سوال و جواب

همه می دانیم کسی که در روزهای ماه رمضان در حال روزه با همسرش آمیزش کند، باید: یا برده ای آزاد کند و یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد و یا ۶۰ مسکین را غذا بدهد… اکنون سؤال این است: اگر مردی در حال روزه بیش از یک بار و در چندین روز با همسرش آمیزش نمود، آیا …

اگر در یک روز رمضان چند بار آمیزش صورت گرفت، آیا چندین کفاره لازم است؟   الحمدلله، قول مشهور در مذهب امام احمد رحمه الله این است که: هر گاه آمیزش چند بار در یک روز انجام شد و از آمیزش اول کفاره نداده بود، یک کفاره کافی است، و اگر در چند روز اتفاق افتاده بود، برای هر روز …

شخصی به گمان این که هنوز فجر ندمیده است، با همسرش آمیزش نمود، اما پس از این که از اتاق خارج شد، متوجه گردید که آن هنگام فجر طلوع کرده، از کار خود پشیمان شد و روزه اش را کامل نمود، اما هنوز احساس گناه می کند، اکنون حکمش چیست؟   الحمدلله، اگر واقعیت همان گونه باشد که گفته است …

شخصی به نادانی در روز رمضان با همسرش آمیزش نمود، حکمش چیست؟   الحمدلله، اگر در روز رمضان به این گمان که آمیزش گناهی ندارد، آمیزش نمود، اشکالی ندارد و بر او هیچ گناه و کفاره و قضایی لازم نمی گردد؛ زیرا قاعده این است که: هر کس به فراموشی یا نادانی مرتکب کار ممنوعی در عبادات شد، بر او …

مردی در روز رمضان با همسرش آمیزش نمود و انزال نشد و بر این باور بود که کفاره ی مخصوص آمیزش توأم با انزال است، یعنی می دانست که آمیزش توأم با انزال کفاره دارد و نمی دانست که بدون انزال نیز حرام است، حکمش چیست؟   الحمدلله، اگر باورش این بوده بر او گناهی نیست و کفاره ای نیز …

شخصی در حال قضا آوردن روزه ی رمضان در ماه شوال ۱۴۱۰هـ بود همسرش که روزه نبود به او متعرض شد و در آن حال با همسرش آمیزش نمود، حکمش چیست؟   الحمدلله، هر کس که در غیر رمضان روزه اش را با آمیزش باطل کند، بر او واجب است که یک روز بجای آن قضا آورد و بر او …

مردی عادت دارد که روزهای دوشنبه و پنج شنبه و دیگر روزهای مستحب را روزه بگیرد، اگر یکی از روزها مصادف با جشن خانوادگی و یا مهمانی بود، آیا بهتر است که روزه اش را نگه دارد و از خویشاوندان معذرت خواهی کند یا این که روزه اش را افطار کند؟     الحمدلله، در این صورت باید بنگریم که …

نظر شما درباره ۶ روز، روزه گرفتن از ماه شوال چیست؟ درمؤطا امام مالک آمده که: امام مالک بن انس رضی الله عنه درباره ی روزه گرفتن ۶ روز از شوال فرموده: دیده نشده که شخصی از اهل علم و فقه آن را روزه بگیرد، و از هیچ یک از سلف نیز چنین چیزی به من نرسیده، اهل علم آن …

آیا کسی که ده روز از رمضان را بنا بر عذر شرعی افطار نموده است، پس از اتمام ماه رمضان شش روز شوال را روزه بگیرد، سپس قضای رمضان را بجا آورد ثوابش مانند کسی است که ماه رمضان را کامل روزه گرفته و سپس شش روز شوال را روزه گرفته که در واقع تمام دهر را روزه گرفته است؟ …

آیا لازم است روزه ی روز عاشورا- به یک روز دیگر- پیاپی و بدون فاصله باشد؟   الحمدلله، بله؛ کسی که روز عاشورا- دهم محرم- را روزه می گیرد باید نهم و دهم- تاسوعا و عاشورا- را پشت سر هم روزه بگیرد یعنی یا نهم و دهم محرم را پشت سر هم روزه بگیرد و یا دهم و یازدهم را …

آیا اهدای ثواب روزه برای مرده جایز است؟   الحمدلله، بنا بر نظریه ی صحیح از اقوال علما اهدای ثواب روزه ی نفلی برای مرده جایز است، در واقع خود روزه صحیح است و اهدای ثواب آن جایز می باشد.   شیخ ابن جبرین، فتاوی الصیام، جمع راشد الزهرانی، ص(۱۲۴)

آیا اعتکاف در غیر از دهه ی اخیر رمضان، جایز است؟   الحمدلله، آری؛ اعتکاف در هر زمان جایز است و در دهه ی اخیر رمضان افضل است؛ به اقتدای رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ و اصحاب؛ زیرا ثابت شده که رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ سالهایی در ماه شوال اعتکاف نمودند. بخاری (۲۰۴۵،۲۰۴۱،۲۰۳۴،۲۰۳۳) مسلم (۱۱۷۳)   و …

