شرط، از حیث تعلقش به سبب یا مسبّب، به شرطِ سبب و شرطِ مسبّب تقسیم میشود:
شرطِ سبب، آن است که سبب را کامل کرده، معنای سببیت را در آن تقویت نموده اثر سبب را بر آن مترتب میگرداند، مانند عمدی و عدوانیبودن که شرطِ قتلی است که خود سبب ایجاب قصاص بر قاتل میباشد و در حِرز (=محل نگهداری مخصوص یک کالا)- قرار داشتن مال سرقتشده، شرطِ سرقتی است که خود سبب وجوب حد بر سارق میباشد و مرور حَول (= گذشتن یک سال) بر حد نصابِ یک مال از اموال زَکَوی، شرطِ نصابی است که خود سبب زکات میباشد و شهادت در عقد نکاح، شرطِ آن است که این عقد سببِ ترتب آثار شرعی بر خود قرار داده شود.
شرطِ مسبّب، مانند مرگ حقیقی یا حکمیِ مورِث و زندهبودنِ وارث در حین وفات مورث که هردو شرطِ ارثی هستند که سببِ آن، خویشاوندی یا زوجیت یا عصوبه میباشد.