وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
الله متعال انسان و افعالش را خلق نموده است و آن را دانسته و خواسته و قبل از وقوعش ثبت نموده و نوشته است. پس هنگامی که انسان کار نیک یا بدی را مرتکب شود برای ما معلوم می‌شود که آن را دانسته و آفریده و نوشته است و علم الله متعال به فعل و عمل بندگان علم و معرفت فراگیر می‌باشد، علم الله متعال همه چیز را احاطه می‌نماید. الله متعال می‌فرماید: ﴿وَمَا تَکُونُ فِی شَأۡنٖ وَمَا تَتۡلُواْ مِنۡهُ مِن قُرۡءَانٖ وَلَا تَعۡمَلُونَ مِنۡ عَمَلٍ إِلَّا کُنَّا عَلَیۡکُمۡ شُهُودًا إِذۡ تُفِیضُونَ فِیهِۚ وَمَا یَعۡزُبُ عَن رَّبِّکَ مِن مِّثۡقَالِ ذَرَّهٖ فِی ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِی ٱلسَّمَآءِ وَلَآ أَصۡغَرَ مِن ذَٰلِکَ وَلَآ أَکۡبَرَ إِلَّا فِی کِتَٰبٖ مُّبِینٍ۶١﴾ [یونس: ۶۱].
«و [ای پیامبر،] تو مشغول هیچ کارى نیستی و هیچ [آیه‌اى از] آن را نمی‌خوانى؛ و [شما نیز ای مردم،] هیچ کارى نمی‌کنید، مگر اینکه آنگاه که به آن می‌پردازید، ما بر [کارهای] شما گواهیم؛ و هم‌وزنِ ذرّه‌اى – [نه] در زمین و نه در آسمان- از پروردگارت پنهان نیست؛ و [حتی] کوچک‌تر یا بزرگ‌تر از آن [نیز] چیزى نیست، مگر اینکه در کتابى روشن [ثبت شده] است».
عَنْ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ مَسْعُودٍ قَالَ: حَدَّثَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم – وَهُوَ الصَّادِقُ المَصْدُوقُ -: «أَنَّ خَلْقَ أَحَدِکُمْ یُجْمَعُ فِی بَطْنِ أُمِّهِ أَرْبَعِینَ یَوْمًا – أَوْ أَرْبَعِینَ لَیْلَهً – ثُمَّ یَکُونُ عَلَقَهً مِثْلَهُ، ثُمَّ یَکُونُ مُضْغَهً مِثْلَهُ، ثُمَّ یُبْعَثُ إِلَیْهِ المَلَکُ، فَیُؤْذَنُ بِأَرْبَعِ کَلِمَاتٍ: فَیَکْتُبُ رِزْقَهُ وَأَجَلَهُ وَعَمَلَهُ وَشَقِیٌّ أَوْ سَعِیدٌ، ثُمَّ یَنْفُخُ فِیهِ الرُّوحَ، فَإِنَّ أَحَدَکُمْ لَیَعْمَلُ بِعَمَلِ أَهْلِ الجَنَّهِ، حَتَّى لاَ یَکُونُ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُ إِلَّا ذِرَاعٌ، فَیَسْبِقُ عَلَیْهِ الکِتَابُ، فَیَعْمَلُ بِعَمَلِ أَهْلِ النَّارِ فَیَدْخُلُ النَّارَ، وَإِنَّ أَحَدَکُمْ لَیَعْمَلُ بِعَمَلِ أَهْلِ النَّارِ، حَتَّى مَا یَکُونُ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُ إِلَّا ذِرَاعٌ، فَیَسْبِقُ عَلَیْهِ الکِتَابُ، فَیَعْمَلُ عَمَلَ أَهْلِ الجَنَّهِ فَیَدْخُلُهَا».[۱]
از عبدالله بن مسعود روایت شده است که گفت: پیامبرِ صادق و مصدوق صلی الله علیه وسلم برایمان سخن گفت و فرمود: «آفرینش هرکدام از شما این‌گونه است که چهل روز و چهل شب در شکم مادرش گرد آورده می‌شود – و یا (شک راوی) چهل شب (به صورت نطفه خواهد بود) – سپس به همان مدت به صورت علقه (خون بسته) درمی‌آید، سپس به همان مدت به مضغه (گوشت پاره) تبدیل می‌شود، سپس الله فرشته[ی مأموری] را به سویش می‌فرستد و به نوشتن چهار چیز دستور داده می‌شود: روزیِ او و اجل و عملش و اینکه سرانجام بدبخت یا خوش بخت خواهد بود، سپس در او روح می‌دمد و همانا یکی از شما عمل اهل بهشت را انجام می‌دهد، تا جایی که میان او و بهشت جز ذراعی فاصله نمی‌ماند، ولی این نوشته بر او سبقت می‌گیرد، پس کار اهل آتش را انجام می‌دهد و داخل آتش می‌گردد و همانا یکی از شما عمل اهل آتش (جهنم) را انجام می‌دهد، تا جایی که میان او و جهنم جز ذراعی فاصله نمی‌ماند، ولی این نوشته بر او سبقت می‌گیرد، پس کار اهل بهشت را انجام می‌دهد و داخل آن می‌گردد».
[۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۳۲۰۸ و مسلم حدیث شماره ۲۶۴۳ با لفظ بخاری