ناراحتی تو، دشمنت را شاد میکند. یکی از اصول آیین اسلامی، این است که بینی دشمنان باید به خاک مالیده شود: ﴿تُرۡهِبُونَ بِهِۦ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّکُمۡ﴾ [الأنفال: ۶۰] «شما، با آن دشمن خدا و دشمنتان را میترسانید».
ابودجانه، در صف جنگ در میدان احد با غرور پیش میرفت، پیامبر اکرم ج به او فرمود: چنین راه رفتنی، خداوند را ناخشنود میکند مگر در اینجا. و پیامبر ج به یارانش دستور داد تا هنگام طواف کعبه رمل کنند؛ یعنی شانههایشان را تکان دهند تا بدین سان قدرت خود را به رخ مشرکن بکشند.
ابودهبل میگوید:
عسی کربه أمسیت فیها مقیمه | یکون لنا منـها نجاء ومخرج |
«امید است از غم و بلایی که روز را در آن گذراندهایم، راه نجات و برون رفتی داشته باشیم».
فیکبت أعــداء ویجذل آلف | له کبـد من لوعه البیت تلعج |
«پس دشمنان، ناراحت شوند و دوستی که از ناراحتی خانه، جگرسوخته و اندوهگین است، شادمان گردد».
﴿وَیَوۡمَئِذٖ یَفۡرَحُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ۴﴾ [الروم: ۴] «و در این روز مؤمنان شاد میشوند».
دشمنان حق و مخالفان فضیلت و خوبی وقتی از سعادت و شادمانی ما باخبر شوند، از حسرت و تأسف، جگرشان پاره خواهد شد: ﴿قُلۡ مُوتُواْ بِغَیۡظِکُمۡۗ﴾ [آل عمران: ۱۱۹] «بگو: از خشم و ناراحتی بمیرید». ﴿إِن تُصِبۡکَ حَسَنَهٞ تَسُؤۡهُمۡۖ﴾ [التوبه: ۵۰] «اگر خوبی به تو برسد، آنها را ناراحت میکند». ﴿وَدُّواْ مَا عَنِتُّمۡ﴾ [آل عمران: ۱۱۸] «چیزی را دوست دارند که شما را ناراحت میکند».
رب من أنضـجت یومـا قلبـه | قـد تـمنـی لـی شـراً لم یطع |
«چه بسا فردی که کینه زیادی نسبت به من در دل دارد، برای من آرزوی شر و بلایی میکند، اما به آرزویش نمیرسد».
شاعری دیگر میگوید:
وتجلدی للشـامتین أریهم | أنی لریب الدهر لا أتضعضع |
«زیرکی و چابکی من، این است که در مقابل کسانی که از مصیبت و گرفتاری من شاد میشوند، خود را چنان نیرومند نشان میدهم که به آنها بفهمانم من، در برابر سختیهای روزگار سست و زبون نخواهم شد».
در حدیث آمده است: بارخدایا! چنان مکن که دشمنانم و حسودان، از بداحوالی من شاد شوند و لذت ببرند. همچنین در حدیث آمده است: و از شماتت دشمنان به تو پناه میبریم.
کل المصائب سوف یحملها الفتی | وتهون غیـر شماته الاعـداء |
«هر مصیبتی، آسان است و انسان میتواند آن را تحمل کند جز شماتت دشمنان».
اصحاب پیامبر در سختیها و حوادث لبخند میزدند و در برابر مصیبتها شکیبلایی میورزیدند تا بدین سان بینی بدخواهان و دشمنانی را که از گرفتاری و بداحوالی آنها لذت میبردند و شاد میشدند، به خاک بمالند و کینه ورزان را ناخوش کنند.
﴿فَمَا وَهَنُواْ لِمَآ أَصَابَهُمۡ فِی سَبِیلِ ٱللَّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا ٱسۡتَکَانُواْۗ﴾ [آل عمران: ۱۴۶] «آنان برای آنچه که در راه خدا به آنها رسیده بود، سست و ناتوان نشدند».
یزید یغــض الطـرف دونـی کأنما | طــوی بین عینیـه علـیّ المحاجم |
«چشمانش را میبندد و به سوی من نمینگرد و چهره درهم میکشد».
فلا ینبسط ما من عینیک ما انزوی | ولا تلقنی إلا وأنفک راغم |
«اخم پیشانیت، باز نشود و مرا نبینی مگر آنکه بینی ات، به خاک مالیده شده باشد».