توبیخ جهنمیان

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ لَوۡ أَنَّ لَهُم مَّا فِی ٱلۡأَرۡضِ جَمِیعٗا وَمِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لِیَفۡتَدُواْ بِهِۦ مِنۡ عَذَابِ یَوۡمِ ٱلۡقِیَٰمَهِ مَا تُقُبِّلَ مِنۡهُمۡۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِیمٞ٣۶﴾ [المائده: ۳۶].

«در حقیقت، کسانى که کفر ورزیدند، اگر تمام آنچه در زمین است براى آنان باشد و همانندش [نیز] با آن [در اختیار داشته باشند و بخواهند] به وسیله آن خود را از عذاب روز قیامت بازخرند، از آنان پذیرفته نمى‌شود و عذابى دردناک [در پیش] دارند».

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «یَقُولُ اللهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى لِأَهْوَنِ أَهْلِ النَّارِ عَذَابًا: لَوْ کَانَتْ لَکَ الدُّنْیَا وَمَا فِیهَا، أَکُنْتَ مُفْتَدِیًا بِهَا؟ فَیَقُولُ: نَعَمْ، فَیَقُولُ: قَدْ أَرَدْتُ مِنْکَ أَهْوَنَ مِنْ هَذَا، وَأَنْتَ فِی صُلْبِ آدَمَ: أَنْ لَا تُشْرِکَ – أَحْسِبُهُ قَالَ: وَلَا أُدْخِلَکَ النَّارَ – فَأَبَیْتَ إِلَّا الشِّرْکَ».^[۱]

از انس بن مالک از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت شده است که فرمود: الله متعال به صاحب کم‌ترین عذاب از میان دوزخیان می‌گوید: «اگر دنیا و آنچه در آن است، مال تو می‌بود، آیا آن را برای نجاتت از دوزخ می‌دادی؟ می‌گوید: بله، الله می‌فرماید: وقتی در صُلب آدم بودی (از همان آغاز خلقت) کم‌تر از این را از تو خواستم و آن این بود که نسبت به من دچار شرک نشوی – به نظرم فرمود (شک راوی): و تو را داخل آتش نمی‌کنم [اگر دچار شرک نشوی] – اما تو دچار شرک شدی».

انس بن مالک روایت می‌کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «یُؤْتَى بِأَنْعَمِ أَهْلِ الدُّنْیَا مِنْ أَهْلِ النَّارِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ، فَیُصْبَغُ فِی النَّارِ صَبْغَهً، ثُمَّ یُقَالُ: یَا ابْنَ آدَمَ هَلْ رَأَیْتَ خَیْرًا قَطُّ؟ هَلْ مَرَّ بِکَ نَعِیمٌ قَطُّ؟ فَیَقُولُ: لَا، وَاللهِ یَا رَبِّ وَیُؤْتَى بِأَشَدِّ النَّاسِ بُؤْسًا فِی الدُّنْیَا، مِنْ أَهْلِ الْجَنَّهِ، فَیُصْبَغُ صَبْغَهً فِی الْجَنَّهِ، فَیُقَالُ لَهُ: یَا ابْنَ آدَمَ هَلْ رَأَیْتَ بُؤْسًا قَطُّ؟ هَلْ مَرَّ بِکَ شِدَّهٌ قَطُّ؟ فَیَقُولُ: لَا، وَاللهِ یَا رَبِّ مَا مَرَّ بِی بُؤْسٌ قَطُّ، وَلَا رَأَیْتُ شِدَّهً قَطُّ».^[۲]

«روز قیامت، مرفه‌ترین انسان نافرمان دنیا را در آتش، غوطه داده، بیرون می‌آورند آنگاه از او می‌پرسند: ای فرزند آدم! آیا تاکنون آسایشی دیده‌ای؟ و از نعمتی بهره‌مند شده‌ای؟ می‌گوید: سوگند به الله که هیچ رفاه و آسایشی ندیده‌ام. پس از او فقیرترین انسان دنیا را که مومن بوده است برای چند لحظه در میان نعمت‌های بهشت قرار می‌دهند سپس از او می‌پرسند: ای فرزند آدم؟ آیا هیچگاه دچار فقر و مصیبتی بوده‌ای؟ می‌گوید: سوگند به الله که هیچ گونه رنج و مصیبت و فقری ندیده‌ام».

[۱] – متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۶۵۵۷ و مسلم حدیث ۲۸۰۵ با لفظ بخاری

[۲] – مسلم حدیث شماره ۲۸۰۷