شرایط اعتکاف چیست؟ آیا برای اعتکاف روزه شرط است؟ آیا معتکف می تواند به عیادت مریض برودو یا دعوتی را بپذیرد و یا کارهای خانه اش را انجام دهد، یا در نماز جنازه شرکت کند و سر کار برود؟     الحمدلله، اعتکاف در مسجدی که نماز جماعت در آن برگزار می شود جایز است، اگر چه معتکف از کسانی …

شخصی می خواهد دهه ی اخیر رمضان را در مسجد اعتکاف کند؛ از چه وقت در مسجد داخل شود؟ انتهای اعتکافش تا چه وقت است؟   الحمدلله، بخاری و مسلم از عائشه روایت می کنند که گفت:[کان النبی صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ إذا أراد أن یَعْتَکِفَ صلَّی الفجر ثم دخل مُتَکَفَهُ ] بخاری (۲۴۱)، و مسلم (۱۱۷۳) [چون پیامبرصَلَّی اللَّهُ …

آیا درآوردن دندان، فرو بردن آب دهان و کشیدن خون برای نمونه گیری، موجب باطل شدن روزه می شود؟   الحمدلله، خون ریزی در اثر کشیدن دندان و مانند آن روزه را باطل نمی کند، زیرا تأثیر این خون ریزی مانند تأثیر حجامت نیست. روزه همچنین بخاطر کشیدن خون برای نمونه گیری باطل نمی گردد، چون احیاناً پزشک مجبور به …

مسافری در یکی از ایام ماه رمضان بعد از نماز ظهر به طور ناگهانی از ناحیه ی بینی یا دهان دچار خون ریزی می شود و با این وجود روزه اش را به اتمام می رساند. اکنون چندین سال از آن اتفاق گذشته است و شخص مذکور هنوز هم عوض آن روزه را نگرفته است، آیا قضای روزه بر او …

آیا در ماه رمضان می توان از داروی تنقیه (دارویی که از راه مقعد استعمال می شود) استفاده نمود؟   الحمدلله، مصرف داروی تنقیه مورد اختلاف علماست: عده ای از علما معتقدند استعمال چنین دارویی روزه را می شکند؛ زیرا هر چیزی که به شکم برسد، ناقض روزه است. عده ای دیگر گفته اند این عمل موجب ابطال روزه نمی …

استعمال شیاف در ایام رمضان چه حکمی دارد؟   الحمدلله، اشکالی ندارد چون این چیز طعام و شراب محسوب نمی شود و حکم طعام و شراب را ندارد و مسلّم است که خداوند طعام و شراب را حرام کرده است. پس آنچه که طعام و شراب باشد و یا قائم مقام طعام و شراب باشد روزه را می شکند در …

استفاده از سرمه و چکاندن قطره در چشم، گوش و بینی برای روزه دار چه حکمی دارد؟   الحمدلله، گذاشتن سرمه در چشم، ریختن قطره در گوش، چشم و بینی برای روزه دار اشکالی ندارد، حتی اگر مزّه ی آن را در حلقش احساس نماید، به دلیل این که این ها خوردن و آشامیدن به حساب نمی آیند، بنابراین در …

آیا تزریق آمپول، روزه را باطل می کند؟   الحمدلله، دو نوع آمپول وجود دارد: نوعی از آن ها انسان را از آب و خوراک بی نیاز می سازد و هدف از آن تغذیه و احساس نکردن گرسنگی است، این نوع آمپول روزه را باطل می کند، بنابراین هر چیزی که به نوعی کار تغذیه را انجام بدهد شکننده ی …

در کتاب ( الضیاء اللامع) – کتابی از ابن عثیمین {«الضیاء الامع من الخطب الجوامع» شیخ ابن عثیمین رحمه الله (۲/۴۶۶،۴۶۵) نقل به معنی }- در خطبه ی مخصوصی پیرامون رمضان و متعلّقات آن چنین آمده است: همچنین اگر بدون قصد، استفراغ کرد یا در چشم یا گوش قطره ریخت روزه اش باطل نمی شود. نظر شما راجع به این …

برخی از خانم ها بخاطر جلوگیری از قاعدگی ماهانه، دارو و قرص مصرف می کنند چون دوست ندارند از خیر و برکت روزه های رمضان محروم شده و به آوردن قضایی مجبور بشوند. آیا کارشان درست است؟ یا این که در این موضوع شرایطی وجود دارد؟   الحمدلله، من شخصاً ترجیح می دهم که خانم ها نباید این کار را …

