وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
اهمّیت و جایگاه سنّت در قانون اسلامی
سنّت نبوی دومین منبع قانونگذاری در اسلام به شمار میرود و بخشی از وحی و ذکری بوده که الله تعالی ضامن حفاظت آن شده است؛ چنانکه میفرماید:
﴿إِنَّا نَحۡنُ نَزَّلۡنَا ٱلذِّکۡرَ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ﴾ [الحجر: ۹]
«همانا ما ذکر [وحی] را نازل کردیم و قطعاً ما نگهبان آن هستیم».
این وعده و ضمانت، شامل حفاظت قرآن و سنّت نبوی که تفسیرکنندۀ قرآن و نیز حکمت نازلشده است، میشود، چنانکه الله Uمیفرماید:
﴿وَأَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَیۡکَ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡحِکۡمَهَ وَعَلَّمَکَ مَا لَمۡ تَکُن تَعۡلَمُۚ﴾ [النساء: ۱۱۳]
«و الله متعال کتاب و حکمت [سنّت] را بر تو نازل کرد و آنچه را نمی‌دانستی، به تو آموخت».
ابن حزم wمیگوید: «وحی نازلشده از جانب الله متعال بر دو نوع است:
- وحی تلاوتشده و نگاشتهشده به صورتی اعجازآور؛ یعنی همان قرآن؛
- وحی روایتشده و منقول و غیرنوشته و بدون اعجاز و غیر متلو [تلاوتشده] که خواندهشده است.
مراد از نوع دوم، خبر منقول از رسول الله rاست که مرادِ الله تعالی را برای ما بیان میکند. اللهU در آیۀ زیر میفرماید:
﴿وَأَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ﴾ [النّحل: ۴۴]
«و [ما این] قرآن را بر تو نازل کردیم تا برای مردم آنچه به سوی آنان نازل شده است را روشن سازی».[۱]
اینکه میگوییم الله متعال قرآن و سنّت را حفاظت میکند بدین معنا نیست که کسی قصد زیاد و کمنمودن آنها را نمیکند، بلکه این کار، در گذشته و اکنون بسیار اتّفاق افتاده است.
مراد این است که الله تعالی برخی از عالمان اسلام را مکلّف نموده و توفیق میدهد تا دروغ و زیادت و نقصان را از کتاب الله و سنّت نبوی دور سازند.
[۱]– أحکام الإحکام فی أصول الأحکام، ابن حزم، ج ۱، ص ۴۴۰٫