آیا برای حاجی قربانی کردن در حج مشروع است؟

آیا می توانم خودم و همسرم یک گوسفند را در حج ذبح کنیم یا حتما دو گوسفند باشد؟ و آیا می توان در کشورمان قربانی کنیم؟

 

الحمدلله،

اگر شما احرام به حج تمتع یا قران بسته باشید، در آنصورت بر هرکدام از شما یک هدی مستقل لازم است، و یک گوسفند برای دو نفر کافی نیست (هَدْی : حیوانی‌ از شتر یا گاو یا گوسفند است‌ که‌ به حرم اهدا می‌شود تا قربه الی‌الله در مکه‌ در صحرای منی ذبح‌ شده‌ و میان‌ فقرا تقسیم‌ شود. هدی در زبان فارسی شکرانه گویند).

زیرا دم یا همان ریختن خون (ذبح هدی) در تمتع و قران واجب است، و اگر کسی توانایی آنرا نداشت می بایست ده روز روزه بگیرد که سه روز آنرا در حج و هفت روز مابقی را هرگاه به وطنش بازگشت روزه بگیرد، چنانکه الله متعال می فرماید : «فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَهِ إِلَی الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ فَمَن لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلاثَهِ أَیَّامٍ فِی الْحَجِّ وَسَبْعَهٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْکَ عَشَرَهٌ کَامِلَهٌ ذَلِکَ لِمَن لَّمْ یَکُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ» (بقره ۲۵۶).

یعنی : «پس کسی که از عمره بهره‌مند گردد سپس حج را آغاز کند آنچه از هدی میسر شد (ذبح می‌کند و به فقرای آنجا می‌دهد) وکسی که (هدی یا بهای آنرا) نیابد، سه روز در (ایام) حج و هفت روز هنگامی که بازگشت (به خانه و کاشانه خود) باید روزه بگیرد، این ده [روز] کامل است، این [حکم‏] برای کسی است که خانواده‏اش از ساکنان مسجد الحرام (شهر مکه) نباشد».

اما اگر احرام به حج افراد بسته باشید، ذبح هدی بر شما واجب و لازم نیست، و هدی در حق شما مستحب است، چه یک هدی باشد یا بیشتر، و ثابت شده که پیامبر صلی الله علیه وسلم در حج خود (که در إفراد بودند) یکصد شتر را نحر کردند.

اما قربانی (که مسلمانان در روز عید قربان انجام می دهند) برای حاجی (کسی که در مناسک حج است) مشروع نیست، زیرا اولا حاجی نماز عید ندارد، ثانیا : او مسافر است و قربانی بر مسافرین لازم نیست، تنها هدی برای او مشروع است.

از جناب علامه ابن عثیمین سوال شد : چگونه مسلمان بین قربانی و حج را جمع کند، و آیا این کار مشروع است؟

پاسخ دادند : «حاجی قربانی نمی کند، تنها هدی را هدیه می کند، و برای همین پیامبر صلی الله علیه وسلم در حجه الوداع قربانی نکردند و تنها هدی اهدا کردند، ولی اگر فرض شود که حاجی بتنهایی حج کند و خانواده اش در شهرش باشند، در اینجا می تواند پولی برای آنها بگذارد تا با آن یک حیوانی را جهت قربانی بخرند، و خود او (در حج) هدی می کند، و آنها قربانی، زیرا قربانی تنها در (خارج حرم) تشریع شده، و در مکه فقط هدی است». “اللقاء الشهری”.