آیا روغن و کرمی که جهت شادابی پوست استفاده می شود و مانع رسیدن آب به پوست نیست برای روزه دار ضرر دارد؟     الحمدلله، اشکالی در این کار نیست- چنانچه به آن نیاز باشد. زیرا روغن و چربی به پوست مالیده می شود و به داخل جسم نفوذ نمی کند، بر فرض این که در منافذ بدن داخل …

در بعضی از داروخانه ها اسپری تنفسی به فروش می رود که برخی از بیمارانی که نفس تنگی دارند از این اسپره ها استفاده می کنند. آیا شخص روزه دار می تواند از اسپره استفاده کند؟   الحمدلله، آری! روزه دار می تواند از اسپره استفاده نماید چه روزه اش روزه ی فرض باشد یا نفل، زیرا اسپره به معده …

استفاده از خمیر دندان برای روزه دار چه حکمی دارد؟   الحمدلله، استفاده از خمیر دندان اگر به معده نرود جایز است، ولی بهتر است که نظافت دهان و دندان بعد از غروب انجام شود، زیرا خمیر با قدرت نفوذ می کند و احیاناً بدون آن که شخص متوجه شود به معده می رسد، از این رهگذر است که رسول …

شنا در دریا یا در استخر برای روزه دار چه حکمی دارد؟   الحمدلله، به نظر ما شنا برای روزه دار در دریا و یا در استخر جایز است، عمق استخر زیاد باشد یا کم به هر صورت که می خواهد شنا کند و در زیر آب فرو رود ولی دقت کند که آب در شکمش فرو نرود. شنا موجب …

آیا برای آشپز ِ روزه دار جایز است که غذا را بچشد تا از کیفیت آن مطمئن شود؟   الحمدلله، اگر نیازی به این کار باشد اشکالی ندارد، بدین صورت که مقداری از خوراک را گرفته و آن را سر زبانش بگذارد و مزّه کند تا از کیفیت آن مطمئن شود؛ ولی نباید چیزی از آن را ببلعد؛ بلکه آن …

مسواک بعد از زوال برای روزه دار چه حکمی دارد؟ دلیل کسانی که آن را مکروه می دانند چیست؟   الحمدلله، قول صحیح آن است که مسواک برای روزه دار و غیر روزه دار در تمام اوقات مستحب است و همچنین برای روزه دار، قبل از زوال و بعد از آن جایز است. به دلیل حدیث عامر بن ربیعه«رضی الله …

آیا روزه ی شخصی که جنب است درست می باشد؟   الحمدلله، در حدیث ثابت شده است که:[ أن النبی کان یُدْرِکُهُ الفجر وهو جُنُب من أهلِهِ، ثم یغتسل ویصوم] «احیاناً فجر صادق طلوع می کرد در حالی که پیامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ به علت نزدیکی با همسرش( در شب) هنوز در حال جنابت بود و بعد از طلوع فجر …

مسافت چند کیلومتر، خوردن روزه را واجب می کند؟ مسافر اگر روزه اش را نخورد حکمش چیست؟   الحمدلله، بعضی از علما قصر نمازهای چهار رکعتی و خوردن روزه را در هر سفری که عرفاً سفر، نامیده می شود اجازه داده اند؛ ولی جمهور علما مسافت سفر را هشتاد کیلومتر تعیین کرده اند. اگر شخصی در ماه رمضان هنگام سفر …

بنده به همراه جمعی از دوستانم در سال ۱۴۰۱ از مدینه منوره جهت ادای عمره عازم مکه شدیم، لازم است بگویم که ما در محله ای نزدیک فرودگاه مدینه سکونت داریم، و شما می دانید که فرودگاه واقع در شرق مدینه است. ما هنگامی که از منازل خود خارج شده و به وسط مدینه که رسیدیم روزه را خوردیم، چون …

شخصی به روزه گرفتن روزهای دوشنبه و پنج شنبه و روزه های مستحب پایبند است ایشان در حال مسافرت بهتر است که روزه بگیرد یا بهتر آن است که روزه نگیرد؟     الحمدلله، در حدیث آمده است که شخصی به نام حمزه ابن عمرو بسیار روزه می گرفت و زیاد مسافرت می کرد؛ ایشان از رسول الله صَلَّی اللَّهُ …

شخصی با خانواده اش در روز رمضان قصد سفر می کند و قبل از آن که از محدوده ی شهر خارج شود با همسرش آمیزش می کند، آیا جریمه ای دارد. عده ای از مردم می گویند: بر او کفاره ای نیست چون انس «رضی الله عنه» وقتی که قصد سفر نمود، داخل کشتی روزه اش را خورد.   الحمدلله، …

    الحمدلله، خوردن در سفر رخصتی است که الله تعالی آن را به خاطر رفاه و آسایش مسافران در نظر گرفته است. پس به محض این که سبب رخصت ( مسافرت) پایان می یابد، همراه آن خود رخصت نیز تمام می شود. بنابراین شخصی که در روز، وارد محل اقامتش می شود واجب است که ادامه ی روز را …

