شرک اصغر: شرکی است که شارع آن را شرک نامیده است، ولی شرک اکبر نیست، توحید به وسیلهی آن نقض میشود، اما از دایرهی اسلام خارج نمیگردد و وسیلهای است برای رسیدن به شرک اکبر. و حکم انجام دهندهی آن، مانند حکم اهل توحیدی است که نافرمانی مینمایند، و خون و مال آنان حرام است.
شرک اکبر تمام اعمال را حبط مینماید، اما شرک اصغر عملی را که با آن مقارن است، از بین نمیبرد. در قرآن وقتی که لفظ شرک به کار رفته است، منظور شرک اکبر است، اما شرک اصغر در سنت متواتر ذکر شده است.
- الله بلندمرتبه میفرماید: ﴿قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُکُمۡ یُوحَىٰٓ إِلَیَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُکُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ فَمَن کَانَ یَرۡجُواْ لِقَآءَ رَبِّهِۦ فَلۡیَعۡمَلۡ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَلَا یُشۡرِکۡ بِعِبَادَهِ رَبِّهِۦٓ أَحَدَۢا١١٠﴾ [الکهف: ۱۱۰].
«[ای پیامبر،] بگو: «من فقط بشری [عادی] همچون شما هستم. به من وحی میشود که تنها معبودتان، اللهِ یکتاست؛ پس هر کس به دیدارِ پروردگارش [در آخرت] امید دارد، باید کار شایسته انجام دهد و هیچ کس را در عبادتِ پروردگارش شریک نسازد».
- عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَس قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «قَالَ اللهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى: أَنَا أَغْنَى الشُّرَکَاءِ عَنِ الشِّرْکِ، مَنْ عَمِلَ عَمَلًا أَشْرَکَ فِیهِ مَعِی غَیْرِی، تَرَکْتُهُ وَشِرْکَهُ».[۱]
ابوهریره س از رسول الله ج روایت مینماید که فرمود: «الله بلندمرتبه میفرماید: من بینیازترین شریکان از شرک هستم، کسیکه عملی انجام دهد و در آن عمل، دیگری را با من شریک سازد، او و شرکش را رها خواهم کرد».
[۱]– مسلم حدیث شماره ۲۹۸۵