وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
نهی از دشنام و ناسزاگویی صحابه:
از اصول اهل سنت و جماعت این است که قلب و زبانشان نسبت به اصحاب رسول الله صلی الله علیه و سلم سالم باشد، خداوند اهل سنت را به این صفت توصیف کرده و می‌‌فرماید:
﴿وَٱلَّذِینَ جَآءُو مِنۢ بَعۡدِهِمۡ یَقُولُونَ رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لَنَا وَلِإِخۡوَٰنِنَا ٱلَّذِینَ سَبَقُونَا بِٱلۡإِیمَٰنِ وَلَا تَجۡعَلۡ فِی قُلُوبِنَا غِلّٗا لِّلَّذِینَ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّکَ رَءُوفٞ رَّحِیمٌ ١٠﴾ [الحشر: ۱۰].
«و کسانی که بعد از آنان [مهاجرین و انصار] آمدند می‌گویند: پروردگارا! گناهان ما و برادران ما را ببخش، کسانی که با ایمان‌شان از ما پیشی گرفتند، و در قلب‌‌های ما نسبت به کسانی که ایمان آوردند کینه قرار مده، پروردگارا! تو رؤوف و رحیمی».
اهل سنت به دستورات رسول الله صلی الله علیه و سلم جامه‌ی عمل پوشانده و سفارشات او را درباره اصحابشان رعایت میکنند. یکی از آن سفارشات حدیث زیر است که فرمودند: «لاَ تَسُبُّوا أَصْحَابِى فَوَالَّذِى نَفْسِى بِیَدِهِ لَوْ أَنَّ أَحَدَکُمْ أَنْفَقَ مِثْلَ أُحُدٍ ذَهَبًا مَا بَلَغَ مُدَّ أَحَدِهِمْ وَلاَ نَصِیفَهُ»[۱]. «اصحابم را دشنام ندهید! قسم به ذاتی که جانم در دست اوست اگر هر یک از شما به اندازه کوه احد، طلا صدقه بدهد، به اندازه یک یا نصف مشت صدقه‌ی آنان نمی‌رسد».
اهل سنت از خوارج و کسانی که اصحاب رسول الله را دشنام داده و بغض آنان را در دل دارند، و فضایل‌شان را انکار میکنند و اکثرشان را کافر می‌دانند بری و بیزارند.
اهل سنت معتقدند که اصحاب رسول الله صلی الله علیه و سلم بهترین امت می‌‌باشند، و فضایلی را که در قرآن یا سنت صحیح برای صحابه ذکر شده، باور دارند. همانطور که پیامبر صلی الله علیه و سلم می‌‌فرماید: «خَیْرُکُمْ قَرْنِی»[۲]. «بهترین شما [مسلمانان] کسانی هستند که در قرن من زندگی میکنند».
وقتی پیامبر صلی الله علیه و سلم افتراق امت به هفتاد و سه فرقه را ذکر کرد و فرمود همه در آتش هستند، مگر یک گروه، اصحاب درباره آن گروه سوال کردند، فرمود: «هم من کان علی مثل ما أنا الیوم وأصحابی»[۳]. «آنان کسانی هستند که بر روشی که من و اصحابم امروز هستیم باشند».
ابو زرعه که بزرگ‌ترین استاد امام مسلم است، می‌گوید: «هر که را دیدی که از صحابه‌ای عیب جویی می‌‌کند بدان که زندیق است، زیرا قرآن، رسول و آنچه که رسول آورده حق است و اصحاب بودند که اینها را به ما رساندند، لذا هر کس از شأن آنان بکاهد هدفش باطل کردن قرآن و سنت است، چنین فردی به کسر شأن سزاوارتر و شایسته‌تر است که حکم زندیق و گمراه بودن به او داده شود».
علامه ابن حمدان در «نهایه الـمبتدئین» می‌گوید: «هر کس به یکی از اصحاب دشنام دهد و معتقد باشد که این دشنام دادن، حلال است، کافر است، و اگر آن را حلال نداند فاسق است»، و نظریه‌ی دیگر او این است که می‌گوید: «به طور مطلق کافر است، و هر کس آنان را فاسق یا کافر بداند یا طعنه به دینشان بزند، کافر است»[۴].
[۱]– متفق علیه.
[۲]– متفق علیه.
[۳]– امام احمد و سایر ائمه.
[۴]– شرح عقیده السفارینی (۲/۳۸۸-۳۸۹).