ابن بشر رحمه الله گفته است: «او رحمه الله در کودکی در تفسیر، حدیث و سخنان علماء در مورد اصل اسلام بسیار مطالعه میکرد، بنابراین خداوند در شناخت توحید و اجرای آن و شناخت نواقض و شکنندههای توحید که انسان را از راه توحید منحرف میکند به وی شرح صدر عطا نمود.»[۱]
شیخ عبدالرحمان بن قاسم رحمه الله گفته است: «خداوند مطالعهی کتابهای زیادی را برای او میسّر و فراهم نموده و همچنین سرعت حفظ و نیروی درک فراوانی بدون فراموشی به وی عطا کرده بود. وی پای درس حدیث نشست و آن را شنید و در فهم آن کوشش فروان نمود و دربارهی آن نوشت و در علم رجال و طبقات به دقت نگریست و به دانشهایی دست یافت که دیگران به آن دست نیافته بودند. در تفسیر قرآن نیز مهارت فراوانی پیدا نمود و به معانی دقیق آن آگاهی پیدا کرد و مطالبی را استنباط نمود که قبل از او کسی استنباط نکرده بود و در حدیث و حفظ آن مهارت شایانی پیدا نمود. کمتر کسی به اندازهی او حدیث حفظ داشت و هنگام ارائهی دلیل خیلی زود احادیث را به خاطر میآورد، وی در شناخت فقه، اختلاف مذاهب، فتاوای صحابه و تابعین از همه فراتر رفت و از دیگران پیشی گرفت، چنان که وقتی میخواست فتوا بدهد به یک مذهب پایبند نبود بلکه او بر اساس دلایلی که داشت فتوا میداد. او به اصول کتاب و سنت پایبند و به اجماع سلف امّت متمسّک بود[۲]».
[۱]– عنوان المجد فی تاریخ نجد علامه عثمان بن بشر نجدی (۱/۶)
[۲]– الدررالسَنیه (۱۲/۸)