اولین اصل و قاعدهای که اهل سنت را بهترین امت قرار میدهد این است که، آنان امر به معروف و نهی از منکر میکنند؛ لیکن آنها با وجودی که به تمام موجبات شریعت جامهی عمل میپوشند، در عینِ حال بر قاعده و قانونِ بزرگی دیگر، که همان حفظ و پاسداری از «جماعت» و همدلی، همصدایی و ترک اختلاف و تفرقه باشد، ملتزم و پایبند هستند.
-(همانسان که شریعت واجب میدارد، امر به معروف و نهی از منکر میکنند. معتقد به برپاییِ حج و جهاد، گردهمایی در نمازها و عیدها در کنار امیر و فرمانروای خویشاند. خواه آن امیر نیکوکار باشد یا بزهکار، به جماعت پایبند هستند و نصیحت و خیرخواهی به امت را تدّیُن میدانند. به این فرمودهی رسول الله صلی الله علیه وسلم معتقدند: «المُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ کَالْبُنْیَانِ یَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا وَشَبَّکَ بَیْنَ أَصَابِعِهِ صلی الله علیه وسلم: مؤمن برای مؤمن، بمنزلۀ یک ساختمان است که هر قسمت آن، موجب تقویت قسمت دیگر آن میشود. سپس (برای توجیه) انگشتانش را در هم فرو برد».[۱]
و نیز این فرمایش رسول صلی الله علیه وسلم را هم باور دارند که فرمود: «مَثَلُ الْمُؤْمِنِینَ فِی تَوَادِّهِمْ، وَتَرَاحُمِهِمْ، وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَکَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى»[۲]: «مَثَل مؤمنان در دوستی، ترّحم، و عطوفت به هم، مِثل بدن است که هرگاه عضوی از آن به درد آید، سایر اعضا در تب و شببیداری، با او همدردی میکنند» ).[۳]
-(بر والیان امر که علما، امرا و شیوخِ هر گروه هستند، واجب است که مسئول شهروندانِ خویش باشند، امر به معروف و نهی از منکر نمایند، به آنچه الله جل جلاله و رسول الله صلی الله علیه وسلم دستور دادهاند امر کرده و از هر آنچه باز داشتهاند، باز دارند)[۴].
-(بخشی از امر به معروف، دستور به اتحاد و همبستگی و نهی از اختلاف و از همگسیختگی است)[۵].
[۱]– بخاری (۲۴۴۶)
[۲]– مسلم (۲۵۸۶)
[۳]– منهاج السنه: ج ۳ ص ۱۵۸.
[۴]– همان: ج ۳ ص ۴۲۳.
[۵]– همان: ج ۳ ص ۴۲۱