عزت و احترام برخاسته از پادشاهی و فرمانروایی و ثروت، امتحان و آزمونی از سوی خداوند است. خداوند، به نقل از پیامبرش سلیمان÷ میفرماید: ﴿هَٰذَا مِن فَضۡلِ رَبِّی لِیَبۡلُوَنِیٓ ءَأَشۡکُرُ أَمۡ أَکۡفُرُۖ﴾ [النمل: ۴۰] «این، از لطف پروردگارم هست تا مرا بیازماید که آیا سپاس میگزارم یا ناسپاسی میکنم».
این را سلیمان÷ زمانی گفت که تخت بلقیس را نزد خود دید.
لذا خداوند متعال، نعمتها را سرازیر مینماید تا نشان دهد که چه کسی، آنها را به خوبی میپذیرد، شکر آن را به جا میآورد، از آن استفاده مینماید ودیگران را از آن بهره مند میسازد و نیز معلوم کند که چه کسی، آن را بیکار میگذارد، ناسپاسی میکند و از نعمت، در راه مخالفت با کسی استفاده میکندکه نعمت را داده است.
پس نعمتها، آزمون و امتحانی از سوی خدا هستند که به وسیله آن شکرگزاری شکرگزار و ناسپاسی ناسپاس مشخص میگردد.
سختیها نیز آزمایشی از سوی خداوند هستند. لذا خداوند، همان گونه که انسان را با مصیبتها میآزماید، او را با نعمتها نیز مورد آزمایش قرار میدهد. خداوند متعال میفرماید: ﴿فَأَمَّا ٱلۡإِنسَٰنُ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ رَبُّهُۥ فَأَکۡرَمَهُۥ وَنَعَّمَهُۥ فَیَقُولُ رَبِّیٓ أَکۡرَمَنِ ١۵ وَأَمَّآ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ فَقَدَرَ عَلَیۡهِ رِزۡقَهُۥ فَیَقُولُ رَبِّیٓ أَهَٰنَنِ ١۶ کَلَّا﴾ [الفجر: ۱۵- ۱۷] «اما انسان را هرگاه پروردگارش بیازماید و او را اکرام نماید و به او نعمت دهد، پس میگوید: پروردگارم، مرا اکرام کرده و گرامیداشته است و اما هرگاه او را بیازماید و روزیاش را برایش تنگ نماید، میگوید: پروردگارم، مرا خوار کرده است. هرگز چنین نیست…».
یعنی: چنین نیست که هرکس را که روزی فراوان داده باشم، اکرام کردهام، همچنین این طور نیست که روزی هر کسی را که کم نموده و او را آزموده باشم، بدین معنا باشد که او را خوار کردهام.