وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
برخی از افراد خانواده ام پس از اذان صبح به خوردن ادامه می دادند، به آنان گفتم، این کار جایز نیست، در جوابم گفتند: نه، اشکالی ندارد، حکم روزه ی آن ایام چیست؟
الحمدلله،
جمله ی- اشکالی ندارد- ملاک نیست البته اگر می گفتند: هنوز فجر طلوع نکرده است: مانند این که در صحرا باشند و هیچ نوری مشاهده نکنند. و بگویند: فجر هنوز طلوع نکرده است. زیرا برخی از مردم به تقویم اوقات شرعی شک دارند و می گویند که جدول اوقات شرعی دقیق نیست، ما در صحرا به افق نگاه کرده ایم، طلوع فجر بسیار دیرتر است از آنچه در جدول نوشته شده و حتی بعضی مبالغه می کنند می گویند که:۲۰ دقیقه تأخیر دارد. اما این گفته ای آنان مبالغه ای بیش نیست، و واقعیت این است که جدول اوقات شرعی که در اختیار مردم قرار دارد، ۵ دقیقه و آن هم فقط در فجر جلوتر است. معنایش این است که اگر مؤذن سر وقت درج شده در جدول اذان گفت. و در آن هنگام چیزی خوردی، اشکالی ندارد. مگر این که مؤذن احتیاط کرده باشد و با تأخیر اذان بگوید، زیرا برخی از مؤذن ها- جز اهم الله خیرأ- احتیاط می کنند و با ۵ دقیقه تأخیر از وقت جدول اذان می گویند. و برخی از مؤذن های نادان قبل از وقت مقرر اذان می گویند و می پندارند که این کارشان احتیاط است، اما نمی دانند که در کاری مهم تر، یعنی نماز فجر، اهمال کرده اند: چرا که امکان دارد شخصی بنا بر اذان آنان، قبل از وقت نماز بخواند و اگر شخصی قبل از دخول وقت اگر چه به مقدار تکبیره الاحرام، نماز بخواند، نمازش صحیح نیست.
این مؤذن هایی که قبل از فجر اذان می گویند، مدعی هستند که: احتیاط می کنند…!
می گوییم: شما بیشتر از آنچه الله تعالی مقرر داشته، احتیاط می کنید، الله تعالی می فرماید:[ حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَکُمُ](بقره۱۸۷)
«پس باید طلوع فجر تحقق یابد»،
الله نفرموده: تا فجر طلوع کند، بلکه فرموده:« حَتَّی یَتَبَیَّنَ » اما شما با اذان گفتن قبل از موعد، بندگان الله را از خوردن و نوشیدن منع می کنید، یعنی چیزی که الله تعالی برای بندگانش حلال نموده، شما حرام می کنید، و از این جهت شما گناهکار می شوید، و بالفرض اگر مردم منتظر بمانند و در پی اذان شما نماز نخوانند، شما از این جهت که بندگان الله را از چیزی که پروردگارشان حلال نموده، منع کرده اید، گناهکارید.
نادانی بیماری مهلکی است، جاهل مانند کور است که با یک چشم نگاه می کند و فقط یک جانب قضیه را می بیند و جانب دیگرش کاملاً مهمل می ماند و این اشتباه بزرگی است، بنابراین اهل علم باید مردم بویژه مؤذن ها را آگاه کنند و به آنان بگویند: در مورد بندگان الله از او بترسید، چگونه قبل از وقت اذان می گویید و مردم را از کاری که برایشان حلال است، باز می دارید، چه بسا شخصی دیر از خواب بیدار می شود و تشنه باشد و بخواهد لیوانی آب بنوشد، اما با شنیدن صدای اذان به مقتضای تقوایش از نوشیدن آب صرفنظر کند، و مؤذن هم که قبل از وقت اذان گفته و با خیال خام خودش احتیاط کرده است، در نتیجه آن بیچاره را از جرعه ای آب محروم نموده است، احتیاط به معنای سخت گیری نیست، بلکه احتیاط واقعی آن است که آن گونه که شریعت گفته، عمل کنیم.
شیخ ابن عثیمین- مجموع فتاوا و رسائل(۱۹/۳۰۱)- ف(۲۷۷)