اذان در اول وقــت و قبــل از آن

اذان،دراول وقت است نه قبل ازآن ونه بعد ازآن،مگر اذان صبح که شرعا جایز است قبل ازوقت گفته شود،وقتی که تشخیص اذان اول از اذان دوم آسان باشد واشتباه پیش نیایید·
زیرا عبدالله بن عمر(رضی الله عنها)گفته است که پیامبرﷺفرمود:إن بلال یؤذن بلیل،فکلوا و اشربوا حتی یؤذن ابن ام مکتوم)
《بی گمان بانگ بلال درشب است،پس بخوریدو بیاشامید تااینکه ابن ام مکتوم بانگ می گوید آن وقت روز است·از خوردن وآشامیدن بس کنید》
این حدیث بین محدثین متفق علیه است.
فلسفه این که جایز است که اذان سپیده دم قبل از زوفت گفته شود این است که: درحدیثی که احمد ودیگران از ابن مسعود روایت کرده اند، آمده است:پیامبر ﷺفرمود:《لا یمنعن أحدکم أذان بلال من سحوره،فإنه یؤذن،أوقال:ینادی،لیرجع قائمکم وینبه نائمکم》.
بانگ بلال (درماه رمضان) شمارا را ازخوردن سحری منع نکند،زیرا او بانگ میگوید تا شب بیداران را برگرداند(به خودآیند)وخفتگان را بیدار سازد)
البته بلال هم همان کلمات اذان رامیگفت نه غیر از آن ·طحاوی ونسائی روایت کرده اند که:فاصله بین اذان بلال با اذان ابن مکتوم آنقدر بوده که یکی پاین می آمد ودیگری بالا می رفت.