اهمیت نیت قلبی

باید بدانیم که هیچ نمازى بدون نیت درست نیست ؛زیرا رسول الله صلى الله علیه وسلم فرموده است انما الاعمال بالنیات یعنى: اعمال به نیت ها بستگى دارند.

آیات قرآن کریم نیز نشان میدهد که نیت یکى از شرایط اساسى پذیرش اعمال است.

همانطور که الله متعال در وصف یاران پیامبرش مى فرماید:
آنان را در حال رکوع و سجده میبینى در حالى که فضل و خشنودى الله را مى جویند (الفتح:۲۹).

همچنین مى فرماید:
و فقط به رضاى الله انفاق نمایید (البقره:۲۷۲) و مى فرماید:کسى که در راه الله مهاجرت نماید در زمین پناهگاه هاىبسیار و گشایش در زندگى خواهد یافت.و کسى که از خانه اش به قصد هجرت به سوى الله و رسولش بیرون رود و آنگاه مرگش فرا رسد پاداش او با الله است (النساء:۱۰۰).

مى بینیم که نیت در هر عملى شرط است؛از این رو یکى از شرایط صحت نماز نیت است و بدون نیت،نماز درست نیست.
نیت در حقیقت کار دشوارى نیست ؛زیرا هر انسان عاقلى که کارى انجام میدهد ،ابتدا قصد و نیت انجام آن را میکند و سپس به انجام آن میپردازد؛لذا نه کار دشوارى است و نه نیازى به این است که نیت و قصد خویش را بر زبان بیاورد.چون محل یا جاى نیت قلب است.

نیت همان قصد و اراده درونى یا قلبى ست و رسول الله صلى الله علیه وسلم به زبان نیت نمیکرد و به امتش دستور نمیداد که به زبان نیت کنند و ثابت نیست که هیچ یک از صحابه رضى الله عنهم به زبان نیت کرده باشند.

لذا بنابر قول راجح، بر زبان آوردن نیت بدعت است؛چون همانطور که گفتم ثابت نشده که پیامبر صلى الله علیه وسلم یا هیچ یک از صحابه رضى الله عنهم به زبان نیت کند یا بگوید:نیت کردم که نماز بخوانم…

یکى از دوستان که خدا رحمتش کند قصه جالبى تعریف میکرد؛مى گفت:چندین سال قبل شخصى را در مسجدالحرام دیدم که هنگام اقامه نماز نیت کرد و گفت:نیت میکنم که ادا گردانم چهار رکعت نماز ظهر را پشت سر امام مسجد الحرام خالصا لله تعالى…! همین که میخواست تکبیر بگوید به او گفتم:صبر کن هنوز مانده!پرسید:چه مانده؟

گفتم:بگو: در فلان روز و فلان تاریخ از ماه و سال تا سندش محکم تر باشد! آن شخص تعجب کرد.جاى تعجب هم دارد.
کسى که به زبان نیت میکند انگار مى خواهد الله را از قصد و اراده خود باخبر سازد!حال آنکه الله متعال از راز سینه ها و کوچک ترین چیزى که به دل انسان خطور میکند آگاه است.آیا مى خواهید خداوند را از تعداد رکعت ها یا از اوقات نماز آگاه کنید که نیت را بر زبان مى آورید؟!
نیازى نیست ؛الله عز و جل خود میداند.بنابراین جاى نیت قلب است ؛نه زبان.

(گوشه اى از شرح عثیمین رحمه الله بر ریاض الصالحین امام نووى رحمه الله).