لغزش‌های بزرگ در تکفیر

گروهی که می­گویند: کلمه­ی لا اله الا الله بدین معنی است که هیچ اطاعت شدۀ بحق جز الله وجود ندارد یا این­که جز الله هیچ فردی استحقاق اطاعت را ندارد بنابراین به زعم و گمان­شان هرکس غیر خداوند را اطاعت کند کافر شده است این گروه حکایتی دارند که زیبنده­ی ذکر است: زمانی که مردم هندوستان یکپارچه خواهان آزادی و استقلال و خارج کردن استعمار انگلیس از کشور خود بودند و هیچ حزب و گروه و دین و مذهبی با این کار مخالف نبود و حاضر به هر نوع ایثار و فداکاری در این راه بودند، بعضی از مسلمانان در مقابل این مشارکت مردم در این جهاد همگانی ایستادند و در این کار به دلیلی که نزد آن­ها از همه­ی دلیل­ها قوی­تر بود، استناد می­جستند و می­گفتند: مردم به خاطر خضوع در مقابل قوانین حکومتی انگلیس دچار شرک شده­اند؛ چون فرمانبری و اطاعت را بدون شک عبادت می­دانستند و گمان داشتند که معنی و مفهوم لا اله الا الله این است که هیچ اطاعت شده­ای جز الله وجود ندارد و در این رابطه نیز تألیفات زیادی هم دارند. و بر این اساس علیه مسلمانانی که خداوند به خاطر ایمان، آن­ها را محترم داشته و تکریم نموده بود حکم کفر صادر کردند و حال آن­که خداوند در کتاب محکمش اظهار نموده که آن را از آن­ها می­پذیرد؛ چنان­که می­فرماید: ﴿وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا لِّلَّذِینَ ءَامَنُواْ ٱمۡرَأَتَ فِرۡعَوۡنَ إِذۡ قَالَتۡ رَبِّ ٱبۡنِ لِی عِندَکَ بَیۡتٗا فِی ٱلۡجَنَّهِ وَنَجِّنِی مِن فِرۡعَوۡنَ وَعَمَلِهِۦ وَنَجِّنِی مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِینَ١١﴾ [التحریم: ۱۱] «خداوند زن فرعون را برای مؤمنان مثال زده است هنگامی که گفت: پروردگارا برای من منزلی در نزد خویش در بهشت بنا کن و مرا از چنگ فرعون و ظلمش و از گروه ستمکاران برهان».

بدون شک همسر فرعون در زندگی خویش از فرعون و قوانین حکومتی‌اش اطاعت کرده است ولی علی­رغم آن، خداوند او را به عنوان مثل و نمونه برای مؤمنان بیان می­دارد. خداوند را بر این تخفیف و سهل­گیری ستایش می­نمائیم. برای همگی آنچه را که خداوند در مورد یوسف علیه السلام از قبول کردن مسئولیت تحت مالکیت کفر بیان می­دارد، معروف و شناخته شده است؛ همان­گونه که همگی می­دانند که رسول الله  صلی الله علیه و سلم جمعی از اصحاب را به قصد پیدا کردن امنیت و امان به حبشه فرستاد در حالی که آن­ها در آن­جا اقدامی که منجر به یک دگرگونی انقلابی بر ضد نجاشی شود، ننمودند بلکه با حالت اطمینان و آرامش شروع به زندگی کردند.

و بر این اساس آن­ها معانی آیاتی را که در آن­ها دستور به عبادت پروردگار داده و از عبادت غیر او نهی کرده است، تحریف کرده­اند؛ همان‌طور که طاغوت را به اطاعت و فرمانبری از قوانین حکومت غیر مسلمان تفسیر کردند هر چند آنچه که مفسرین بر آن اتفاق دارند این است که مقصود از عبادت طاغوت بندگی و عبادت معبودان باطل است. پس همه­ی این گمان­ها غلو و افراط از جانب آن­هاست چیزی که دین خدا از آن بری است. این گروه همان جماعت تکفیر و هجرت هستند که در مصر و بقیه­ی کشورهای اسلامی ظاهر شدند.^[۱]

[۱]– نگاه کنید به رساله­ی «الخلاف الاساسی»، شیخ عمر ملیباری.