« لَا تَزَالُ طَائِفَهٌ مِنْ أُمَّتِی عَلَی الْحَقِّ ظَاهِرِینَ لَا یَضُرُّهُمْ مَنْ خَالَفَهُم وَ لا مَن خَذَلَهُمْ حَتَّی یَأْتِیَ أَمْرُ اللَّهِ »:

(امام احمد ۵/۳۴) و بخاری(۳۶۳۹) و مسلم ۱۵۶))

(همواره گروهی از امت من بر حق(قرآن و سنت) پایبند و پیروز هستند و مخالفت مخالفان (یاری ندادن دیگران) به آنان ضرر نمی‌رساند، تا قیامت برپا شود).

طبق قول راجح، کسانی که به بدعتی مبتلا شده باشند که به موجب آن از دایره‌ی اسلام خارج شوند از امت دعوت هستند؛ اما از امت اجابت (مسلمانان) نیستند و همیشه در جهنم می‌مانند.

برخی گفته‌اند: منظور از کلمه‌ی (امت) در این حدیث، دعوت شدگان به دین اسلام هستند و این به طور عام تمام کسانی را که پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم آنان را دعوت داده است، اعم از مؤمن و کافر را شامل می‌شود.
منظور از گروه نجات یافته (امت اجابت)، کسانی هستند که صادقانه به پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّم ایمان آورده‌اند و با ایمان از دنیا رفته‌اند، این گروه با عذاب یا بدون عذاب از جهنم نجات می‌یابند و سر انجام بهشتی هستند
به جز گروه نجات یافته، هفتاد و دو گروه دیگر کافر و در جهنم می‌مانند.

به این ترتیب مشخص شد که امت دعوت از امت اجابت عام‌تر است، لذا هر کس از امت اجابت باشد، از  امت دعوت هم به حساب می‌آید و لیکن هر کس از امت دعوت باشد از امت اجابت نیست.

و بالله التوفیق و صلی الله علی نبینا محمد و آله و سلم.