مسافری به شهری سفر می کند و در آن جا چند روزی بعنوان مسافر می ماند و یا مسافری در روز رمضان به شهر خودش می رسد آیا امساک کند یا خیر؟   الحمدلله، رسیدن مسافر به شهری دیگر موجب انقطاع سفر و حکم آن نمی شود، بلکه این شخص همچنان مسافر محسوب می شود، بنابراین جایز است که روزه …

آیا مسافری در اثنای سفر،ایامی را که در شهری می ماند می تواند روزه اش را بخورد آن گونه که می تواند نمازش را قصر بخواند؟     الحمدلله، آری، مسافر می تواند در اثنای سفر و در حین اقامت موقت در شهری روزه اش را بخورد آن گونه که می تواند نمازش را قصر بخواند تا زمانی که حکم …

زن و شوهری با هم به مسافرت می روند، شوهر از رخصت شرعی استفاده نموده و روزه نمی گیرد، اما زن ترجیح می دهد روزه شود، آیا جایز است که: – شوهر با زن روزه دارش آمیزش کند؟ – اگر آمیزش کردند بر آن ها کفاره لازم است یا خیر؟ – چنانچه زن با اکراه از جانب شوهر تن به …

دچار بیماری کلیوی شده ام، پزشکان توصیه کرده اند که روزه نگیرم، ولی من به توصیه هایشان اهمیت نمی دهم و روزه می گیرم، به همین خاطر درد کلیه هایم بیشتر و بیشتر می شود، آیا اگر روزه نگیرم گناهکار می شوم ؟ لطفاً کفاره ی روزهایی را که روزه نمی گیرم توضیح بدهید.   الحمدلله، هر زمانی که روزه …

آیا به دستور هر پزشکی درباره ی خوردن روزه می توان اعتماد کرد یا این که پزشک باید مسلمان باشد؟   الحمدلله، پزشک غیر مسلمان اگر در کارش متخصص و در گفتارش صادق باشد و به مریض بگوید که روزه برایت ضرر دارد مریض می تواند به او اعتماد کرده و روزه اش را بخورد خصوصاً اگر عذر بیمار شدید …

زنی بعد از طلوع فجر صادق از قاعدگی پاک می شود آیا از خوردن دست نگه داشته و این روز را روزه بگیرد آیا به عنوان یک روزه محسوب می شود، یا این که بعداً قضای آن را بجا بیاورد؟   الحمدلله، اگر خون در عین وقت طلوع فجر صادق یا کمی جلوتر از آن قطع بشود روزه اش صحیح …

حکم روزه‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سالمندان، بیماران، زنان باردار و شیرده ( که اگر روزه شوند شیرشان خشک می شود ) چیست؟ آیا می توانند روزه نشوند و بجای هر روز به یک مسکین خوراک بدهند؟   الحمدلله، اولاً: افراد ناتوان و ضعیفی که قادر به روز گرفتن نیستند از قبیل پیرمرد و پیرزن، می توانند روزه را بخورند و در ازای …

در دومین جمعه ی ماه رمضان از خطیب نماز جمعه ی یکی از مساجد شنیدم که می گفت: کارگری که فقط از طریق کارگری امرار معاش می کند، چنانچه کارش بسیار سخت باشد: می تواند افطار کند و در ازای هر روزه به یک مسکین طعام بدهد یا این که در ازای هر روز پانزده درهم پرداخت کند. لطفاً توضیح …

خانمی سؤال می ‌کنند که شش روزه از رمضان را بدلیل سختی امتحانات روزه   نگرفته ام؛ زیرا اگر روزه می گرفتم نمی توانستم درسهایم را بخوانم، حکمش چیست؟     الحمدلله، خوردن روزه ی رمضان بخاطر امتحانات کاری ناجایز است؛ زیرا ایشان می توانستند دروس خود را در شب، مطالعه نمایند، نیازی نبود که افطار کنند. این خانم باید توبه …

کسی که بنا به عذری چند روز از رمضان را افطار نموده است؛ آیا بر او واجب است قضای آن را پیاپی و بدون فاصله بگیرد و یا می تواند با فاصله بگیرد؟   الحمدلله، نظریه ی صحیح این است که بجا آوردن قضای رمضان بدون فاصله جایز است و نیازی نیست که پیاپی و بدون فاصله باشد؛ زیرا دستور …

الحمدلله، هر یک از شش مورد زیر روزه را باطل می‌کند: ۱ و ۲ – خوردن و آشامیدن عمدی، لذا اگر کسی از روی فراموشی چیزی را بخورد یا بنوشد (روزه او باطل نمی‌شود و) نه قضای روزه بر او لازم است و نه کفاره : از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود : (من …