وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
پیامبران اولوالعزم کسانی هستند که صاحب بردباری و صبر بسیار بوده‌اند. الله تعالی می‌فرماید: ﴿فَٱصۡبِرۡ کَمَا صَبَرَ أُوْلُواْ ٱلۡعَزۡمِ مِنَ ٱلرُّسُلِ﴾ [الأحقاف: ۳۵]. «پس چنانکه پیامبران اولوالعزم شکیبائی ورزیدند، شکیبا باش». علما در مورد اولوالعزم اختلاف دارند. گفته شده مراد از اولوالعزم تمام پیامبران است. حرف ﴿مِنَ﴾ در سخن ﴿مِنَ ٱلرُّسُلِ﴾ برای بیان جنس است و برای برتری بعضی از پیامبران نمی‌باشد. ابن زید می‌گوید: «کل الرسل. کانوا أولی عزم لم یبعث الله نبیًّا إلا کان ذا عزم وحزم ورأی وکمال عقل» «اولوالعزم منظور همه پیامبران است. خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نکرده مگر اینکه صاحب اراده، بردباری، رأی و کمال عقل بوده است». و گفته شده آن‌ها پنج نفر هستند: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد صلی الله علیهم وسلم.
ابن عباس می‌گوید: «أولو العزم من الرسل النبی صلی الله علیه وسلم ونوح وإبراهیم وموسى وعیسى» «اولوالعزم از پیامبران، پیامبر صلی الله علیه و سلم، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی است» و این قول مجاهد، عطاء خرسانی و بسیاری از متأخرین اهل علم است. خداوند این پنج نفر را با هم در دو جا از کتابش ذکر نموده و این سخن به آن استدلال اشاره دارد. مکان اول در سوره احزاب می‌باشد. الله تعالی می‌فرماید: ﴿وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِنَ ٱلنَّبِیِّۧنَ مِیثَٰقَهُمۡ وَمِنکَ وَمِن نُّوحٖ وَإِبۡرَٰهِیمَ وَمُوسَىٰ وَعِیسَى ٱبۡنِ مَرۡیَمَۖ وَأَخَذۡنَا مِنۡهُم مِّیثَٰقًا غَلِیظٗا ٧﴾ [الأحزاب: ۷]. «و چنین بود که از پیامبران عهدشان را گرفتیم و (نیز) از تو و از نوح و ابراهیم و موسی و عیسی بن مریم (عهدتان را) و از آنان پیمانی استوار گرفتیم». مکان دوم در سوره شوری می‌باشد. الله تعالی می‌فرماید: ﴿۞شَرَعَ لَکُم مِّنَ ٱلدِّینِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحٗا وَٱلَّذِیٓ أَوۡحَیۡنَآ إِلَیۡکَ وَمَا وَصَّیۡنَا بِهِۦٓ إِبۡرَٰهِیمَ وَمُوسَىٰ وَعِیسَىٰٓۖ أَنۡ أَقِیمُواْ ٱلدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِیهِۚ﴾ [الشوری: ۱۳]. «از دین، آنچه را که به نوح در باره آن سفارش کرد برای شما تشریع کرد و آنچه را به تو وحی کردیم و آنچه را که در باره آن به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش نمودیم که دین را برپا دارید و در آن متفرق نشوید». تعدادی از مفسرین گفته‌اند: «ووجه تخصیصهم بالذکر الإعلام بأن لهم مزید شرف وفضل لکونهم من أصحاب الشرائع المشهوره ومن أولی العزم من الرسل» «وجه تخصیص آن‌ها با ذکر نامشان به خاطر این است که بزرگی و شرف آن‌ها از صاحبان شریعت‌های مشهور بیشتر است و آن‌ها پیامبران اولوالعزم می‌باشند».
این پنج نفر برترین پیامبران و بهترین فرزندان آدم می‌باشند. از ابوهریرهس روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: (خیار ولد آدم خمسه نوح وإبراهیم وعیسى وموسى ومحمد صلی الله علیه وسلم وخیرهم محمد صلى الله علیه وسلم وصلى الله وسلم علیهم أجمعین)[۱] «بهترین فرزندان آدم پنج تن هستند: نوح، ابراهیم، عیسی، موسی و محمد صلی الله علیه و سلم و بهترین آن‌ها محمد صلی الله علیه و سلم است که سلام و درود خدا بر همه آن‌ها باد».
و برترین آن‌ها محمد صلی الله علیه و سلم است به دلیل آنچه که بخاری از ابوهریرهس روایت می‌کند که پیامبر صلی الله علیه و سلم می‌فرماید: «أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَأَوَّلُ مَنْ یَنْشَقُّ عَنْهُ الْقَبْرُ وَأَوَّلُ شَافِعٍ وَأَوَّلُ مُشَفَّعٍ»[۲] «من روز قیامت سرور فرزندان آدم و اولین کسی هستم که قبرش شکافته می‌شود و اولین شفاعت کننده و اولین کسی هستم که شفاعتش پذیرفته می‌شود».
[۱] أخرجه البزار انظر کشف الأستار (۳ / ۱۱۴)، والهیثمی فی المجمع (۸ / ۲۵۵) وقال:« رجاله رجال الصحیح »، والحاکم وقال صحیح الإسناد ووافقه الذهبی، المستدرک للحاکم : ۲ / ۵۴۶٫
[۲] أخرجه مسلم برقم (۲۲۷۸)، وأبو داود : ۵ / ۳۸، برقم (۴۶۷۳).